Het aantal Nederlandse miljonairs blijft toenemen. In 2014 had Nederland 107.000 miljonairs met een gemiddeld vermogen van €3,2 miljoen, ruim 14% hoger dan het dieptepunt in 2009. Amsterdam telt de meeste miljonairs, gevolgd door Laren, Bloemendaal en Blaricum. Dat blijkt uit Vermogend Nederland 2016, een onderzoek naar vermogen en vermogenden, dat Van Lanschot publiceert op basis van de meest recente onderzoekscijfers van het CBS.
Richard Bruens, algemeen directeur Private Banking en lid van de Executive Board van Van Lanschot: ‘Vermogenden in Nederland zijn ondernemend en creatief, op die manier zijn ze ook vermogend geworden. Ze vinden het belangrijk om hun huidige levensstijl in stand te houden. Dat is, met de lage rente op spaarrekeningen, dalende obligatiekoersen, de vermogensrendementsheffing en inflatie, ook voor hen bepaald geen eenvoudige opgave.’
‘Miljonairs zijn daarom in toenemende mate op zoek naar alternatieve beleggingsvormen met een aantrekkelijk rendement, zoals niet-beursgenoteerde bedrijven of beleggingen in producten zoals grondstoffen, kunst of infrastructuur. Daarnaast sorteren vermogenden in toenemende mate voor op het vermogen voor de oude dag en zorgkosten.’
Optimistisch over economische vooruitzichten
De miljonairs zijn optimistisch over de zakelijke toekomst van Nederland. Zeven op de tien vermogenden verwacht dat de vooruitzichten voor de Nederlandse economie in 2016 zullen verbeteren. Daarmee zijn zij aanzienlijk positiever dan vorig jaar, toen 46% een verbetering verwachtte. Gevraagd naar de economische vooruitzichten voor de eigen zakelijke situatie verwacht 30% dat deze zal verbeteren en eveneens 30% dat deze gelijk zal blijven. Jonge ondernemers zijn een stuk positiever over de ontwikkeling van hun eigen financiën dan oudere vermogenden.
Sterke rebound na kredietcrisis
In Vermogend Nederland 2016 worden de meest recente onderzoekscijfers van het CBS over miljonairs aangehaald. Die laten zien dat in 2014 1,4% van alle Nederlandse huishoudens een vermogen van €1 miljoen of meer had, exclusief de waarde van de eigen woning. Dat was in 2006 nog 1,1%. Vergeleken met het dieptepunt in 2009, het jaar nadat de kredietcrisis uitbrak, lag het gemiddeld vermogen van de miljonair in 2014 ruim 14% hoger op €3,2 miljoen. Het aantal miljonairs groeide in die periode van 87.700 naar 107.700, een toename van ruim 23%.
Kapitaal vergaard door ondernemen
Uit het onderzoek blijkt dat veel vermogende Nederlanders kapitaal hebben opgebouwd door te ondernemen. Ze zijn in veel gevallen wel ooit in loondienst begonnen, maar hebben op een bepaald moment in hun leven het roer omgegooid, vaak omdat ze vernieuwende ideeën en plannen hadden. Als ze eenmaal een aanzienlijk vermogen hebben opgebouwd, vinden de miljonairs het vooral van belang om dat vermogen en hun huidige levensstijl in stand te houden.
Beleggen is favoriet
Naarmate het vermogen groter is, neemt het aandeel van beleggingen in aandelen en obligaties in het vermogen toe. Zo hebben alle miljonairs gemiddeld ruim 60% van hun bezittingen in aandelen en obligaties ondergebracht, en bij de allerrijksten loopt dat zelfs op naar ruim 80%.
Ter vergelijking: niet-miljonairs hebben gemiddeld 15% van hun vermogen belegd in aandelen en obligaties. Dankzij de sterke stijging van de aandelenkoersen sinds de kredietcrisis wisten veel miljonairs hun vermogen te vergroten. Bij niet-miljonairs was dat anders. Hun gemiddelde vermogen was in 2014 met €56.000 exact gelijk aan dat in 2009.
Vermogen in stand houden bij lage rente
Hoe houd ik mijn vermogen in stand? Deze vraag wordt, ook voor vermogenden, steeds urgenter, nu de rente op spaarrekeningen en obligaties blijft dalen en de vermogensrendementsheffing en inflatie op het vermogen drukken. Vermogenden zijn daarom in toenemende mate op zoek naar alternatieve beleggingsvormen met een aantrekkelijk rendement, zo blijkt uit het onderzoek.
Bij alternatieve beleggingsvormen kan gedacht worden aan investeren in niet-beursgenoteerde bedrijven, maar ook beleggingen in producten zoals whisky, wijn, oldtimers, grondstoffen, kunst of infrastructuur. Van degenen die al beleggen in alternatieve beleggingsvormen (20%) of hier interesse in hebben (14%), is het investeren in niet-beursgenoteerde bedrijven (MKB) volgens het onderzoek het populairst (49%).
Zorg: regie in eigen hand
Miljonairs reserveren vermogen voor tal van zaken. De meest genoemde zijn het in stand houden van de huidige levensstijl (75%), het pensioen voor de oude dag (67%) en het schenken aan familie (61%). Een kwart reserveert vermogen voor een goed doel (25%) of voor het uitoefenen van hobby's (24%).
Vermogende Nederlanders willen zo lang mogelijk de regie over hun leven en gezondheid blijven voeren, ook als ze ouder of ziek worden, zo komt naar voren uit het onderzoek. Ze willen bij voorkeur in hun eigen huis blijven wonen en daar verzorgd worden, en als dat niet meer gaat het liefst de laatste jaren doorbrengen in een zorgvilla.
Twee derde van de vermogenden wil de regie in eigen hand nemen op het gebied van zorg, en is ook bereid om (later) extra zorg in te kopen. Maar de voorbereidingen daarvoor worden nog niet direct getroffen. Slechts 18% van de ondervraagden heeft in de afgelopen drie jaar meer geld opzij gezet voor eventuele zorginkoop. Dit kan ertoe leiden dat het gewenste en verwachte zorgniveau buiten bereik blijft, ook voor vermogenden. In dat geval moeten zij ofwel hun wensen aanpassen, ofwel een groter deel van hun vermogen op dat moment inzetten voor extra zorg.
Reizen en kunst
Het liefst spendeert de vermogende Nederlander zijn geld aan reizen; bij voorkeur meerdere keren per jaar. Net zoals voor de gemiddelde Nederlander is Frankrijk veruit favoriet, waarbij opvalt dat vooral grootmiljonairs graag afreizen naar het zonnige zuiden aan de Côte d'Azur. Spanje, Italië, de Verenigde Staten en Zuid-Afrika complementeren de top 5 van favoriete bestemmingen van miljonairs. Parijs en New York zijn de meest gekozen locaties voor een stedentrip.
Veel vermogenden zijn ook geïnteresseerd in kunst. Dat vertaalt zich, naast het kopen van kunst, ook in museumbezoek. Ruim de helft van de vermogenden (54%) heeft een favoriet museum in Nederland. Het Rijksmuseum (22%) wordt hierbij veruit het meest genoemd. Grootmiljonairs hebben een sterke voorkeur voor het Van Gogh Museum.
Amsterdam telt meeste miljonairs
De miljonairs wonen redelijk verspreid over Nederland. In 2014 waren er volgens het CBS 40 gemeenten in Nederland met 3% of meer miljonairs. Laren (Noord-Holland), Bloemendaal en Blaricum voeren de lijst aan. Daar is rond de 10% van de bevolking miljonair. Wassenaar en Rozendaal volgen, met respectievelijk 8,8% en 7,6%.
In absolute zin wonen de meeste miljonairs in Amsterdam: 5.500. De hoofdstad wordt gevolgd door Den Haag (2.900) en Rotterdam (2.300). Vrijwel alle miljonairs wonen in een koopwoning. Deze woning had in 2014 een waarde van gemiddeld €504.000, ruim tweemaal zoveel als bij niet-miljonairs.
Het onderzoek naar de Nederlandse miljonair
Vermogend Nederland 2016 is het vierde onderzoek onder miljonairs in Nederland in opdracht van Van Lanschot. Het onderzoek bestaat uit twee delen: de CBS-beschrijving (2014) van de miljonair in Nederland en een onderzoek onder vermogende klanten van Van Lanschot door onderzoeksbureau Kien (2015). Naast de onderzoeksresultaten bevat het onderzoek interviews met bevlogen ondernemers, artikelen over zorg en vermogen en geeft het inzicht in waar vermogenden hun geld het liefst aan uitgeven.