Het kabinet wil af de kennis- en ervaringstoets voor het verhogen van hypotheken zonder tussenkomst van een hypotheekadviseur, zogeheten ‘execution only’. De maatregel lijkt vooral bedoeld om verduurzaming aantrekkelijker te maken voor consumenten. Verantwoordelijk minister Raymond Knops stelt echter wel dat kredietverstrekkers nog steeds de kredietwaardigheid van aanvragers moeten controleren.
De ‘execution only’ hypotheek is al enkele jaren in opkomst. Het komt er in de basis op neer dat consumenten een hypotheek kunnen afsluiten of verhogen zonder dat daar een hypotheekadviseur bij komt kijken. Slecht nieuws voor hypotheekadviseurs die een deel van hun inkomsten zien wegvallen, goed nieuws voor consumenten die besparen op hun advieskosten, die overigens wel van de belasting aftrekbaar zijn. Om in aanmerking te komen voor een ‘execution only’ hypotheek moeten consumenten echter wel een zekere mate van expertise tonen als het gaat om hypotheken, middels de kennis- en ervaringstoets. Het kabinet wil daarvan af.
Toets thuis te maken
De kennis- en ervaringstoets zal voor vrij veel Nederlanders die toch al bezig zijn met een hypotheek geen heel groot probleem vormen. In de test komen vragen langs over de soorten hypotheken die bestaan, mogelijkheden voor vervroegd aflossen of de maximale loan-to-value. De test kan ook gewoon thuis worden gemaakt. En ondanks dat de test alleen moet worden gemaakt, is het niet te voorkomen dat men hier met z’n tweeën of zelfs drieën aan gaat zitten.
Het voornemen om de kennis- en ervaringstoets te schrappen moet het ophogen van hypotheken voor verduurzamingsmaatregelen makkelijker maken. “Door het schrappen van de kennis- en ervaringstoets zullen naar verwachting meer kredietverstrekkers de verhoging van de hypotheek voor verduurzaming via ‘execution only’ gaan aanbieden en zullen de kosten voor het verhogen van de hypotheek voor veel consumenten verlaagd worden”, zo schrijft Knops in een brief aan de Tweede Kamer.
Er is wisselende berichtgeving over de mate waarin mensen hun woning graag zouden verduurzamen. Volgens een onderzoek van de Volksbank uit 2018 staat bijna iedereen daar positief tegenover. Een ander onderzoek van ING later dat jaar wees uit dat verduurzaming geen prioriteit heeft voor huiseigenaren, al kan er in een jaar tijd het nodige gebeuren om consumenten wel in deze richting te laten bewegen. Er is wel overeenstemming over het feit dat starters vaker in zijn voor verduurzamende maatregelen én - uiteraard - dat verduurzaming het liefst zo min mogelijk moet kosten. Het wegnemen van de advieskosten à €800 is wat dat betreft alvast een drempel die zou verdwijnen.