Verdere transformatie van de hypotheekketen, met IDP als nieuwste game changer
De digitalisering van de hypotheekketen dendert door. Toch steekt één ontwikkeling met kop en schouders boven de rest uit: Intelligent Document Processing (IDP). Waar adviespakketten IDP inmiddels in volle vaart implementeren, onderzoeken geldverstrekkers en servicers ondertussen met veel belangstelling de mogelijkheden.
Terecht, want IDP belooft snellere doorlooptijden, minder fouten en directe feedback naar klanten. Maar het dwingt de sector ook tot nieuwe afwegingen over governance, aansprakelijkheid en procesontwerp. En precies dáár wordt duidelijk waarom de adviesmarkt voorloopt – en waarom de rest van de keten niet alleen moet digitaliseren, maar ook strategisch moet herontwerpen. Want verderop in de keten stijgt de potentiële waarde, maar nemen ook de risico’s en complexiteit exponentieel toe.
Traditionele OCR vervangen met intelligent document processing
Wie in de adviesmarkt werkt krijgt er in versneld tempo mee te maken: IDP als innovatief gereedschap binnen adviespakketten. IDP verwerkt onder andere paspoorten, loonstroken en koopaktes zonder menselijke handelingen en neemt daarmee veel werk uit handen.
Het proces bestaat uit het uitlezen van gegevens en het automatisch invullen daarvan. Daarbij wordt gecontroleerd of het juiste document is aangeleverd, gevolgd door diverse inhoudelijke controles. Ook wordt de inhoud van verschillende documenten met elkaar vergeleken en tot slot vindt er een eerste check plaats op mogelijke vervalsing.
Voor klanten betekent dit direct duidelijkheid bij het uploaden. Voor adviseurs betekent het meer tijd voor het gesprek, dat deel van het werk dat geen enkele AI-tool kan overnemen. Want of de aangeleverde informatie daadwerkelijk klopt met het verhaal van de persoon tegenover je, is nog steeds mensenwerk. Die intuïtie is een essentiële ‘soft control’ die niet te digitaliseren valt.
Het is dan ook geen verrassing dat adviespakketten IDP razendsnel aan het integreren zijn. Maar precies dezelfde functionaliteit heeft voor de operatie bij geldverstrekkers en servicers exponentieel meer potentiële impact. Toch gaat de integratie daar aanmerkelijk trager.
Waarom de adviesmarkt hier voorloopt, en waarom dat logisch is
De vraag waarom de adviesmarkt voorloopt, is niet moeilijk te beantwoorden. De context waarin gewerkt wordt is eenvoudiger, sneller en minder risicogedreven.
Bij geldverstrekkers ligt dat anders. Daar gelden governance- en compliance-eisen die de afgelopen jaren aanzienlijk zijn verzwaard. AI brengt niet alleen kansen, maar ook een nieuwe verantwoordelijkheid: modellen moeten uitlegbaar zijn, gevalideerd worden en aantoonbaar vrij zijn van onbedoelde bias. Innovatie is daardoor een multidisciplinaire exercitie geworden.
Daarnaast speelt aansprakelijkheid een grotere rol. Zodra documenten automatisch worden verwerkt, is de vraag onvermijdelijk: wie is verantwoordelijk als het misgaat? De lat voor AI-modellen wordt daarbij in de meeste gevallen zelfs hoger gelegd dan voor medewerkers, die – evident- ook fouten maken. De markt voelt dat het juridisch kader nog in beweging is. En kiest precies daarom voor een zorgvuldige en vaak behoedzame implementatie.
Dan is er ook nog de operationele afhankelijkheid. Verder geautomatiseerde verwerking is geweldig… totdat er een schakel uitvalt. Eén haperende AI-component kan direct doorwerken in doorlooptijden en SLA’s. Redundantie, fallback-regels en stevige contracten zijn dan geen luxe, maar noodzaak.
En tot slot: technologische vernieuwing werkt alleen als processen en mensen meegaan. Nieuwe taakverdeling, nieuwe controles, aangepaste kwaliteitsnormen: het is een operationele en culturele transformatie die tijd en zorgvuldigheid vraagt.
De conclusie is niet dat geldverstrekkers achterlopen, maar dat ze op een ander speelveld opereren. Waar adviseurs snel kunnen meeliften op de technologie, kunnen proberen en bijsturen – en altijd in direct contact staan met de klant achter het dossier – moeten geldverstrekkers duurzaam en uitlegbaar implementeren. En dat lijkt misschien een rem, maar het is een voorwaarde voor robuuste AI-toepassing.
Als fraudeurs AI gebruiken, moet de keten dat ook doen
Parallel aan deze transitie verandert de fraudedynamiek razendsnel. Documentvervalsing is niet meer het knip-en-plakwerk van vroeger. Met generatieve AI kunnen documenten gecreëerd worden die niet meer met het blote oog te onderscheiden zijn van echte.
Daarmee verandert het spel. AI wordt niet alleen een hulpmiddel in de operatie – het wordt een tegenstander. Fraudeurs gebruiken AI om te vervalsen; alleen AI kan zulke vervalsingen nog betrouwbaar herkennen.
De enige stabiele basis blijft gevalideerde brondata. Zodra één cruciale gegevensbron direct wordt bevestigd aan de oorsprong, valt een groot deel van de potentiële fraude weg. Digitale wallets zullen dit op termijn versterken, maar we hoeven daar niet op te wachten. Sterker nog: we kúnnen daar niet op wachten.
Misschien is juist deze fraudeontwikkeling de katalysator die de sector nodig heeft om brondata nu écht breed te gaan inzetten.
De echte vooruitgang? Een slimmere keten
Het is verleidelijk om IDP te zien als een technologische upgrade. Maar wie alleen naar de algoritmen kijkt, mist de kern. De volgende stap in de hypotheekketen zit niet in het nóg meer verfijnen van AI-modellen, maar in het herontwerpen van processen: van documentcontrole naar datavalidatie, van menselijke administratie naar menselijke interpretatie, van risico’s beheersen naar risico’s voorkomen.
Daar ligt de toekomst van AI in de hypotheekketen. Niet als trucje, maar als onderdeel van een hernieuwde, betrouwbare en uitlegbare operatie.
Benieuwd hoe Quion deze transformatie vormgeeft? Houd deze artikelreeks in de gaten.
Een artikel van Mirjam Fuchs, Director Transformatie & Innovatie (Blauwtrust Groep, Quion, DMPM, Romeo).
