ABN AMRO heeft de groeiprognose voor 2014 voor het BBP van de eurozone verhoogd van 1,0% naar 1,3% en van de VS van 3,0% naar 3,2%, dit meldt de Chief Economist van de bank Han de Jong. Dat zijn maar kleine bijstellingen, maar voor het eerst in zeer lange tijd wel weer eens een bijstelling in opwaartse richting. De belangrijkste reden voor ABN AMRO om de prognose voor de eurozone te verhogen, is dat er voorlopig minder bezuinigd wordt.
Voor de VS geldt dat de consumptieve bestedingen minder onder de belastingverhogingen van begin dit jaar hebben geleden dan werd gevreesd en dat de banken hun kredietvoorwaarden versoepelen. Hiermee wordt de weg vrijgemaakt voor een sterkere kredietgroei, aldus de bank. “De cijfers bevestigen ons standpunt dat de wereldeconomie de tijdelijke inzinking te boven is en dat er een groeiversnelling op komst is”, aldus De Jong.
Europa lijkt bezuinigingsdogma los te laten
De Europese Commissie heeft haar rapporten over de overheidsfinanciën van de EU-landen gepubliceerd. De eurolanden Spanje, Frankrijk en Slovenië hebben twee jaar extra de tijd gekregen om hun begrotingstekort op of onder 3% te krijgen, Portugal en Nederland één jaar. Dit betekent volgens De Jong dat er minder hard bezuinigd wordt dan eerder werd aangenomen en dat er ruimte voor enige groei ontstaat. De beleidsmakers moeten tot een evenwichtige oplossing zien te komen voor de nasleep van een geknapte kredietzeepbel, de recessie, spanningen in het financiële stelsel, ontsporende overheidsfinanciën en een beter beheer van de euro. Ze moeten de juiste combinatie zien te vinden van monetaire stimulering, budgettaire stimulering, bezuinigingen, facilitering van de schuldafbouw en het waarborgen van de financiële stabiliteit, stelt De Jong.
Europa staat voor grotere uitdagingen dan de VS
Volgens ABN AMRO hebben de Amerikaanse beleidsmakers beter ingespeeld op crisis dan hun Europese collega’s. De VS heeft het begrotingstekort tijdens de recessie flink laten oplopen, terwijl Europa al vrij snel flink begon te bezuinigen. Ter verdediging van de Europese beleidsmakers voert De Jong aan dat Europa voor nog grotere uitdagingen stond dan de Amerikanen, omdat de aansturing van alles wat met de euro te maken heeft volledig hervormd moest worden. Daardoor kwam Europa vast te zitten in een vicieuze cirkel van bezuinigingen, recessie en financiële spanningen, terwijl de VS dankzij bescheiden groei niet in deze cirkel terechtkwam.
De VS lijkt zelfs in een positieve spiraal terecht te zijn gekomen, zoals onder andere blijkt uit het snel teruglopende begrotingstekort. In de eurozone lijkt nu een beleidsverandering aan de gang. Minder bezuinigen op korte termijn betekent dat er meer ruimte ontstaat voor groei. Dit heeft ABN AMRO doen besluiten de prognose voor de economische groei van de eurozone voor 2014 te verhogen van 1% naar 1,3%. “Onze verhoging lijkt in strijd met de ECB, maar we moeten niet vergeten dat een verlaging door de ECB waarschijnlijk betrekking heeft op 2013 en voortkomt uit de tegenvallende cijfers van de laatste tijd”, verklaart De Jong.
Herstel in eurozone nog heel broos
Ondanks de verhoging van de prognose voor de BBP-groei in 2014 vindt ABN AMRO het herstel in de eurozone nog heel broos. Zo krimpt de kredietverlening aan het bedrijfsleven nog steeds en in april was er zelfs sprake een versnelling in die krimp. De ECB werkt aan maatregelen om het tij te keren, maar het is niet zo duidelijk wat zij zouden kunnen doen. Dat de kredietverlening krimpt, zou te maken kunnen hebben met de opstelling van (in problemen verkerende) banken in sommige landen, maar ook met de geringe vraag naar krediet tijdens een periode van economische zwakte. De werkloosheid in de eurozone is in april naar een nieuw record van 12,2% gestegen. “Zelfs als wij gelijk hebben en de economie tussen nu en eind volgend jaar licht verbetert, dan nog ligt een verdere verslechtering van de arbeidsmarkt in het verschiet, omdat de werkgelegenheid een achterlopende indicator is” aldus De Jong.
Ook in VS zijn er tekenen van herstel
ABN AMRO heeft haar prognose voor de BBP-groei van de VS in 2014 eveneens verhoogd, van 3% naar 3,2%. Volgens de bank lijkt het erop dat de belastingverhogingen van begin dit jaar de consumptieve vraag minder hebben beïnvloed dan werd gevreesd. De Amerikaanse consument heeft het effect van de belastingverhogingen voor een deel opgevangen door de spaarquote iets te laten dalen. De consumenten willen en kunnen ook minder sparen, doordat ze hun vermogen hebben zien toenemen als gevolg van het aanhoudende herstel van de woningmarkt en de sterk gestegen aandelenkoersen in de afgelopen twaalf maanden. Een andere factor is, volgens ABN AMRO, de toestand van de banken. De Amerikaanse banken hebben hun kapitaalpositie de laatste paar jaar aanzienlijk verbeterd en zijn inmiddels in staat hun kredietbeleid te versoepelen. Dat zou weer moeten leiden tot sterkere groei van de kredietverlening en van de gehele economie, stelt De Jong.
Recente cijfers geven lichte hoop
Uit de recente cijfers blijkt dat het mondiale economische klimaat iets beter wordt. Het ondernemersvertrouwen dat een paar maanden geleden in veel landen begon af te nemen, heeft inmiddels zijn laagste punt bereikt of stijgt alweer. Bij verschillende regionale inkoopmanagersindices uit de VS lijkt een ommekeer waarneembaar, aldus de bank.
Ook in Europa neemt het (ondernemers)vertrouwen iets toe. Zo is de vertrouwensindex van de Europese Commissie in mei na twee maanden van daling weer gestegen. De stijging in de perifere landen is daarbij groter dan in de kern van de eurozone. De index voor Griekenland is bijvoorbeeld sterk gestegen, naar de hoogste waarde sinds 2008. Uiteraard blijft de Griekse economie uiterst zwak: de werkloosheid steeg er in mei opnieuw tot recordhoogte.
De inflatie in de eurozone is iets toegenomen, van 1,2% , jaar op jaar, in april naar 1,4% in mei. De inflatie steeg over de gehele linie. De trend is er een van gelijkblijvende tot dalende inflatie op een niveau dat duidelijk onder het inflatiedoel van de ECB ligt, aldus de ABN AMRO. Het koude voorjaar heeft de voedselprijzen vermoedelijk wat opgedreven. Als de weersomstandigheden weer normaal worden, zouden lagere voedselprijzen de komende maanden voor een lichte daling van de inflatie moeten zorgen, stelt De Jong.