De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft haar agenda voor 2021 gepresenteerd. Met de nog altijd voortwoekerende coronacrisis, de nu dan echt gearriveerde brexit en de aanstaande hervorming van het pensioenstelsel heeft de toezichthouder genoeg te doen dit jaar.
De jaaragenda baseert de AFM deels op haar eveneens jaarlijks gepubliceerde ‘Trendzicht’. Daarin wijst de toezichthouder dit jaar direct op de beperkingen die onvermijdelijk gepaard gaan met zo’n voortuitblik: “De coronapandemie hadden we niet voorzien in Trendzicht 2020, net zomin als een scenario waarin de economie in één kwartaal met negen procent zou krimpen. Bij Trendzicht 2021 past dan ook bescheidenheid.”
Onder voorbehoud van de altijd aanwezige onzekerheid, ziet de AFM vijf belangrijke toezichtprioriteiten en -activiteiten voor 2021.
Financiële weerbaarheid in tijden van corona
Ten eerste natuurlijk de vorig jaar niet voorziene coronacrisis. Terwijl de betalingsproblemen van huishoudens dankzij de omvangrijke overheidssteun vooralsnog relatief beperkt zijn gebleven, voorziet de AFM langdurige economische schade en effecten op de arbeidsmarkt. De toezichthouder zal dan ook alert blijven op de gevolgen van de crisis, onder meer ten aanzien van de manier waarop hypotheek- en geldverstrekkers omgaan met betalingsachterstanden.
Brexit: Nederland handelsland
Zonder de coronacrisis zou er ongetwijfeld veel meer media-aandacht zijn voor de in werking getreden brexit en de gevolgen daarvan voor Nederland. Al op de eerste beursdag van dit jaar verliep zo’n 20% van de Europese aandelenhandel via Nederland, mede doordat er in de ‘harde’ brexit geen afspraken zijn gemaakt voor de financiële sector. Hierdoor het aandeel van de Europese handel in financiële instrumenten dat onder AFM-toezicht komt naar verwachting verder stijgen. De toezichthouder zal zich nadrukkelijk focussen op het waarborgen van een robuuste financiële infrastructuur en integer handelsgedrag.
Nieuw pensioenstelsel vraagt om extra toezicht en uitleg
Nu er na eindeloos onderhandelen dan eindelijk een pensioenakkoord ligt, wordt dit akkoord uitgewerkt in wetgeving. De AFM maakt zich daarbij sterk voor “een transparant en uitlegbaar pensioenstelsel met realistische beloftes”. Het betreft een complexe en veelomvattende stelselwijziging, waarbij de pensioendeelnemer zelf meer risico’s draagt en keuzes moet maken. Dat vraagt volgens de AFM om breder en uitgebreider toezicht. Ook richt de AFM zich dit jaar op een zorgvuldige en begrijpelijke overgang, onder meer middels goede informatieverstrekking en keuzebegeleiding.
Toezicht op accountantsorganisaties verandert
Vanaf 2022 komt het toezicht op ruim 250 accountantsorganisaties die wettelijke controles uitvoeren bij organisaties die niet van openbaar belang zijn (de zogeheten niet-OOB-organisaties, zoals gemeenten), volledig bij de AFM te liggen. Deze overgang wordt dit jaar voorbereid. Ook publiceert de AFM eind 2021 de resultaten van het onderzoek naar de kwaliteitsslag bij de grote zes OOB-accountantsorganisaties. “Dit is een belangrijk ijkpunt om te bepalen of de in 2014 ingezette inspanningen om de kwaliteit van wettelijke controles te verbeteren, succesvol zijn geweest.”
De eerste onderzoeksagenda
Tot slot zal de AFM vanaf dit jaar haar eigen onderzoeksagenda publiceren. De AFM streeft al jaren naar meer transparantie binnen de financiële markten. In lijn daarmee voert ze toegepast onderzoek uit dat bijdraagt aan een beter begrip van risico’s en toezichtinstrumenten. Dit jaar wil de AFM deze transparantie ook nadrukkelijker op zichzelf toepassen. Door via de onderzoeksagenda transparant te zijn over de onderwerpen die de AFM onderzoekt, hoopt ze ook meer relevant onderzoek te stimuleren door wetenschappers, brancheorganisaties en financiële ondernemingen.