“Nieuwe productietechnologieën zullen een Derde Industriële Revolutie op gang brengen”, voorspelt Henk Grootveld, fondsmanager bij Robeco.
De Derde Industriële Revolutie
Na de 1e Industriële Revolutie, met de uitvinding van de stoommachine, en de 2e Industriële Revolutie, met de introductie van massaproductie en lopende banden, bevinden we ons aan de vooravond van de Derde Industriële Revolutie. Producten worden steeds meer geïndividualiseerd, ze worden weer dicht bij de consument gemaakt en start-upkosten gaan nagenoeg verdwijnen, aldus Grootveld.
Slimme robots
Nieuwe technologieën zoals robotica en kunstmatige intelligentie zorgen er al voor dat slimme robots chirurgische ingrepen verrichten, koeien melken en straaljagers bedienen. Grootveld verwacht dat deze technologieën zich razendsnel naar andere industrieën zullen verspreiden. “Bedrijven die deze Derde Industriële Revolutie vormgeven, zullen een enorme groei doormaken”, verwacht Grootveld.
Wederopstanding VS op basis van energiekosten, ontwikkeling China en technologie
Het eerste land dat hiervan zal profiteren, is de Verenigde Staten. Grootveld spreekt zelfs al van een ‘wederopstanding van de VS’. De VS halen steeds meer industrie terug naar eigen land. Grootveld schrijft dit toe aan drie ontwikkelingen: lagere energiekosten, het einde van goedkope arbeid uit China en nieuwe productietechnologieën.
Door de schalierevolutie beschikt de Verenigde Staten over een nieuwe, goedkope energiebron. “Niet alleen bezorgt dit de VS een concurrentievoordeel, de verwachting is dat het land tegen 2035 zelfvoorzienend is op het gebied van energie”, aldus Grootveld. Daarnaast lopen de arbeidskosten in China de laatste jaren zeer sterk op. Zo stegen volgens Boston Consulting Group (BCG) de lonen van Chinese fabrieksarbeiders maar liefst 19% per jaar tussen 2005 en 2010. En de Chinese regering streeft naar een jaarlijkse verhoging met 13% van het minimumloon tot 2015. Reële loonkosten in de VS dalen daarentegen. Tot slot heeft robotica in de VS een grote vlucht genomen. Dit wordt aangezwengeld door de afnemende arbeidspool en toenemende vergrijzing in Europa en de VS.
Robot apps downloaden
Grootveld noemt het voorbeeld van Robot Baxter, ontworpen door Rethink Robotics als voorbeeld van een nieuwe productietechnologie. “Baxter is in staat om productietaken uit te voeren en hierbij veilig en intelligent naast mensen te werken”, legt Grootveld uit. “De robot heeft ‘gezond verstand’ – gebaseerd op menselijk gedrag – en kan zich aanpassen aan zijn taak en omgeving.” Baxter vergt geen complexe programmering of dure integratie. Robots worden dan ook steeds goedkoper. “Het zal niet lang meer duren of we kunnen allemaal apps downloaden om onze eigen robot een nieuwe taak te laten uitvoeren, net zo gemakkelijk als het downloaden van een app op onze iPhones nu gaat”, voorspelt Grootveld.
Productie steeds meer lokaal
Samen met andere nieuwe technologieën, zoals 3D-printen, kunstmatige intelligentie en nanotechnologie, maakt dit de productie van goedkope, op maat gemaakte producten voor de massa mogelijk. “De productie zal steeds flexibeler kunnen worden aangepast aan de vraag, en zal ook steeds meer lokaal kunnen plaatsvinden”, verwacht Grootveld. Volgens BCG zal 30% van de huidige invoer uit China in 2020 weer in de VS zelf geproduceerd worden.
Eerst de VS, dan de rest
Is dit nu weer een typisch staaltje innovatie van de Amerikaanse economie? “De Amerikanen zijn door de ongekende veerkracht van hun economie de eersten die van deze nieuwe trend profiteren, maar deze zal zeker niet aan hen voorbehouden blijven”, meent Grootveld. “Ford heeft bijvoorbeeld zijn productie al grotendeels overgebracht van België en Engeland naar Spanje. En ook in de textielindustrie voorzie ik een steeds grotere rol voor een land als Spanje. De ontwikkelingen in de VS zijn slechts het begin”, aldus Grootveld.