VS en Europa zijn het nog niet eens over Basel III
In de overleggen over Basel III blijken Europa en de VS recht tegenover elkaar te staan in hun wensen voor de wetgeving. Waar de VS en het Basel Comité de regels voor bankenbuffers streng willen aanscherpen, geven Europese politici aan dat Europese banken te hard geraakt zullen worden door de nieuwe regels.
Hoewel lange tijd aangegeven is dat in het overleg van 8 januari 2017 een beslissing zou worden genomen over de aanpassingen van de wereldwijde bankenbuffers in het kader van Basel III, is begin januari bekendgemaakt dat het overleg voor onbepaalde tijd is uitgesteld. Basel III is een nieuwe Europese wetgeving die het doel heeft om de financiële gezondheid van banken te waarborgen. De aanpassing van de risicoweging en bijbehorende eisen voor kapitaalbuffers maakt daar een belangrijk onderdeel van uit.
Reden voor het uitstellen van het overleg is het vastlopen van de onderhandelingen over hoe de regels en eisen aangepast moeten worden. De gesprekken verlopen vooral moeizaam tussen de Verenigde Staten en Europa, die het niet eens kunnen worden over de mate van vrijheid die banken moeten krijgen in het wegen van de risico’s. Het discussiepunt is de zogenaamde vloer – een limiet van hoever banken in hun risicoweging mogen afwijken van het standaardmodel van de wereldwijde toezichthouders. De VS en het Basel Comité willen de regels streng aanscherpen zodat de risicoweging en bijbehorende kapitaaleisen dichterbij het standaardmodel komen, omdat volgens hen banken te veel sjoemelen met eigen risicowegingen. Europa wil een vrijer systeem waarbij banken dichterbij hun eigen model blijven.
Reden voor de discussie is dat Europese banken anders in elkaar zitten dan Amerikaanse branchegenoten. Waar bij Europese banken de hypotheken op de balans van de bank zelf staan, worden deze in Amerika direct doorverkocht aan speciale staatsinstellingen – een soort instelling die in Europa niet bestaat. Amerikaanse banken worden dus niet getroffen door de risicoweging van hypotheken op hun balans, omdat die er niet zijn, terwijl Europese banken bij een strenge aanscherping veel meer kapitaal moeten gaan aanhouden om hun solvabiliteit op orde te houden – in sommige gevallen zelfs het dubbele van het huidig aangehouden kapitaal.
Niet alleen banken die sjoemelen, maar ook ‘brave’ banken met veel hypotheken in hun portefeuille worden dan getroffen. Volgens berekeningen van Deutsche Bank zouden de kapitaaleisen voor ABN AMRO in het geval van een strenge aanscherping van de regels met bijna 70% stijgen en voor ING met 35%. Ook voor Rabobank en SNS Bank is de impact naar verwachting groot.