De discussie rondom buy now, pay later (BNPL) blijft aanhouden. Klarna, de grootste aanbieder van achteraf betaalopties, heeft aangekondigd zijn diensten ook in fysieke winkels te gaan aanbieden. Dit ondanks de dringende oproep van het kabinet om daarvan af te zien.
Tijdens een overleg met de Tweede Kamer verdedigden Klarna en drie andere aanbieders hun praktijken, waarbij vooral de risico’s op schuldenproblematiek en consumentenzorg centraal stonden.
Al langer uiten politici zorgen over de toegankelijkheid van BNPL-diensten, omdat consumenten zich er ongemerkt diep in de schulden mee kunnen steken. Vooral jongvolwassenen en financieel kwetsbare groepen lopen risico.
Minister Heinen (Financiën) en staatssecretaris Struycken (Rechtsbescherming) benadrukten vorige maand dat een verbod op achteraf betalen in fysieke winkels juridisch niet haalbaar is, maar deden wel een dringende oproep aan de sector om deze stap niet te zetten.
De roep om regulering is niet nieuw. Momenteel vallen BNPL-diensten nog buiten de Europese richtlijnen voor consumentenkrediet, wat betekent dat aanbieders niet verplicht zijn om een kredietwaardigheidscheck uit te voeren. Dit verandert pas in november 2026, wanneer strengere Europese wetgeving van kracht wordt.
Klarna blijft bij zijn standpunt
Ondanks de politieke weerstand blijft Klarna vasthouden aan zijn plannen. Het Zweedse fintechbedrijf stelt dat er veel vraag is naar BNPL in de winkelstraten, zowel vanuit consumenten als winkeliers. Volgens Klarna-topman Wouter Strauven is het een alternatief voor andere kredietvormen zoals rood staan, die volgens hem vaak duurder uitvallen.
Andere spelers in de sector staan minder positief tegenover de uitbreiding naar fysieke winkels. Riverty, Billink en In3 gaven aan geen plannen te hebben in die richting. Toch erkent In3 dat als concurrenten de stap wel zetten, het bedrijf mogelijk zal moeten volgen om geen marktaandeel te verliezen.
Verdienmodel en risico’s
Klarna en andere BNPL-aanbieders verdienen voornamelijk aan de winkeliers, die een vergoeding betalen om de betaalmethode aan te bieden. Daarnaast genereren ze inkomsten uit boetes voor te late betalingen.
De betaalaanbieder stelt dat het 99,4% van de betalingen zonder incassokosten int en dat boetes slechts een klein deel van de inkomsten vormen. Toch becijferde een woordvoerder dat deze inkomstenbron in Nederland goed is voor zo’n 15% van de totale omzet. Critici, zoals hoofd financiële gezondheid Japke Kaastra van ING, wijzen erop dat boetes bij kleine aankopen snel kunnen oplopen.
Iemand die een artikel van enkele euro’s koopt en niet tijdig betaalt, kan een boete krijgen die hoger is dan het aankoopbedrag zelf. Daarom pleit Kaastra voor strengere controles, bijvoorbeeld door BNPL-aanbieders te verplichten om klanten te screenen via een BKR-registratie.
Strengere regels in aantocht
De sector geeft aan al verbeteringen door te voeren, zoals scherpere leeftijdscontroles en een oproep tot een gezamenlijke database waarin problematische schulden zichtbaar worden. Maar zonder wettelijke verplichtingen blijft het grotendeels zelfregulering.
Klarna heeft de Nederlandse overheid uitgenodigd om samen naar oplossingen te kijken en benadrukt open te staan voor betere wetgeving. Tot de nieuwe Europese regels ingaan in 2026, lijkt het echter vooral een kwestie van marktwerking en vrijwillige afspraken binnen de sector.