Bijna half miljoen huishoudens loopt gevaar door aflossingsvrije hypotheek
Van de huishoudens met een aflossingsvrije hypotheek komt naar verwachting één op de zes in financiële problemen als de looptijd erop zit. Dat komt naar voren uit een onderzoek naar 100.000 hypotheekdossiers door onafhankelijk hypotheekadviseur ikbenfrits.nl. Dat zou in Nederland uitkomen op zo’n 420.000 huishoudens. Het gemiddelde verschil tussen hoogte van de nieuwe hypotheek en hoogte van de schuld is €83.000.
De aflossingsvrije hypotheek was in het vorige decennium een uitermate populaire hypotheekvorm. Veel consumenten besloten hiertoe vanwege het aantrekkelijke vooruitzicht van enkel rente betalen en zodoende maandelijks meer geld overhouden. De laatste tijd is er echter veel om te doen.
Een substantieel deel van de mensen loopt namelijk het gevaar om in grote financiële problemen als de looptijd van de hypotheek erop zit na dertig jaar. Want waar betalen ze de hypotheekschuld mee af? Overwaarde is niet zomaar liquide te maken en voldoende spaargeld om af te lossen is er vaak niet. Gedwongen verkoop is een reëel schrikbeeld voor velen, maar ook voor de Nederlandse economie als geheel.
Dalende inkomsten
Aan het einde van de hypotheektermijn bevinden veel mensen zich al aardig in de richting van hun pensioen. Inkomsten zullen dus gaan dalen en banken zullen als gevolg niet een even hoge hypotheek meer afgeven, het risico dat die niet wordt afbetaald stijgt immers. Daarbij is de hypotheekrente na 30 jaar niet meer aftrekbaar. De rente is dan wel netjes betaald al die jaren, maar er staat ook nog een schuld open die afbetaald moet worden. Hoe kan die schuld afgebouwd worden? Het is een vraag die speelt voor meer dan een miljoen huishoudens met een (gedeeltelijk) aflossingsvrije hypotheek. Van hen lopen 420.000 huishoudens het risico aan het einde van de looptijd gedwongen hun huis te moeten verkopen.
Zoals de zaken er nu voor staan komt het gemiddelde verschil tussen hoogte van de nieuwe hypotheek en hoogte van de schuld uit op €83.000. In totaal is dat voor heel Nederland een gat van zo’n €35 miljard. De drie grootbanken, de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) zijn bezig de financiële risico’s scherper in kaart te brengen. Honderdduizenden huishoudens die gedwongen hun huis zouden moeten verkopen is immers in niemands belang. Het is niet goed voor de banken, niet voor de consumenten en niet voor de maatschappij als geheel.
Werken aan oplossing
Voor veel huishoudens geldt dat ze nog meer dan 15 jaar looptijd hebben voor hun aflossingsvrije hypotheek. Hoewel donkere wolken zich samenpakken is er dus nog wel wat tijd om het kapotte dak te repareren. Onafhankelijk hypotheekadviseur ikbenfrits.nl heeft een tool ontwikkeld waarmee mensen kunnen berekenen of zij mogelijk in de problemen gaan komen. "Hoe eerder je begint aan een oplossing, hoe makkelijker je van het probleem afkomt," aldus Michiel Lensink van ikbenfrits.nl. "Mensen kunnen natuurlijk extra aflossen, maar het oversluiten van een hypotheek is vaak ook een optie. Hierdoor kun je de hypotheek opnieuw voor 30 jaar afsluiten."
