Met het naderende vertrek van Klaas Knot als president van De Nederlandsche Bank is de zoektocht naar zijn opvolging in volle gang. Het FD heeft een inventarisatie gemaakt van de belangrijkste kandidaten en de factoren die een rol spelen in de benoemingsprocedure.
Het proces is niet zonder uitdagingen: de vorige wisseling van de wacht, in 2011, verliep uiterst moeizaam. Ditmaal wil men een herhaling van dat scenario voorkomen. Minister van Financiën Eelco Heinen heeft daarom inmiddels een profielschets gedeeld met de Tweede Kamer.
Daarnaast is er een executive searchbureau ingeschakeld, naar verluidt Egon Zehnder, om de geschikte kandidaten te selecteren. De uiteindelijke voordracht komt van de raad van commissarissen van DNB, die ten minste drie namen moet aandragen. Gedurende het proces vindt afstemming plaats tussen het ministerie en de raad.
Een belangrijke afweging in de selectie is of de nieuwe president vooral een monetaire expert moet zijn of iemand die politiek-bestuurlijke sensitiviteit bezit. Daarnaast speelt de vraag of voor het eerst in de geschiedenis een vrouw de leiding over DNB krijgt. Sinds 1814 is deze functie uitsluitend door mannen bekleed.
Veelgenoemde kandidaten
Onder de namen die in de discussie naar voren komen, bevinden zich twee huidige DNB-directieleden en de voorzitter van de AFM. Het FD wijst op de volgende drie kandidaten:
Gita Salden: Sinds 2024 is zij directielid bij DNB, waar ze toezicht houdt op verzekeraars en pensioenfondsen. Eerder was ze onder meer CEO van BNG Bank en vervulde ze diverse functies bij het ministerie van Financiën, waaronder crisismanager tijdens de kredietcrisis en directeur financiële markten. Haar gebrek aan monetaire expertise kan een nadeel zijn in de selectieprocedure.
Olaf Sleijpen: Momenteel directeur monetaire zaken bij DNB en plaatsvervanger van Knot. Hij begon zijn loopbaan bij DNB in 1993 en werkte later bij de ECB en pensioenuitvoerder APG, voordat hij in 2011 terugkeerde bij DNB. Hoewel hij een sterke monetaire achtergrond heeft, ontbreekt ervaring bij het ministerie van Financiën, iets wat eerdere DNB-presidenten wel hadden.
Laura van Geest: Sinds 2020 voorzitter van de AFM en daarvoor onder meer directeur van het Centraal Planbureau en thesaurier-generaal bij Financiën. Haar ruime ervaring in het publieke domein maakt haar een sterke kandidaat, al zou haar leeftijd een belemmering kunnen zijn voor een twee termijnen durend voorzitterschap.
Alternatieve opties
Naast deze drie namen noemt het FD enkele outsiders, waaronder Sandra Phlippen (ABN AMRO), Marieke Blom (ING) en Barbara Baarsma (PwC). Ook worden voormalig topambtenaren Focco Vijselaar en Maarten Verwey genoemd als mogelijke verrassingskandidaten.
Volgens Carsten Brzeski, hoofd Macro bij ING Research, is de kans groot dat de keuze op een vrouw valt. Hij stelt dat zowel Van Geest als Salden intellectueel geschikt zijn voor de functie, maar dat Salden mogelijk meer kans maakt dan Sleijpen gezien de bredere wens om diversiteit te bevorderen.
Internationale en politieke belangen
Een belangrijke strategische overweging bij de benoeming is de invloed van Nederland binnen de Europese Centrale Bank. Een sterke monetaire achtergrond kan bijdragen aan een grotere rol in Frankfurt, maar een kandidaat met een goed gevoel voor de politiek in Den Haag kan juist bijdragen aan een stabiele relatie met het kabinet.
Hoe breed de selectiecommissie haar blik werpt, zal volgens FD bepalend zijn voor de uiteindelijke keuze. Knot was destijds een relatief onbekende kandidaat die verrassend werd benoemd. Of er dit keer weer een onverwachte naam uit de bus komt, zal de komende maanden blijken.