Ondanks de invoering van het provisieverbod weet de meerderheid van de beleggers (54%) niet hoe hoog de kosten zijn die men gemiddeld per jaar betaalt. Ook ervaart 44% van de beleggers een kostenstijging als gevolg van het provisieverbod. Dat blijkt uit marktonderzoek van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) onder 477 beleggers. Het onderzoek is uitgevoerd door onderzoeksbureau GfK.
Meerderheid beleggers bekend met provisieverbod
Het provisieverbod heeft ervoor gezorgd dat de bank, beleggingsadviseur of vermogensbeheerder rechtstreeks wordt betaald voor zijn dienstverlening. Daardoor hebben zij geen andere belangen meer dan het belang van de consument. En zullen zij in het belang van de klant adviseren.
Belegger nog steeds onvoldoende bewust van kosten
De grote meerderheid van de beleggers geeft aan op de hoogte te zijn van het provisieverbod bij beleggen. Degenen die hiervan op de hoogte zijn, zeggen ook vaker te weten wat hun jaarlijkse kosten van beleggen zijn. Desgevraagd zegt meer dan helft van alle ondervraagde beleggers niet te weten welk bedrag zij jaarlijks aan kosten betaalt (in onderstaande grafiek staan de resultaten weergegeven op de vraag: Hoe hoog denkt u dat de kosten zijn die u gemiddeld per jaar betaalt voor beleggingen?)
Ook blijkt dat de jaarlijkse kosten vaak worden onderschat; een kwart schat deze op minder dan twee procent. Het is goed mogelijk dat het provisieverbod de kosten van de dienstverlening inzichtelijker heeft gemaakt, maar dat de belegger nog steeds onvoldoende bewust is van alle kosten die bij beleggen komen kijken.
Het totale overzicht aan kosten dat met beleggen gemoeid is, is voor beleggers nog moeilijk te achterhalen. Banken hebben toegezegd vanaf januari 2015 deze kosten inzichtelijker te presenteren. De AFM is in gesprek met vermogensbeheerders en –adviseurs om het voorbeeld van de banken te volgen.
Deel beleggers ervaart kostenstijging
Twee derde van de klanten geeft aan dat zij het kostenoverzicht kan (terug)vinden en een op de drie beleggers heeft inmiddels de factuur van hun beleggingsdienstverlener ontvangen. Na het zien van de rekening ervaart 44% een kostenstijging en ongeveer 20% een daling.
Tim Mortelmans, hoofd toezicht bij de AFM, zegt daarover: “We begrijpen dat beleggers na de invoering van het provisieverbod soms kunnen ervaren dat ze nu een hogere rekening betalen dan voorheen. Het is goed om daarbij te realiseren dat dit niet (altijd) betekent dat de kosten omhoog zijn gegaan. Voorheen betaalden beleggers ook al voor deze dienstverlening, maar waren de kosten verwerkt in de prijs van het beleggingsproduct en waren daarmee voor een groot deel onzichtbaar.”
Kosten beïnvloeden netto rendement sterk
Het netto rendement van een belegging wordt sterk beïnvloed door de kosten. Het is daarom belangrijk dat beleggers niet alleen goed kijken naar het verwachte bruto rendement en de risico’s, maar ook naar de kosten. Veel beleggers realiseren zich niet welk netto rendement overblijft na aftrek van alle kosten. Door te kijken naar het netto rendement kan beter worden nagegaan of en wanneer het beleggingsdoel wordt behaald.
Uit het onderzoek blijkt ook dat één op de drie beleggers aangeeft dat zij – naast algemeen vermogensbehoud - een specifiek doel voor ogen hebben, zoals de aflossing van de hypotheek of een aanvulling van het pensioen.