Over het algemeen kent de consultancybranche – gekeken naar het beloningsbeleid van bureaus – een relatief lage mate van transparantie. Basissalarissen worden vrijwel nooit in vacatures gecommuniceerd en adviesbureau neigen er bovendien naar om tijdens recruitmentprocesen pas in de laatste ronde inzicht te verschaffen in salarissen en secundaire arbeidsvoorwaarden.
De beloning van consultants is afhankelijk van diverse factoren, waaronder het soort bedrijf (businessmodel, positionering), de dienstverlening van een bureau (strategie, operations, ICT, enz.), de branche waarbinnen een consultant werkzaam is (financiële sector, retail, overheid, enz.), maar ook prestaties van een bedrijf/afdeling of individuele prestaties van professionals.
Het grootste onderzoek naar arbeidsvoorwaarden in Nederland is het ‘HR Consulting Market Report’, een onderzoek uitgevoerd door Consultancy.nl in samenwerking met de HRM praktijk van Berenschot. Het onderzoek werd gehouden onder meer dan 700 consultants werkzaam in de top van de branche en keek naar diverse aspecten van arbeidsvoorwaarden, waaronder salaris, secundaire voorwaarden en leaseregelingen.
De data uit het onderzoek tonen aan dat de bruto salarissen in de Nederlandse adviessector variëren van gemiddeld circa €37.000 per jaar voor Junior Consultants tot een salaris van €250.000 of meer voor partners van advieskantoren*. Een niveau hoger verdienen Consultants een gemiddeld jaarsalaris van ruim €53.000. Managers en Senior Managers verdienen respectievelijk gemiddeld zo’n €70.000 en €87.000 per jaar en vanaf de rol van Director/Principal liggen de jaarlijkse verdiensten boven een ton. Op het hoogste niveau – als partner van een advieskantoor – schiet het inkomen omhoog, met verdiensten die kunnen oplopen tot in de tonnen. Over de hele linie kan grofweg gesteld worden dat vanaf de rol van Junior Consultant een promotie naar een volgende rang jaarlijks een gemiddelde salarisstijging oplevert van tussen de €14.000 en €17.000.
Salarissen per marktsegment
Zoals hierboven genoemd lopen de salarissen van consultants flink uiteen. Een van belangrijkste factoren voor de verschillen vormt het type bedrijf of dienstverlening. Als algemene vuistregel geldt: hoe prestigieuzer een bedrijf en/of des te strategischer een consultantrol, hoe meer er verdiend wordt. Het onderzoek laat bijvoorbeeld zien dat Consultants die bij de leidende strategy consultancykantoren werken (gemiddeld ruim €72.000 per jaar) substantieel meer verdienen dan bijvoorbeeld hun concullega's bij de Big Four branchegenoten (~€48.000) of ICT dienstverleners (~€50.000).
Ook het geslacht van consultants speelt (spijtig genoeg) nog steeds een rol. Mannelijke consultants verdienen op elk niveau gemiddeld meer dan hun vrouwelijke tegenhangers. De loonkloof tussen mannen en vrouwen stijgt wanneer consultants hogere posities gaan bekleden, al kan dit ook uitgelegd worden door andere verschillen in de work-life verhoudingen en de inrichting van performance management systemen.
Een andere factor die een impact heeft op de hoogte van salarissen is geografie. Hoewel dit in het (bovenstaande) Nederlandse onderzoek niet is onderzocht, blijkt dit wel uit onderzoek gehouden in de VS en de UK. Zo verdienen bijvoorbeeld consultants in Londen aanzienlijk meer dan hun concullega’s in de rest van het land, en verdienen consultants in bijvoorbeeld Manchester of Birmingham gemiddeld 5% minder. Schotland is in beloningsopzicht het minst aantrekkelijk in Groot-Brittannië, de gemiddelde salarissen daar zijn 12 procentpunten lager ten opzichte van de Britse hoofdstad.
* Het betreft een bruto jaarsalaris op basis van 1 FTE (40 uur), en bestaat uit het basissalaris, (variabele) bonussen, overige financiële vergoedingen (bijvoorbeeld een 13de / 14de maand of winstdeling) en vakantiegeld. Onkostenvergoedingen of per diem betalingen zijn niet meegerekend.