Steeds minder contact geld, nieuwe cryptovaluta en de ontwikkeling van nieuwe digitale betalingssystemen: centrale banken zijn op zoek naar manieren om de controle te behouden over hun financiële systemen. Een van die manieren is het bieden van een eigen digitale valuta (CBDC). Digitale valuta zijn in de afgelopen jaren erg populair geworden. Momenteel zijn er zelfs 114 landen bezig met het onderzoeken van de mogelijkheden, of zijn al bezig met het uitbrengen van een eigen CBDC.
Toch zit er een groot verschil tussen het ontwikkelen van een nieuwe cryptovaluta en het bouwen van een systeem dat het financiële netwerk van een volledig land kan ondersteunen. Zo moeten centrale banken er zeker van zijn dat de nieuwe valuta een goede gebruikerservaring biedt en tegelijkertijd de privacy van individuen beschermt. Hiervoor is een goede samenwerking tussen de publieke en private sector essentieel. Zodra centrale banken hierin slagen, biedt de nieuwe valuta grote voordelen voor kleine en grootschalige betalingen.
Hoe zet je een succesvolle CBDC op?
Veel centrale banken beschikken niet over de benodigde digitale vaardigheden voor het ontwikkelen van hun eigen digitale valuta. Dat is niet verrassend, een groot deel van de medewerkers van centrale banken richt zich namelijk van oudsher meer op de economische aspecten dan op technologie. Daarom gaan veel banken, áls ze de stap al durven te wagen, een samenwerking aan met commerciële banken en kleinere online betaalplatforms.
Zo zijn centrale banken in staat een betaalsysteem te creëren dat eenvoudig in gebruik is. Ook is belangrijk dat transacties niet afhankelijk zijn van de internetverbinding van een gebruiker. Door ervoor te zorgen dat betalingen ook in afgelegen gebieden of plekken met beperkt bereik kunnen plaatsvinden, is de kans groter dat de nieuwe valuta breder wordt geïmplementeerd, en zorgt dit ervoor dat het systeem blijft werken – zélfs als er een storing is.
Hoewel gemak belangrijk is, is het ook essentieel dat elk systeem de privacy van de gebruiker vooropstelt. De consument is tegenwoordig goed beschermd: in een enquête van de Europese Centrale Bank over digitale valuta ging 41 procent van de reacties over privacy kwesties. Banken moeten op zoek naar een balans tussen de privacy behoeften van de consument en een beleid voor het bestrijden van witwassen en financiële misstanden. Cryptografie biedt hier een oplossing, want het biedt banken de mogelijkheid transacties te verifiëren zonder onversleutelde gegevens te zien. Zo wordt de privacy beschermd en kunnen autoriteiten toch actie ondernemen tegen potentiële criminelen.
Het bestedingsgedrag van consumenten is gebaseerd op de tool die zij gebruiken voor de transactie, blijkt uit wetenschappelijk onderzoek. Zo geven consumenten meer geld uit met een creditcard dan met contant geld. Nieuwe systemen moeten daarom zodanig worden ontworpen dat deze het bestedingsgedrag van consumenten niet negatief beïnvloeden. Daarnaast is het de taak van centrale banken en hun partners om de consument in te lichten over verstandig met geld omgaan, om zo te voorkomen dat ze in financiële problemen komen.
Waarom hebben we CBDC’s nodig?
Hoewel er in de afgelopen jaren steeds meer geëxperimenteerd is met CBDC’s, zijn er ook vraagtekens gezet bij de voordelen ervan. Zo stellen sommige financiële instellingen dat de ontwikkeling van CBDC’s niet per se noodzakelijk is voor dit specifieke doel: banken zouden prima in staat moeten zijn om het financiële systeem van het land te controleren binnen de huidige modellen. Toch zijn er vele andere voordelen die het opzetten van een CBDC met zich meebrengt.
Zo zijn retailers in staat betalingen efficiënter te laten verlopen en gebruikers nieuwe innovaties en diensten aan te bieden, bijvoorbeeld door de programmeerbaarheid van het systeem en slimme contracten. Ook kunnen systemen die compatibel zijn met andere CBDC-ontwikkelingen internationale betalingen sneller én goedkoper uitvoeren, waardoor (retail)bedrijven geld en tijd besparen bij het bestellen van nieuwe voorraden.
Een nieuw CBDC-netwerk verhoogt daarnaast het concurrentievermogen van betalingssystemen. Op dit moment hebben alleen bepaalde financiële instellingen toegang tot de fondsen van de centrale bank. Een digitale munt moet fintech-aanbieders echter rechtstreeks toegang geven tot centrale banken, in plaats van via de traditionele banken. Dit komt zowel retailbedrijven als consumenten ten goede: concurrentie helpt de transactiekosten te verlagen en betalingen sneller te verwerken.
CBDC’s komen eraan
We staan dichter bij de implementatie van CBDC-platforms dan we ons realiseren. Als centrale banken niet willen achterblijven en de voordelen van deze platforms en nieuwe valuta willen benutten, is het cruciaal dat ze nu geschikte partners gaan selecteren en de verschillende mogelijkheden verkennen. Het tijdperk van CBDC's staat voor de deur, en het is aan centrale banken om zich voor te bereiden op deze digitale toekomst.
Een artikel van Ashish Bhatnagar, Head of Cards & Payments bij Cognizant.