Banken onvoldoende oog voor klimaatdoelstellingen in leningenportefeuille
Banken moeten klimaatdoelstellingen zwaarder laten wegen wanneer ze geld uitlenen aan bedrijven. 95% van alle bedrijfsleningen in Europa komt van banken die zich hebben gecommitteerd aan de doelstelling van Parijs. Nog geen 10% van de Europese bedrijven heeft echter emissiedoelstellingen die daaraan voldoen. Door klimaatrisico dezelfde prijs te geven als kredietrisico, kunnen banken een grote rol spelen in het opschroeven van de inspanningen.
Met de huidige inspanningen ligt Europa op koers voor een temperatuurstijging van maar liefst 2,7°C, ver boven het streefgetal van 1,5°C. Om deze doelstelling toch nog te halen moeten bedrijven hun inspanningen verachtvoudigen.
De verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij het gehele bedrijfsleven, maar banken kunnen een sleutelrol spelen door eisen te stellen aan de bedrijven die ze geld lenen. Terwijl bijna alle banken aangeven zich te willen houden aan de overeenkomst van Parijs, verstrekken ze leningen aan Europese bedrijven die dat niet doen.
Daardoor voldoen de banken ook niet aan hun eigen klimaatdoelstellingen, zo betogen CDP Europe, een non-profit die de milieu-impact van bedrijven bijhoudt, en strategiekantoor Oliver Wyman in hun gezamenlijke rapport ‘Running hot: accelerating Europe’s path to Paris’.
Op basis van een analyse van gegevens van bijna 1.000 Europese bedrijven over 2020 – goed voor zo’n 80% van de Europese marktwaarde – becijferen de onderzoekers dat er een kloof ontstaat van meer dan €4.000 miljard tussen bankleningen die ‘Parijs-gericht’ zijn en de vraag naar deze bedrijfsleningen in Europa. Ter illustratie: in totaal lenen de banken zo’n €5.000 miljard aan Europese bedrijven.
Maxfield Weiss, Executive Director van CDP Europe, hamert erop dat deze bedrijven meer moeten doen. “Op basis van de huidige ambities zijn we op weg naar een opwarming van 2,7°C. Dit is meer dan een graad hoger dan we volgens klimaatwetenschappers moeten bereiken om de meest catastrofale gevolgen van de klimaatverandering te voorkomen.”
Nederland doet het met 2,6°C net iets beter dan het Europese gemiddelde, terwijl het Verenigd Koninkrijk, België en Spanje (3,0°C) het beduidend minder doen. Zwitserland (2,3°C), Zweden (2,5°C) en Denemarken (2,5°C) lopen voorop, maar het is duidelijk dat heel Europa nog een lange weg te gaan heeft voordat de Parijs-doelstelling in zicht komt.
Momenteel beoordeelt niet meer dan de helft van de Europese financiële instellingen of hun klanten of bedrijven waarin ze investeren een strategie hebben die op het Parijs-akkoord is afgestemd. Gerekend vanuit een scenario waarin een ‘geringe versnelling’ optreedt in de inspanningen van bedrijven, zullen financiële instellingen hun kredietportefeuilles met 20-30% moeten aanpassen om de doelstelling van Parijs te halen.
De kloof dichten
Al met al is er nog genoeg werk aan de winkel. Het rapport is echter niet puur kommer en kwel. Zo constateren de onderzoekers dat de kloof van €4.000 miljard geleidelijk begint te dichten. De meest recente gegevens laten zien dat bedrijven hun doelstellingen beter formuleren.
De koplopers in decarbonatie rapporteerden vorig jaar een totale emissiereductie van 15%, dat staat gelijk aan de totale jaarlijkse uitstoot van Nederland. Daarnaast verlaagden ze hun koolstofintensiteit (uitstoot per omzet) met een vijfde. Nederlandse bedrijven die het goed doen zijn onder meer Signify, ING Bank, Eneco en DSM.
"Het rapport van dit jaar bevat bemoedigende ontwikkelingen”, stelt Cornelia Neumann, Principal bij Oliver Wyman. “Meer dan de helft van de bedrijven heeft een transitieplan opgesteld en veel bedrijven zetten daadwerkelijk stappen om de uitstoot terug te dringen.”
Ze roept banken op om hun leningen en investeringen af te stemmen op Parijs. “Dat zal helpen om een opwaartse spiraal te creëren – voor bedrijven die op de transitie vooruitlopen, zal het gemakkelijker worden om kapitaal aan te trekken.”
“Hoewel banken en investeerders hun eigen grote ambities hebben, moeten zij bedrijven helpen bij het openbaar maken van hun doelstellingen en het nemen van maatregelen”, vult Weiss aan. “Zo kunnen ze Europa sneller op weg te helpen naar het Parijs-akkoord en bijdragen aan het realiseren van de Europese Green Deal.”
Lees ook: