Met ingang van begin 2020 vallen bedrijven die actief zijn met crypto’s onder het integriteitstoezicht van De Nederlandse Bank (DNB). DNB adviseert deze bedrijven zich alvast voor te bereiden, iets waarvan de toezichthouder aangeeft zelf ook te doen. De aanscherping van het toezicht is het gevolg van de Europese anti-witwasrichtlijn AMLD5.
Waar banken veel tijd en mensen steken in het monitoren van transactiestromen - de ene keer wat succesvoller dan de andere keer - is er in principe niemand die dat bij crypto-stromen doet. De essentie van bitcoin en soortgelijke munten is immers dat de munt decentraal van aard is. Banken en toezichthouders worstelen echter met de benadering van crypto’s. Naast positieve kanten hebben ze zeker ook negatieve kanten. Juist vanwege het gebrek aan toezicht is de virtuele wereld van cryptomunten een aantrekkelijke vrijhaven voor witwassers.
De EU en nationale Europese regeringen willen hier iets tegen doen. Een middel is de aanname van een nieuwe Europese anti-witwasrichtlijn, AMLD5, waarbij de letters AML staan voor ‘anti money laundering’. Een onderdeel van AMLD5 is het onder integriteitstoezicht stellen van bedrijven die zich actief bezighouden met crypto’s, zoals exchanges en aanbieders van wallets.
Wat betekent het toezicht concreet? Exchanges en aanbieders van wallets moeten zich registreren bij DNB. Die registratie krijgen ze alleen aantonen dat de processen goed zijn ingericht tegen witwassen en terrorismefinanciering, en dat de bestuurders en andere beleidsbepalers deze processen goed beheersen. Die registratie is niet zomaar een check waarna de crypto-bedrijven weer de wei in kunnen. DNB gaat erop toezien dat de bedrijven zich ook daadwerkelijk houden aan de regels rond witwassen en terrorismefinanciering. Bedrijven die hun registratie verliezen - of er überhaupt geen krijgen - mogen hun diensten niet langer aanbieden.