De winstgevendheid van de Europese bankensector is in het afgelopen jaar fors gestegen, met zo’n €54 miljard. Toch blijft de winstgevendheid te laag, met name in vergelijking met de Amerikaanse sector, blijkt uit onderzoek van adviesbureau Roland Berger Strategy Consultants. Willen banken hun winstgevendheid verbeteren, dan doen ze er verstandig aan om de kosten verder te verlagen, meer in te zetten op innovatie en groeistrategieën uit te stippelen voor in de emerging markets.
De omzet van de Europese bankensector stabiliseerde afgelopen jaar vrijwel op €700 miljard*. Ter vergelijking, in 2011 (en 2009) was de markt nog goed voor €717 miljard. Zo’n 60% van de omzet wordt gerealiseerd binnen het retail banking segment, terwijl bijna een kwart wordt verdiend in het investment banking en corporate segment.
De winstgevendheid heeft zich, ten opzichte van een dramatisch 2012, hersteld. In 2012 maakten Europese banken opgeteld €9 miljard winst, afgelopen jaar was dit €62 miljard, twee miljard meer dan in 2011.
Ondanks de verbeterde cijfers onderaan de streep, blijft de sector worstelen met zijn winstgevendheid, aldus de strategie consultants, vooral afgezet tegen de Amerikaanse sectorgenoten. Zo blijft de Return on Equity (ROE; ofwel rentabiliteit eigen vermogen) – een belangrijke graadmeter voor winstgevendheid – van Europese banken steken op 1,5%, terwijl Amerikaanse banken gemiddeld 9% scoren**. Ook op andere KPI’s blijven de Europese banken achter bij hun Amerikaanse branchegenoten.
Strategiewijziging
Willen Europese banken het gat het hun Amerikaanse collega’s dichten, dan moeten ze volgens de adviseurs weer gaan bouwen aan duurzame winstgevendheid. “Het is tijd voor een strategiewijziging,” aldus Roland Berger, waarbij drie thema’s centraal staan. Eerste aandachtspunt: effectievere kostenbesparingen, onder meer door sterke vereenvoudiging van de dienstverlening en het productassortiment. Zulke ingrepen dragen bovendien bij aan een flexibeler organisatie, de kwaliteit van de dienstverlening en de concurrentiekracht ten opzichte van branchegenoten.
Tweede opdracht voor de banken is innovatie. Die vergt een mentaliteitsverandering: banken moeten veranderen van volgers in leiders. En ten slotte zijn het de emerging markets die via nieuwe samenwerkingsverbanden groeikansen bieden.
Als de bestuurders van de Europese banken voortvarend met deze maatregelen aan de slag gaan, kunnen zij hun winstgevendheid volgens het consultancybureau de komende jaren ruimschoots verdubbelen, tot 9% à 11% in 2016. Onopgemerkt zal de transitie niet zijn – beleggers zullen zo’n strategie volgens Roland Berger belonen met een 30% hogere marktwaarde.
* Roland Berger keek in het onderzoek ‘The State of the European Banking Industry’ maar de prestaties van de top-100 Europese banken, goed voor ~90% van de bankensector van de EU 27 landen.
** Gebaseerd op een vergelijking van de top 20 Europese vs. top 10 Amerikaanse banken in termen van marktwaarde.