De Consumentenbond roept minister Wopke Hoekstra (Financiën) om te garanderen dat kleine spaarders nooit negatieve rente gaan betalen op hun spaartegoeden. De Consumentenbond vreest dat banken deze stap in de nabije toekomst namelijk wel gaan nemen. De bond vreest vooral het voorbehoud ‘niet in 2020’, dat bijvoorbeeld Rabobank en de Volksbank maken.
Sparen loont al een aantal jaar niet of nauwelijks. Met de rente die kleine spaarders – met tegoeden tot €100.000 – op jaarbasis verdienen kunnen ze tegenwoordig hooguit een kopje koffie kopen. Diverse banken hanteren inmiddels negatieve rente, maar uitsluitend voor zakelijke en grote spaarders. Kleine spaarders zijn tot nu toe ontzien, ook in recente berichtgeving over de rentevoornemens voor de komende tijd.
ABN AMRO was de eerste grootbank die begin dit jaar de deur openzette naar negatieve rente. Het nieuwe renteregime geldt inmiddels sinds april, maar ontziet spaarders tot €2,5 miljoen. Bij ING en bij Rabobank ligt die grens vanaf juli op €1 miljoen en bij Triodos zelfs op €100.000. Van negatieve rente voor deze groep is vooralsnog geen sprake, maar de Consumentenbond ziet de bui al hangen en trekt daarom aan de bel. Bij Rabobank en de Volksbank voegt men bijvoorbeeld veelbetekend toe: ‘niet in 2020’.
‘Volstrekt onwenselijk'
“Er lijkt voor de ‘gewone’ spaarder nog weinig aan de hand, maar dit is een glijdende schaal”, aldus Sandra Molenaar, directeur van de Consumentbond. “Met de nieuwe voorwaarden kunnen ze in de toekomst ook negatieve rente rekenen over kleinere bedragen. En dat is volstrekt onwenselijk.”
In september vroeg de Consumentenbond aan een panel consumenten wat ze zouden doen als banken negatieve spaarrente zouden gaan rekenen. Maar liefst 80% van hen gaf aan dat ze hun geld zouden overhevelen naar een andere bank, die geen negatieve rente rekent. Dan moeten die er natuurlijk wel zijn, maar dat is voorlopig nog wel het geval. Een vijfde van de ondervraagden gaf aan dat ze het geld thuis wilden gaan bewaren, al dan niet in een oude sok. “Dat is begrijpelijk, maar heel riskant. Denk aan de risico’s van oplichting, inbraak of brand”, waarschuwt Molenaar.
Minister Hoekstra zei vorig jaar al eens dat het niet wenselijk is dat banken ook aan kleine spaarders negatieve rente zouden gaan rekenen, maar tegelijkertijd zag hij nog weinig in een verbod. Mogelijk dat de vlag er inmiddels anders bij hangt, zoals in België al het geval is.
Juridisch perspectief
De oproep van de Consumentenbond aan Hoekstra behandelt de politieke kant van het verhaal. Maar volgens de bond is er ook een juridisch perspectief. Boels Zanders Advocaten lichtte voor de organisatie de voorwaarden door en daaruit zou blijken dat het eenzijdig aanpassen van de rentevoorwaarden oneerlijk is en leidt tot een flinke verstoring van het evenwicht tussen bank en klant.
“Ooit ben je met je bank overeengekomen dat je je spaargeld bij hen in bewaring geeft en daar geld voor krijgt. Dat is heel iets anders dan dat je geld moet betalen als je je spaargeld bij hen stalt. Die afspraak kunnen banken niet eenzijdig veranderen. Dat is in strijd is met het (Europese) recht”, aldus Molenaar.