Criminelen wassen in Nederland jaarlijks zo’n €13 miljard wit. Dat meldt het FD op basis van onderzoek van de Universiteit Utrecht. In tegenstelling tot een eerder onderzoek, gebaseerd op aannames, kreeg men deze keer toegang tot witwasdata van de Financial Intelligence Unit (FIU).
Vorig jaar meldden dezelfde onderzoekers dat criminelen in Nederland naar schatting jaarlijks €16 miljard witwassen. Dat bedrag kwam tot stand op basis van beredeneerde aannames. Deze keer kreeg men toegang tot bijna 80.000 ongebruikelijke transacties, gedaan tussen 2009 en 2014. Transacties die door de FIU als verdacht zijn geoormerkt, zo legt het FD uit.
Hoogleraar Brigitte Unger, leider van het onderzoek, en haar collega’s mochten grasduinen in een grote hoeveelheid meldingen afkomstig van onder meer banken, casino’s en autodealers. Sectoren die vaak in verband worden gebracht met witwassen. In het FD valt te lezen dat de onderzoekers ervan uitgaan dat jaarlijks voor €16 miljard aan crimineel geld wordt verdiend. De helft daarvan wordt in Nederland witgewassen. Aan de andere kant stroomt er nog weer €5 miljard crimineel geld uit het buitenland bij, waardoor de som neerkomt op ongeveer €13 miljard, ofwel circa 1,6% van het Nederlands bbp.
In de media is momenteel veel te doen over witwassen en specifiek ook de rol die banken daarin spelen of gespeeld hebben en wat ze ertegen kunnen doen. Hoewel men bereid is om te investeren valt het niet mee om voldoende gekwalificeerd personeel te vinden om deze taken uit te voeren. Het probleem heeft bovendien ook hele structurele oorzaken, zo stelde Rob Smeets van adviesbureau voor de financiële sector TriFinance eerder dit jaar op Banken.nl. Hij betoogt dat de digitalisering in de financiële sector witwassen ongewild faciliteert.
Omvang economie bepalend voor aantrekkingskracht
Een andere conclusie van het onderzoek is dat Nederland als doorvoerland voor crimineel geld minder aantrekkelijk is dan gedacht. De omvang van een economie is namelijk bepalend voor de mate waarin criminelen een land aantrekkelijk achten. “Als een land een hoog bbp heeft dan is er veel geld te verdienen en valt witwassen minder op”, stelt Unger in het FD. “En rijke landen blijken witwasstromen van elkaar aan te trekken, zeker als ze ook nog eens aan elkaar grenzen. Daar moet ik wel meteen bij zeggen dat belastingontduiking niet is meegenomen in dit onderzoek. Dan zou de doorstroom voor Nederland veel hoger kunnen uitkomen.”