Het distributiemodel voor vermogensbeheer staat meer dan ooit onder druk en maakt een verregaande, structurele verandering door. Innovatie als antwoord op uitdagingen van de nieuwe economie. Christian Dargnat, CEO van BNP Paribas Asset Management en CIO van BNP Paribas Investment Partners, geeft zijn visie.
Pareren aanval op huidig bedrijfsmodel
Facebook komt met eigen financiële diensten. Hoe lang houden wij het als vermogensbeheerders nog vol? We worden met uitsterven bedreigd, maar veel verder dan ‘nog niet’ mompelen, komen we niet. We zullen uiteindelijk de aanval van de nieuwe economie op ons bedrijfsmodel moeten pareren. Facebook streeft naar een elektronisch betaalsysteem zoals PayPal en Bitcoin, de virtuele munt die nog volatieler is dan de Russische roebel op het hoogtepunt van de crisis in Oekraïne kent een enorme interesse. Vanwaar die belangstelling? Neemt een Fransman in Parijs de taxi en pint ie, dan gaat 4% van dat bedrag direct naar de bank, los van de vaste kosten voor de technologie zelf (huur van het apparaat, verbindings- en abonnementskosten etc.). En dat alleen al voor een binnenlandse transactie in een G7-land!
Kosteneffectief, snel en social
Stel je voor wat de kosten zijn voor een transactie van de ene kant van de wereld naar de andere. Bij de handel in Bitcoins zijn de transactiekosten extreem laag (een paar cent per miljoen euro die van eigenaar verwisselen) en er wordt gebruik gemaakt van een simpel algoritme: de uitwisseling van gegevens tussen gebruikers. Met andere woorden: hoe meer gebruikers, hoe complexer het beschermingsmechanisme. Facebook zegt meer dan een miljard gebruikers te hebben, hoe veilig zal dat netwerk dan wel niet zijn! De opkomst van nieuwe technologieën en de exponentiële groei daarvan zijn aan twee structurele factoren toe te schrijven: dat het oligopolie van banken en indirecte kosten niet meer worden geaccepteerd en de mondiale digitalisering, of specifieker dat bedrijven voortdurend de voorkeuren van gebruikers kunnen volgen. Daarnaast staan Facebook, Google en Apple niet alleen bol van de contanten, ze staan ook voor met hun uitstekende technologische uitgangspositie en ongeëvenaarde datanetwerk.
Kunnen wij mee met nieuwe spelers?
Luidt die omgeving het einde in van vermogensbeheer zoals we dat nu kennen? Alibaba is vorig jaar gestart met geldmarktproducten. Dit toonaangevende Chinese distributieplatform heeft in minder dan een jaar 65 miljard dollar opgehaald. Een rente waarbij de concurrentie het nakijken heeft en de mogelijkheid om met één klik geld in te leggen hebben korte metten gemaakt met de veelal achterhaalde processen van veel traditionele vermogensbeheerders. De wet- en regelgeving in Europa en de VS in de vorm van MiFID en Dodd-Frank maakt het echter onmogelijk om diezelfde eenvoud ook hier te bieden. De eenvoud van Alibaba kan dan misschien niet hier, maar de potentiële vraag is er zeker wel. Van de huidige beleggers is een groot deel opgegroeid met het internet; dat wordt natuurlijk op een gegeven moment 100%. Het distributiemodel van het vermogensbeheer staat onder een grotere druk dan ooit. Er zijn diepgaande structurele veranderingen gaande. Het verbod op retrocessies is echt niet de belangrijkste verandering van de 21ste eeuw. We zouden meer aandacht moeten schenken aan de opkomst van een nieuw distributiemodel, namelijk het internet.
Terug naar je meerwaarde en expertise
De grote verandering voor de vermogensbeheerder wordt uiteindelijk de overgang van een op distributie gebaseerd model naar een model gericht op het maken van een product. De afschaffing van retrocessies, de inrichting van een open architectuur, de digitalisering van de klant en de institutionalisering van wat die klant nodig heeft, betekenen dat de portefeuillemanager weer in de schijnwerpers kan stappen. Die portefeuillemanager moet zich echter wel neerzetten als innovatief, ondernemend en in staat om waarde te creëren. Zonder die eigenschappen blijven betaalbare bètaposities het goed doen via ‘Facebook-vermogensbeheer’. Dit is de laatste oproep om ons de nieuwe technologieën toe te eigenen: wij vermogensbeheerders moeten innoveren. In ons portefeuillebeheer moeten we uitgaan van luisteren naar en inspelen op de nieuwe behoeften van onze klanten. Doen we dat niet, dan zijn we er straks niet meer.