Fintechs hijgen banken in de nek, wie hebben de toekomst?

Fintech speelde afgelopen maand de hoofdrol op twee grote evenementen voor de financiële sector, namelijk NRC Live: The Fintech Transformation en Money2020. Maxime van der Donk en Jimmy Lange - beiden trainee bij Moneyou - bezochten de evenementen en bespreken wat hen opviel. Ze komen tot de paradoxale conclusie dat banken het steeds zwaarder krijgen met de opkomst van het grote aantal fintechs, maar tegelijkertijd hebben fintechs de traditionele banken hard nodig om hun diensten te pluggen.

Fintech viert momenteel hoogtij. Over de hele wereld schieten fintechs als paddenstoelen uit de grond. Ook Nederland kent inmiddels zo’n 430 fintech-bedrijven en dankzij de komst van nieuwe wetgeving zoals PSD2 is het niet ondenkbaar dat dit de komende jaren zal verdubbelen. Hoe snel dat exact gaat is afwachten. Het is wel duidelijk dat dit zeer bedreigend kan zijn voor het businessmodel van traditionele banken. De grote vraag is dan ook hoe zij in dit nieuwe tijdperk zullen overleven. Stilstaan is geen optie.

Vorige maand kwamen internationale finance-experts samen op het event 'NRC Live: The Fintech Transformation' om een antwoord te vinden op twee prangende vragen: wat maakt een fintech-bedrijf succesvol en hoe reageren traditionele banken op verandering? Volgens Brett King, bestseller-auteur en oprichter van neobank Moven, ligt het succes van fintech-bedrijven vooral in het benaderen van het ‘first principle design’. Het betekent dat zij financiële diensten vanaf nul ontwerpen met behulp van moderne technologie. Daarbij staat niet het product centraal, maar de klantervaring.

Hoe anders is dat bij traditionele, productgerichte banken. Zij integreren bestaande producten in nieuwe kanalen. Die aanpak heeft volgens King niet het eeuwige leven. Bankproducten zoals creditcards zullen verdwijnen en juist de beléving van een bankdienst komt centraal te staan. Het is dan ook niet ondenkbaar dat bedrijven die gebruikmaken van het ‘first principle design’ traditionele banken in de (nabije) toekomst van hun troon stoten. Sterker nog, King vermoedt dat de grootste financiële instelling in 2030 niet meer een bank zal zijn, maar een technologiebedrijf.

Vijf mogelijke toekomstscenario’s

Het is zeer waarschijnlijk dat de rol van de traditionele bank zal veranderen door de opkomst van fintech-bedrijven. Maar hoe ziet die toekomst er uit? Eugénie Krijnsen, Banking Leader & partner bij PwC, ziet vijf mogelijke toekomstige rollen weggelegd voor traditionele banken:

• Better bank: traditionele banken en producten blijven bestaan en behouden het directe klantcontact. Zij integreren wel nieuwe technologieën als Artificial Intelligence (AI).
• New bank: traditionele banken worden overgenomen door nieuwe banken (neo banks of challenger banks). Het directe klantcontact is voornamelijk digitaal.
• Distributed bank: traditionele banken en fintech-bedrijven werken samen bij het leveren van diensten en klantcontact.
• Relegated bank: traditionele banken verlenen de diensten en fintech-bedrijven nemen het klantcontact over.
• Disintermediated bank: traditionele banken hebben geen rol meer.

Kunnen banken fintechs nog wel bijbenen?

De panelleden tijdens ‘NRC Live: The Fintech Transformation’ geloofden vooral in scenario drie en vier. De traditionele bank zal niet helemaal verdwijnen, maar moet wel in rap tempo nieuwe en innovatieve digitale ideeën initiëren. Maar is dit nog haalbaar? Bedrijven als Moneyou, Peaks en BUX zijn al volledig digitaal en stellen de klantervaring en -behoefte centraal.

Menno van Leeuwen, Hoofd Business & Customer Development bij Moneyou, vertelde vol trots over de lancering van de nieuwe app Moneyou Go. Bij de ontwikkeling bleek dat mensen geldzorgen zien als grootste stress-oorzaak. Moneyou Go is een alles-in-één-app waar gebruikers tegelijkertijd sparen en betalen, zonder dat zij het overzicht verliezen over hun eigen financiën. Ook Peaks helpt zijn klanten te sparen. Medeoprichter Sijbrand Tieleman legde uit hoe de Peaks-app klanten helpt te sparen voor hun toekomst door te beleggen met wisselgeld. BUX focust meer op de klantbeleving dan op het spaargedrag van klanten. CEO Nick Bortot realiseert zich dat veel mensen geïnteresseerd zijn in de financiële markt, maar zich laten tegenhouden door de complexiteit. Met de BUX-app leren gebruikers op een makkelijke, leuke en leerzame manier te handelen in aandelen.

Het is lastig om deze financiële technologische ontwikkelingen bij te benen, maar ook traditionele banken zijn volop in beweging. Zo wil ABN AMRO de klantervaring verbeteren met AI en lanceerde de bank in januari een chatbot genaamd Anna, om klanten sneller te helpen en het contactcenter te ontlasten. Uiteindelijk moet de chatbot volledige gesprekken kunnen voeren en misschien zelfs emotioneel geladen berichten gaan herkennen en met bijpassende emotie reageren.

Spannende tijden

De financiële markt is volop in beweging. Nieuwe technologische ontwikkelingen spelen een grote rol, veranderende behoeften van de klant hebben veel nieuwe spelers laten aanhaken. Dit was ook zichtbaar op Money2020, waar traditionele banken duidelijk hebben aangegeven dat hun rol verandert. Deze banken voelen de nieuwkomers in hun nek hijgen en vragen zich af of zij zullen overleven in dit nieuwe tijdperk. Worden ze ingewisseld voor nieuwe bedrijven? Of hebben die fintechs hen juist nodig om zelf te overleven? Het antwoord ligt opgesloten in de tijd.