Bij monde van topman Klaas Knot gaf DNB afgelopen weekend aan de hypotheekrenteaftrek stevig te willen blijven afbouwen om de Nederlandse hypotheekschulden verder terug te brengen. In het tv-programma Buitenhof gaf Knot aan naar een loan-to-value ratio van maximaal 90% toe te willen. Die ratio is in het laatste decennium al teruggezakt naar 100%.
Vergeleken met veel andere Europese landen is de totale Nederlandse hypotheekschuld behoorlijk fors. In 2017 bedroeg deze ~ €670 miljard, of ongeveer 41% van de totale Nederlandse woningwaarde. De Nederlandsche Bank (DNB) hamert er al jaren op dat dit financiële risico’s met zich meebrengt. Die totale hypotheekschuld heeft mede door de hypotheekrenteaftrek zo hoog kunnen worden.
Ruimhartige leencondities
Door groei van de Nederlandse economie neemt het aandeel hypotheekschulden procentueel af. Knot: “In internationaal opzicht is het echter nog steeds hoog. Dat heeft te maken met de ruimhartige leencondities en ook nog steeds de fiscale stimulering.” Ofwel, de hypotheekrenteaftrek. Vergeleken met omringende landen is de leencapaciteit in Nederland gemiddeld genomen een stuk hoger.
“Ik denk dat we door moeten gaan met het aanpakken van de hypotheekrenteaftrek”, zegt Knot tegen presentator Jort Kelder. “Dat is een instrument dat denk ik niet meer van deze tijd is. Het kabinet zet daar overigens goede stappen in. Het huidige tempo met afbouw van drie procentpunt per jaar is een prima tempo. Dat zal na deze kabinetsperiode wel voortgezet moeten worden. Bijvoorbeeld totdat je op het punt van 30% punt en het hebben van een eigen huis kunt overhevelen naar box drie. Daarbij zou je kunnen denken aan een belastingvrije voet. Maar die beslissing is aan de politiek om te nemen.”
Loan-to-value ratio naar 90%
“Voor wat betreft de leennormen zou ik er toch voor pleiten om op termijn Nederland meer in de pas te laten lopen met ons omringende landen. Ik erken dat er daarvoor wel flankerend beleid nodig is. Er moeten veel meer huizen gebouwd worden dan op dit moment het geval is en daar wringt op dit moment duidelijk wel de schoen.” Op de vraag of mensen meer eigen geld mee moeten nemen antwoordt Knot instemmend. “Als we de maximale leennorm omlaag willen brengen van 100% van de woningwaarde naar 90% van de woningwaarde betekent dat dat je 10% eigen geld mee moet brengen. We vragen overal in de economie om buffers en om weerbaar te zijn. Bij overheidsfinanciën, bij de banken. Waarom zouden we dat dan niet vragen van de huishoudens?”