Investeren in het onderwijs loont, stellen de onderzoekers van RaboResearch. Sterker nog; elke geïnvesteerde euro kan aan het eind van het decennium 2,5 keer zoveel geld opbrengen. Met het onderzoek ‘Nut en noodzaak van publieke R&D-investeringen’ tonen de economen van Rabobank aan dat een directe relatie bestaat tussen publieke kennisinvesteringen en economische groei.
De economen van Rabobank stellen zelfs dat als Nederland voor hogere én permanente R&D-investeringen kiest, de economische groei het komende decennium kan toenemen met gemiddeld 0,5 procentpunt per jaar. “Op de langere termijn betekent dit dat elke Nederlander er gemiddeld bijna 8.000 euro op vooruitgaat”, concludeert RaboResearch in zijn analyse.
Volgens de Rabo-economen zijn structurele investeringen in universiteiten en onderzoeksinstellingen dan ook goed voor de Nederlandse economie. “Met alleen tijdelijke investeringen zoals vanuit het Nationaal Groeifonds komen we er niet”, legt RaboResearch-Hoofdonderzoeker Hugo Erken uit. “Bestaande kennis veroudert immers snel en moet telkens worden aangevuld met nieuwe kennis. Innovaties komen niet uit de lucht vallen; daar is jarenlang onderzoek, en dus geld, voor nodig.”
€34 miljard nodig
De onderzoekers wijzen erop dat Nederland momenteel de Europese investeringsdoelstelling (elk land moet 3% van het bbp aan onderzoek en kennisontwikkeling besteden) niet haalt. Nederland besteedt op dit moment slechts ruim 2% aan kennisontwikkeling. Volgens Erken een gemiste kans, want “zulke investeringen betalen zich dubbel en dwars terug”.
In het onderzoek schrijven de analisten dat het van belang is dat de politiek nu actie onderneemt, omdat het enige tijd duurt voordat een investeringspakket zijn vruchten afwerpt. Een investeringspakket van €34 miljard – zoals voorgesteld door de Kenniscoalitie – zou volgens de onderzoekers leiden tot een ‘winst’ van €84 miljard. Op de lange termijn zou dat neerkomen op een welvaartsimpuls van bijna €8.000 per Nederlander.
“Uit onze berekeningen blijkt dat met het voorgestelde investeringspakket de Nederlandse economie het groeitempo van begin deze eeuw kan evenaren”, legt Erken verder uit. Volgens de econoom zijn er echter meerdere redenen te noemen voor hogere en permanente R&D-investeringen. “We staan voor grote uitdagingen, zoals de toenemende vergrijzing, klimaatverandering en de energietransitie. Als de R&D-investeringen daarop zijn toegespitst, kunnen we ook de brede welvaart in ons land verhogen en slaan we twee vliegen in één klap.”
Politieke dilemma’s
Het lijkt een simpele rekensom, maar Het Financieele Dagblad schrijft dat structurele investeringen voor langer dan een kabinetsperiode lastig zijn. Bovenal omdat er al heel wat kostbare wensen voor het onderwijs op tafel liggen. Het afschaffen van het huidige leenstelsel kost bijvoorbeeld al ruim €1 miljard voor het hoger onderwijs.
Desondanks stelt Marcel Levi van de Kenniscoalitie tegenover het FD dat de investeringen niet te veel gevraagd zijn. “Dit is een gouden kans voor Nederland als kennisland. Het is op jaarbasis geen absurd bedrag en het verdient zich dubbel en dwars terug. Hiermee doen we niks méér dan ons land op koers brengen met omringende landen.”