Het heeft jaren geduurd voordat de PSD2-kogel door de kerk was. De huidige praktijk loopt echter nog niet parallel met de hoge verwachtingen die er vooraf waren. Onder meer bij Nederlandse consumenten is de ontvangst lauw te noemen. Terwijl PSD2 nog warm is, hebben specialisten het in de wandelgangen al over een hypothetische PSD3. Tom Wijnen is Product Marketing Manager bij betaaldienstverlener equensWorldline en gaat in op de vraag of PSD3 nodig is om de rafels van PSD2 weg te werken.
Financiële bedrijven zijn steeds nadrukkelijker bezig met de mogelijkheden die het “Open Banking” tijdperk met zich meebrengt. Zo neemt het aantal initiatieven en spelers op de betaalmarkt sinds het begin van dit jaar toe, terwijl banken intussen hun nieuwe API’s die toegang geven tot de betaalrekening hebben gepresenteerd. Toch gaan de verwachtingen niet zo snel als iedereen in eerste instantie dacht, want nieuwe betaaloplossingen zijn nog niet als paddenstoelen uit de grond geschoten. Ook niet nadat de RTS (Regulatory Technical Standards), de richtlijnen die bepalen hoe sommige van de PSD2-bepalingen moeten worden geïnterpreteerd, vanaf 14 september 2019 in werking zijn getreden.
Interessante use cases
Maar de realiteit biedt meer dan de buitenkant laat zien. Hoewel er op het eerste gezicht nog niet veel beweging in de markt zit, veel financiële spelers zijn achter de schermen wel degelijk bezig met de voorbereidingen op nieuwe services na de invoering van PSD2. En dit is natuurlijk logisch als we kijken naar de aanwezigheid van vele interessante use cases, zowel van banken als van andere partijen zoals Payment Service Providers (PSP's), retailers, Telco's, kredietverleners en verzekeringsmaatschappijen. Het kost echter tijd om het optimale uit PSD2 te halen. Dit komt omdat de directe toegang tot de betaalrekening (“access to account”) in een volledige oplossing (“end-to-end”) moet worden geïntegreerd. Bijvoorbeeld de integratie van de betaalinitiatie (PIS) in een betaal-app of in een wallet. Een winkelier zal graag een koppeling willen aan zijn loyaliteitsprogramma. De kredietverlener zal de informatie van de opvraging van rekeninggegevens (AIS) in zijn proces van kredietaanvraag (“credit scoring”) willen passen. Daarnaast moeten nieuwe oplossingen worden getest en dat kost tijd.
Daarnaast moest de RTS duidelijkheid brengen over hoe de doelstellingen van PSD2 bereikt konden worden. De markt heeft daarom tijdelijk pas op de plaats gemaakt en die ontwikkeling afgewacht. En inderdaad, de RTS heeft bepaalde aspecten verduidelijkt, zoals het verplichten van sterke klantauthenticatie om de klantgegevens beter te beveiligen tegen datacriminelen. Wat wel ontbreekt binnen de RTS is een technische standaard voor de uitwisseling van data tussen derde partijen die betaaldiensten aanbieden (third-party payment providers, ofwel TPP’s) en banken. Hierdoor is een gat ontstaan wat nu door de markt zelf moet worden opgevuld. We zien daarom verschillende initiatieven uit de grond schieten – zoals we zagen bij SEPA – wat kan leiden tot honderden verschillende standaarden. En dat is natuurlijk niet erg nuttig of efficiënt.
EquensWorldline streeft daarom naar het creëren van zo'n technische standaard, of in ieder geval een standaardkader. We zijn ervan overtuigd dat dit de beste weg voorwaarts is voor de markt als geheel. Wij spelen dan ook een actieve rol in de daadwerkelijke implementatie van PSD2, bijvoorbeeld hoe de beveiligde klantauthenticatie moet plaatsvinden, het gebruik van standaarden tussen banken en TPP's en het opzetten van een geschillenbeheerproces. Daarnaast zijn we actief lid van de implementatiewerkgroep voor XS2A PSD2-standaarden van de Berlin Group en nemen we deel aan verschillende ERPB-werkgroepen.
PSD2: impact en voordelen
PSD2 heeft een grote invloed op de gehele financiële wereld, maar vormt uiteindelijk de grootste dreiging voor banken omdat nieuwe spelers het speelveld zullen betreden en via bankrekeningen toegang krijgen tot klantinformatie uiteraard met de expliciete medewerking van die klant. De grootste uitdaging voor TPP’s is het bereiken van de honderden banken in heel Europa. Dit is mogelijk via onze oplossing waarmee verschillende banken zijn te bereiken met één API. De eerste winnaar van de invoering van PSD2 is overigens overduidelijk de consument. De klant kan nu namelijk een geïntegreerd overzicht krijgen van zijn financiële situatie met geaggregeerde bankgegevens en een betere klantervaring wanneer hij zijn betalingen online regelt, maar ook in de winkel.
De eerste winnaar van de invoering van PSD2 is overigens overduidelijk de consument.
Kijkend naar de vele mogelijkheden die PSD2 biedt, lijkt er plaats voor meerdere winnaars, waaronder ook banken. Banken zouden zelfs een van de grote winnaars kunnen worden als ze een strategisch plan hebben om de benodigde activiteiten structureel in te zetten. Banken zijn bijvoorbeeld financiële dienstverleners die PFM-diensten (Personal Finance Management) zouden kunnen leveren aan hun particuliere klanten. Daarnaast zijn zij aanbieders van leningen en hypotheken waarbij het proces aanzienlijk efficiënter en effectiever kan worden gemaakt, bijvoorbeeld met de hulp van real-time krediet scores op basis van rekeninginformatie. Bovendien verkopen zij vaak ook betalings- en cashmanagementdiensten aan zakelijke klanten, die kunnen worden uitgebreid en verbeterd met, bijvoorbeeld, Account Information Services-functionaliteiten.
PSD2 zorgt uiteindelijk voor een beter evenwicht in de sector wat betreft de belangen van winkeliers, bedrijven, banken, financiële dienstverleners, PSP's etc., omdat deze bedrijven zelf een TPP kunnen worden. PSD2 zorgt ook voor een balans in gebruiksvriendelijkheid en veiligheid, waarbij de laatste uiteraard een van de belangrijkste speerpunten van de bankensector is.
PSD3: zal het ervan komen?
Of PSD2 de markt echt zal openen is nog steeds een vraag die op dit moment moeilijk te beantwoorden is. Vanuit het perspectief van de klant lijkt de regeling - de sterke klantauthenticatiebepalingen in het bijzonder - eigenlijk enigszins in tegenspraak met de trend van de ‘onzichtbare betaling’, die ontstond uit het idee dat een betaling een noodzaak is en niet iets wat we als leuk ervaren om te doen. Er is dus veel creativiteit voor nodig om die kloof te overbruggen.
Daarnaast moet de ontwikkeling van een standaard het voor TPP's gemakkelijker maken om verbinding te leggen met de verschillende banken zodat ze zich kunnen richten op het ontwerpen van innovatieve betaalmiddelen en een optimale klantervaring. Maar zoals gezegd, we zijn er nog niet. Het zal enigszins afhangen van hoe de situatie zich de komende maanden en jaren zal ontwikkelen; komt er uiteindelijk een standaard uit de bus? Staan banken toe dat TPP's hun eigen authenticatie doen? Hoe open zullen de banken in de toekomst zijn? Al deze ontwikkelingen zullen bepalen of er behoefte is aan een PSD3, of niet. Als toonaangevende speler in de sector zullen we nauwlettend in de gaten houden wat er gebeurt. De tijd zal het leren.