Islamitisch bankieren, ook wel participerend bankieren genoemd, is in veel van ’s werelds belangrijkste Islamitische landen regulier bankieren aan het inhalen. Momenteel is de totale participerende bankenmarkt rond de $920 miljard waard, wat naar verwachting in 2020 meer dan $1,6 biljoen zal zijn, blijkt uit onderzoek van EY. Vooral in de Golfstaten is Islamitisch bankieren aan een snelle opmars bezig.
In een recent onderzoek van EY, getiteld ‘World Islamic Banking Competitiveness Report 2016’, neemt de zakelijke dienstverlener het Islamitisch bankieren landschap onder de loep. Het rapport is opgesteld aan de hand van een analyse van 69 participerende (Islamitische) banken en 45 reguliere banken, uit de financiële sectoren van Bahrein, Qatar, Indonesië, Saoedi-Arabië, Maleisië, de Verenigde Arabische Emiraten, Turkije, Koeweit en Pakistan.
Marktgroei
Uit het onderzoek blijkt dat de onderzochte markten samen goed zijn voor 93% van het vermogen van de internationale participerende bankensector, die op een totale waarde van meer dan $920 miljard werd geschat in 2015. Het grootste deel van deze waarde is afkomstig uit de GCC (Gulf Cooperation Council: Samenwerkingsraad van de Arabische Golfstaten) landen, met een waarde van $606 miljard, gevolgd door de ASEAN-landen (Associatie van Zuidoost-Aziatische Naties) met rond de $159 miljard. Als het op het aandeel van de totale banking assets aankomt, zijn participerende banken in de GCC-regio goed voor 34%, terwijl de ASEAN-regio goed is voor ongeveer 13% van het totaal.
De groei van de vermogenswaarde van Islamitisch bankieren is vooral zeer indrukwekkend tussen 2010 en 2014, met een CAGR van 16%. En dat ondanks de politieke onrust die in verschillende van de belangrijkste Islamitisch bankieren regio’s woedde.
Regionale grootte
In Saoedi-Arabië beslaat participerend bankieren meer dan de helft (51,2%) van de totale bankensector. Het land heeft de internationaal gezien het grootste marktaandeel in het Islamitische bankwezen, met 33%. Maleisië staat op de tweede plek met een aandeel van 15,5%, en 21,3% van de bankensector in het land bestaat uit participerende banken. De Verenigde Arabische Emiraten zijn goed voor 15,4% (#3) van de totale wereldwijde Islamitisch bankierenmarkt, en #4 Koeweit beslaat 10,1%. Onder aan de lijst staan Pakistan met 1,4%, hoewel dit genoeg is voor 10,4% van de nationale markt, en Bahrein met 1,6%, waar dit goed is voor 29,3% van de totale bankensector van de kleine Golfstaat.
De participerende bankensector maakt een aanzienlijk sterkere groei door dan het reguliere bankensysteem. Bijna alle Islamitische banken die aan het onderzoek deelnamen groeiden harder dan de ondervraagde reguliere banken. Saoedi-Arabië loopt opnieuw voorop met een 18% groei in participerend bankieren, terwijl regulier bankieren 7% groeide. In Maleisië was dit respectievelijk 4% en 1% groei. De Verenigde Arabische Emiraten toont aanzienlijke groei in beide bankvormen: participerend bankieren groeide met 18% en regulier bankieren met 19%. De grootste groei werd genoteerd in Qatar, waar Islamitisch bankieren met 20% groeide in 2014. Het enige onderzochte land waar het participerende bankensysteem krimp vertoonde is Turkije, met een afname van 1%.
Groei en winst
Volgens de analyse is de gecombineerde winst van de top 20 grootste participerende banken met $1 miljard gegroeid naar ruim $7 miljard in 2014, goed voor een gemiddelde groei van 14% per jaar tussen 2010 en 2014. Dit heeft geresulteerd in een gezonde groei van return on equity (ROE), wat een positieve bijdrage heeft gehad aan het verhogen van het eigen vermogen van de banken (22 banken zijn de grens van $1 miljard gepasseerd).
Het rapport toont verder aan dat participerende banken hun vermogen net iets sneller zagen groeiden (14%) dan conventionele banken (11%), in de periode van 2010-2014. De ROE van 2014 was wel in het voordeel van reguliere banken, met 14,5% in vergelijking met 12,6% bij participerend bankieren.
Toekomstvoorspellingen
EY voorspelt in zijn onderzoek van het vermogen van participerende banken de komende vijf jaren aanzienlijk zal blijven toenemen. Voor 2015 werd het vermogen in Saoedi-Arabië geschat op $343 miljard, wat tegen 2020 naar verwachting zal zijn verdubbeld naar $766 miljard. In de Verenigde Arabische Emiraten zal het vermogen toenemen met meer dan $100 miljard, terwijl in Maleisië $70 miljard aan waarde zal worden toegevoegd. De totale markt zal in de betreffende regio’s een waarde krijgen van ruim $1,6 biljoen. In tegenstelling tot EY gaat BearingPoint nog een stap verder in zijn voorspellingen. Het consultancybureau berekende dat tegen 2018 de totale waarde van het Islamitisch bankierensysteem rond de $3 biljoen zal liggen, ten opzichte van $1,8 biljoen in 2015.
Muzammil Kasbati, Director van EY’s Global Islamic Banking Centre, vertelt: “Het externe werkveld wordt duidelijk lastiger, gezien de teruglopende olieprijs en de daaruit volgende impact op de liquiditeit van het financiële systeem en de infrastructuurinvesteringen. Islamitische banken bevinden zich in een betere positie om deze storm het hoofd te bieden, omdat hun balansen een stuk simpeler van aard zijn, met basisproducten en gelokaliseerde bedrijfsactiviteiten. Zij lijken echter niet klaar te zijn voor de digitale veranderingen die van invloed zijn op de manier waarop klanten contact zoeken met hun banken. Een fundamentele review van hun operationele modellen is op dit moment cruciaal voor het succes van Islamitisch bankieren.”