AFM waarschuwt voor risico’s verzilverhypotheek

04 december 2020 Banken.nl 3 min. leestijd
Meer nieuws over

De Autoriteit Financiële Sector waarschuwt consumenten voor de risico’s van de zogeheten verzilverhypotheek. Hiermee kunnen huiseigenaren de overwaarde op hun huis te gelde maken, een constructie die vooral voor ouderen aantrekkelijk is. De toezichthouder stelt dat verzilverhypotheken complexe producten zijn en bovendien sterk van elkaar kunnen verschillen. Aan financiële instellingen is de oproep de veiligheid van consumenten te waarborgen.

De verzilverhypotheek is een relatief jonge term, die huiseigenaren in staat stelt de overwaarde van hun woning om te zetten in geld zonder te hoeven verhuizen. Veelal betreft dit senioren die nog in het gulden-tijdperk een woning gekocht hebben en niet zelden over riante overwaardes beschikken. Maar met overwaarde an sich kun je niets kopen, het zit opgesloten in stenen, zoals dat zo mooi heet.

Naast de term verzilverhypotheek wordt ook wel de term opeethypotheek gebruikt, omdat men als het ware de overwaarde van een huis opeet. ABN AMRO spreekt bijvoorbeeld van de Overwaarde Hypotheek, die vorig vanwege zijn innovatieve karakter vorig jaar nog in de prijzen viel. Het moge duidelijk zijn dat hypotheekaanbieders de term verzilverhypotheek of iets soortgelijks prefereren boven opeethypotheek, dat klinkt immers een stuk aantrekkelijker. De vraag naar zulke hypotheken is de laatste jaren flux toegenomen. 

“Dat is logisch, omdat de huizenprijzen de laatste jaren zo zijn gestegen”, zegt bestuurder Jos Heuvelman van de AFM tegenover dagblad AD. “Ik snap de behoefte en het nut om het vermogen uit de stenen te verzilveren. We moeten alleen uitkijken met dit soort complexe producten, met de woekerpolissen uit het verleden nog in ons achterhoofd.”

Waarschuwing voor rente over rente

Met een verzilverhypotheek hogen huiseigenaren de hypotheek op, zonder het geld in het huis te hoeven steken. Het geld komt vrij om naar eigen inzicht uit te geven en kan gezien worden als aanvulling op een pensioen. De AFM waarschuwt echter voor het zogeheten rente-op-rente-effect. De te betalen hypotheekrente – toch al hoger dan gemiddeld – wordt bij de hypotheekschuld opgeteld. De totale som neemt dus elke maand toe en daarmee ook weer de te betalen rente. Het heeft in die zin een sneeuwbaleffect, de kosten kunnen relatief snel oplopen.

Waar consumenten bovenal op moeten letten is dat ze niet blijven zitten met een restschuld en alsnog gedwongen hun huis moeten verkopen, terwijl de overwaarde ook nog eens verdwenen is. “Dat soort scenario's moeten aanbieders van een opeethypotheek voorkomen. Het is spelen met vuur. Je kunt niet uitsluiten dat de klant 100 jaar oud wordt of dat de huizenprijzen dalen. De schoorsteen van de bank moet ook roken, dus die laat het er waarschijnlijk niet bij zitten”, aldus Heuvelman.

Het is volgens de AFM nog geen tijd voor aanscherping van de regelgeving. Wat niet uitsluit dat dat alsnog gaat gebeuren. Voorlopig drukt de AFM aanbieders van zulke hypotheken op het hart om dergelijke producten met extra zorgvuldigheid te ontwikkelen en alleen te verstrekken aan consumenten voor wie het geschikt is. Meerdere partijen hebben reeds bericht ontvangen hun productontwikkeling te moeten verbeteren.