De onlangs aangezwengelde discussie over een mogelijk verbod op negatieve spaarrente kan gestaakt worden, als het aan minister van Financiën Wopke Hoekstra ligt. Als het aan de regering ligt, komt er geen wettelijk verbod op negatieve spaarrente. Ook zonder verbod verwacht Hoekstra niet dat banken die stap licht zullen nemen.
Enkele uitzonderingen daargelaten - vermogende spaarders of zakelijke klanten - rekenen Nederlandse banken nog geen negatieve rente. In Duitsland overweegt men een verbod, in België is een verbod op negatieve rente voor consumenten al staand beleid. Ook in het Nederlandse parlement gaan stemmen op om negatieve rente te verbieden. In antwoord op Kamervragen zegt minister Hoekstra van Financiën niets te zien in een wettelijk verbod.
“Een negatieve spaarrente voor consumenten is nog niet aan de orde", schrijft Hoekstra. “Een hard verbod op negatieve rente is echter een zeer forse ingreep in de markt, die ook nadelen kent. Zo kan het wettelijk verbieden van een negatieve spaarrente ten koste gaan van de effectiviteit van monetair beleid en in een extreem scenario zelfs de financiële stabiliteit schaden." Een dergelijke opstelling was ook al te bespeuren bij Duitse economen. Een vooraanstaande Duitse denktank noemde de roep om een verbod op negatieve populistisch en stelt dat een verbod juist kan leiden tot gevaarlijke financiële instabiliteit.
Omdat banken zelf wel geld betalen om overtollige reserves te stallen bij de ECB - inmiddels betalen zij -0,5% rente - maar die kosten nog niet doorberekenen aan consumenten kampen ze daar met een gat. Hoekstra hoopt dat banken zoeken naar andere manieren om dat gat te dempen. “In de media heeft een aantal banken laten weten dat zij niet kunnen uitsluiten dat zij in de toekomst een negatieve rente zullen rekenen over de spaartegoeden van particulieren. Daarnaast is er een groep banken die al een negatieve rente rekent aan bedrijven en vermogende particulieren. Vooralsnog kiezen banken ervoor om een negatieve rente op spaardeposito’s van consumenten te voorkomen”, valt in de Kamerbrief te lezen.
In gesprek met de sector
Hoewel een verbod volgens Hoekstra niet de geijkte weg is, sluit hij het ook niet volledig uit. Hoekstra heeft aangegeven in gesprek te willen met de bankensector over de lage renten en de onrust die het meebrengt. “Ook zal ik in die gesprekken het dilemma aan de orde stellen van het al dan niet ingrijpen door middel van een verbod. Verder blijf ik de ontwikkelingen in Nederland en de Eurozone zorgvuldig monitoren, zodat eventuele gedragseffecten tijdig kunnen worden gesignaleerd en er waar nodig op kan worden ingespeeld.”