De Belgische grootbanken werken aan een netwerk van neutrale geldautomaten, gelijk aan de ontwikkeling die in Nederland gaande. Op termijn zullen alle automaten van KBC, Belfius, ING en BNP Paribas gaan verdwijnen en plaatsmaken voor een neutrale variant. Hoe die gaan heten en hoe ze eruit gaan zien is nog onbekend, maar de planning is dat medio 2021 de eerste nieuwe automaten in het Belgische straatbeeld verschijnen.
Evenals in Nederland is ook bij onze zuiderburen cash geld op zijn retour. Die ontwikkeling begon wellicht een fractie later - zeker in de horeca - maar inmiddels willen de Belgen in grote meerderheid niet anders meer. De contactloze betaaldienst Payconiq bleek een schot in de roos en eind 2018 volgde ook Apple Pay, een stuk eerder dan in Nederland. In een antwoord op het afnemende gebruik van cash geld willen de vier grootbanken - KBC, Belfius, ING en Paribas - toe naar een efficiënter netwerk, met neutrale geldautomaten.
De uitdagingen zijn in België grotendeels hetzelfde als in Nederland. Op sommige locaties staan automaten van bijvoorbeeld KBC en ING bijna naast elkaar, terwijl op andere locaties een automaat in zijn geheel ontbreekt. Een gezamenlijk netwerk zal leiden tot een betere spreiding Banken moeten bovendien relatief steeds meer investeren in bevoorrading en beveiliging. Het probleem van plofkraken speelt ook in België. De middelgrote Vlaamse bank Argenta sloot in september vorig jaar ruim 350 automaten na een serie plofkraken.
Lintbebouwing
Naast overeenkomsten zijn er echter ook verschillen, vooral qua ruimtelijke inrichting. Uit berichtgeving van De Nederlandsche Bank blijkt dat ongeveer 99,5% van de 6-cijferige postcodegebieden binnen 5 kilometer toegang heeft tot een geldautomaat. Dat is mede mogelijk doordat Nederland in hoofdzaak bestaat uit steden of dorpskernen. In België ligt dat iets anders. Natuurlijk zijn er ook steden en dorpen, maar het typisch Belgische fenomeen ‘lintbebouwing’ zorgt ervoor dat dorpen vaak extreem langgerekt zijn en er van een geconcentreerde kern niet zo vaak sprake is. Het nieuwe geldautomatennetwerk streeft naar een bereikbaarheid van cash geld binnen 5 km voor 95% van de Belgische postcodes, wat betekent dat het daar nu nog niet eens op zit. Wat vermoedelijk ook een rol speelt is het feit dat België met de Ardennen nog daadwerkelijk over rauwe natuur beschikt, waar de onderlinge afstanden al snel oplopen. Feit is dan wel weer dat het een relatief dunbevolkt gebied betreft.
In Nederland werd vorig jaar in Soest de eerste Geldmaat in gebruik genomen. Het Belgische equivalent moet medio volgend jaar de Belgische dorpen en steden gaan sieren. Op dit moment is nog niet bekend hoe de gestandaardiseerde Belgische automaten eruit gaan zien of hoe ze gaan heten.