Banca D’Italia, de Italiaanse centrale bank, heeft The Boston Consulting Group ingehuurd om de ontwikkeling en oprichting van een ‘bad bank’ te begeleiden – oftewel een vermogensbeheerder die alle slecht of niet-presterende leningen op de Italiaanse bank balansen zal overnemen en afhandelen. Het consultancycontract heeft een waarde van bijna €400.000.
Net zoals de banken in zoveel Westerse landen hebben ook de Italiaanse banken te maken met de overblijfselen van de financiële crisis. Na een periode van zeer liberale leencriteria die de crisis deels veroorzaakte, hebben de banken nu te kampen met een verzameling ‘slechte leningen’. Deze niet-presterende leningen kunnen mogelijk nooit meer aan de bank worden terugbetaald en vormen daarom een risico voor de leenportfolio’s van deze banken. Om deze schulden van hun balans te krijgen, hebben veel banken wereldwijd – veelal met hulp vanuit de overheid – een ‘bad bank’ opgezet, waaraan zij de slechte leningen kunnen overdragen.
Bad Banks
‘Bad banks’ zijn er in verschillende vormen: een intern mechanisme met overheidsgarantie dat een deel van het portfolio beschermt tegen verliezen, de opzet van een aparte praktijk – Bijzonder Beheer – die de schulden op zich neemt. Externe mogelijkheden zijn de opzet van een Special purpose entity – een organisatie die de schulden overneemt vaak met overheidssteun – en tot slot de opzet van een aparte, onafhankelijke bank die de leningen overneemt. In beide laatste gevallen is de bank zelf compleet geïsoleerd van enige soort van verlies.
In Italië is het volume van de slechte leningen sinds de start van de financiële crisis verdrievoudigd naar €247 miljard. Volgens schattingen van strategie consultancykantoor The Boston Consulting Group (BCG) zijn dat 16% van alle leningen die Italiaanse banken hebben uitstaan. De grootste wanbetalers zijn te vinden in de bouw, waar 20% van alle leningen niet presteren, gevolgd door de retailsector, waar 17% van de leningen niet kan worden afgelost.
Om de goed- van de slecht-presterende leningen te scheiden heeft de Italiaanse centrale bank, Banca D’Italia, onlangs besloten om een vermogensbeheerbedrijf te ontwikkelen en op te richten met het doel om de slechte schulden te vereffenen. De centrale bank overlegt momenteel met het Italiaanse ministerie van Financiën en het ambtenarenapparaat van de premier om de beste manier te ontdekken om de ‘last’ van de aanblijvende schulden te verlichten. Dit proces wordt gefaciliteerd door BCG, die volgens de Italiaanse media een bedrag van €379.500 (voor belastingen) ontvangen voor de klus. Het consultancybureau kreeg het contract toegewezen zonder aanbesteding, met als reden van de centrale bank dat er snel gehandeld moest worden gezien de urgentie van het probleem.
De Europese Commissie verleent openlijk geen steun aan de creatie van ‘bad banks’ met overheidssteun, zoals in het geval van Italië. De Europese Unie is terughoudend om het plan te steunen, deels vanwege de risico’s die Italië loopt met betrekking tot zijn overheidsfinanciën.
Banken schakelen consultants in
Beleidsbepalers in de bankensector stappen vaak naar management consultants om hen te ondersteunen tijdens complexe transformaties. Zo huurde de Bank of England recent McKinsey in om de organisatie van de centrale bank onder de loep te nemen, terwijl in Italië Accenture werd ingeschakeld door het Italiaanse UniCredit om te helpen met een BPO transformatie.