"Betalingsproblemen vormen een toenemend risico voor alle partijen in de hypotheeksector", aldus Roald van der Linde, lid van de raad van bestuur van NHG en spreker op het Hypotheken Event, dat op 7 & 8 februari plaatsvindt. "De missie van NHG is helder: het bieden van een vangnet in kwetsbare situaties. Niet alleen om restschulden af te dekken, maar ook om in een vroeg stadium mee te denken over woningbehoud."
"Wij maken ons ernstig zorgen over de gestegen energieprijzen. Mensen met een woning met een slecht energielabel kunnen het gewoonweg niet betalen. Ontwikkelingen in de huizenmarkt zien wij binnen NHG meestal pas een aantal jaren later terug. Namelijk als de betrokken consument écht klem zit. Dat komt omdat mensen in eerste instantie veelal op andere zaken bezuinigen. De ervaring leert dat de rekeningen voor telefonie en hypotheeklasten pas als állerlaatste niet meer betaald worden. Dan heeft men vaak al schulden opgebouwd bij bijvoorbeeld de zorgverzekeraar, vrienden en familie, postorderbedrijven en meer."
Vroeg signaleren draagt bij aan woningbehoud
"Niet voor niets zijn wij veel in gesprek met partners binnen de keten, bijvoorbeeld met het Nibud, om voeling te houden met wat er gebeurt in de markt. Ook zijn we actief bezig met het ontwikkelen van vroegindicatoren, wederom samen met andere partijen, zoals bijvoorbeeld het BKR en adviesbureau Purpose dat zich richt op maatschappelijke innovatie."
"Het idee is dat we eerder signaleren wanneer mensen in betalingsmoeilijkheden dreigen te komen en de markt er dús ook eerder actie op kan ondernemen", vervolgt Van der Linde. "Er is immers behoorlijk wat aan de hand in de maatschappij: inflatie, energieprijzen, rentestijging. Het is voor veel huizenbezitters niet de vraag óf maar wanneer men in de knel komt."
"Overigens, en dat is best een opvallend verschijnsel, er zijn veel mensen die het hoofd op dit moment nog net boven water kunnen houden. Maar dat wordt anders als straks het verlies van de energierekening genomen moet worden bij de jaarlijkse afrekening. Dat vind ik een spannend moment, kijkend naar de financiële situatie die dan gaat ontstaan bij een behoorlijk aantal consumenten."
Actieve houding
"We wachten nadrukkelijk niet af op wat er komen gaat, maar richten ons bewust op woningbehoud voor onze consumenten met een NHG-hypotheek. Want een huis verkopen, ook al is er geen restschuld, is uiteindelijk ook geen wenselijke situatie. Iemand moet toch weer ergens gaan wonen daarna en in staat zijn om een financieel gezonde toekomst op te bouwen."
"We zetten samen met de markt in op het vinden van oplossingen op maat in beheersituaties. En we verkennen met geldverstrekkers wat de effectiviteit is van een bredere inzet van oplossingen voor consumenten met (mogelijke) betaalproblemen. Maatregelen die effectief en efficiënt blijken delen we met de markt en kunnen we mogelijk standaardiseren met NHG."
"De manier waarop wij optreden, is inmiddels wat anders dan een aantal jaren geleden. Zo wordt er anno nu binnen onze organisatie gezocht naar mogelijkheden om maatwerk te bieden om het behoud van een woning te realiseren."
Verduurzamen steeds belangrijker
"Uiteraard is ook verduurzaming een belangrijk thema binnen NHG. Zo hebben we inmiddels samen met SVn een financieringsoplossing gecreëerd voor kleine VvE’s om te kunnen verduurzamen met daarbij een NHG garantie. Mocht een VvE-lid de lening niet meer kunnen betalen en de VvE heeft er alles aan gedaan om de achterstanden te verhelpen, dan staat NHG borg voor een mogelijke betalingsachterstand op de lening bij SVn. Het is nog een pilot, maar wél een pilot die we snel willen opschalen. Er komen al concrete vragen uit de markt over dit aanbod."
"We zien ook dat veel mensen inmiddels willen verduurzamen maar dit niet altijd eenvoudig is, omdat men vaak niet goed weet waar te beginnen. In de vereenvoudiging daarvan willen we aankomend jaar een rol spelen. Bijvoorbeeld door in te zetten op een uniform leenproduct vanuit de markt waarmee je je woning kunt verduurzamen. Wij zouden daar dan een garantie onder kunnen zetten. Ook dat is een vraag die regelmatig terugkomt van de hypothecair financiers binnen de keten."
Verduurzaming en betaalbaarheid als gouden combinatie
"Verduurzaming en betaalbaarheid zijn inmiddels onlosmakelijk met elkaar verbonden. Het is belangrijk dat iedereen zich daarvan bewust is. Ook omdat er nog een risico schuilt in de situatie dat mensen verduurzaming minder belangrijk gaan vinden als de energieprijs weer plotseling daalt. Daarom is het belangrijk om over andere mechanismes na te denken."
"De verschillende energielabels en hoe daar vanuit financieringsoogpunt mee wordt omgegaan, horen bijvoorbeeld ook thuis in die discussie. En vanuit breder perspectief gezien is het voeren van gesprekken over de verschillen tussen huren en kopen eveneens op zijn plaats. Ik vind oprecht dat mensen die een eigen huis bezitten, een bevoorrechte positie hebben ten opzichte van zij die huren. Immers, wanneer je huis is afbetaald, dan kun je uitzien naar een financieel onbezorgde oude dag. Voor mensen in de huursector ligt dat wezenlijk anders."
Gelijkheid nastreven als drijfveer
"Dat gegeven, die feitelijke ongelijkheid, is voor mij een grote drijfveer binnen het werk dat ik voor NHG mag doen: ik wil mensen heel graag in hun huis houden, omdat ze daarmee een rooskleuriger toekomst tegemoet gaan dan wanneer ze met een eventuele restschuld naar een sociale huurwoning moeten verhuizen. Uiteindelijk gaat het er ook om dat de koopwoningmarkt toegankelijk blijft en als de recente voorspellingen van DNB uitkomen, dat de huizenprijzen de komende twee jaar met 6% afnemen, dan is de eerste stap naar toegankelijkheid voorzichtig gezet."
Wat missen zij die niet deelnemen aan dit event?
"Dit is hét event in de markt waar partijen uit de hypotheeksector bij elkaar komen. En daarmee is het de gelegenheid om met elkaar in gesprek te gaan over hoe we de consument een steuntje in de rug kunnen geven op het moment dat het moeilijk wordt."
"En voor mij persoonlijk? Als er na afloop een aantal mensen naar me toekomt met de vraag om door te praten over verduurzaming in combinatie met betaalbaarheid. Dan is dit event voor mij geslaagd", aldus Van der Linde.