Hoe is het gesteld met de pensioenkennis van werkende Nederlanders?
Er heerst onder werkende Nederlanders aanzienlijke onwetendheid over het pensioenstelsel. Bij zowel werknemers in loondienst als zzp’ers ontbreekt het aan financiële geletterd- en vaardigheid om zelfredzaam te kunnen functioneren in pensioenland.
De uitslag van het onderzoek van demografische kennisinstituut NIDI liegt er niet om. In de NIDI-Netspar Pensioenmonitor is aan 2.745 respondenten gevraagd naar hun pensioenkennis en in welke mate zij de discussie rondom het nieuwe pensioenstelsel volgen. De uitkomsten zijn bedroevend. Ter illustratie: slechts 9 procent van de respondenten wist betekenis te geven aan de term AOW.
Met name voor (oudere) jongeren (15 – 34 jaar) voelt het pensioen als een ver-van-het-bed-show en is de motivatie om de pensioendiscussie te volgen gering. Er bestaat buitengewoon veel onkunde over hoe de terminologie omtrent pensioenen te begrijpen en pensioencijfers te lezen.
Het pensioenstelsel wordt behoorlijk omgegooid
Dat is zorgelijk. De komende jaren gaat het pensioenstelsel namelijk grondig op de schop. Daarbij wordt het van steeds groter belang om uit te vinden of er zelf actie ondernomen dient te worden om een goed pensioen op te bouwen. Dit geldt in het bijzonder voor zzp’ers die niet automatisch zijn aangesloten bij een pensioenfonds.
Voor werknemers die blindelings vertrouwen op het pensioenfonds vanuit hun werkgever is het eveneens zinnig om zich te verdiepen in hun pensioen om op latere leeftijd niet bedrogen uit te komen. Het vergt echter enige financiële geletterd- en vaardigheid om de weg in pensioenland te vinden. Dat onder de knie krijgen kost tijd én moeite. Desalniettemin geldt: hoe eerder je begint, hoe makkelijker al dan niet voordeliger het is.
Jaarruimte berekenen
Zeker voor werkende Nederlanders met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt – zoals zzp’ers, parttime werknemers en lageropgeleiden – is het waardevol om voldoende kennis rondom pensioensregelingen paraat te hebben en op de zaken vooruit te lopen. Investeren in het pensioen levert belastingvoordeel op. De inkomstenbelasting die is betaald over de inleg kan namelijk teruggevraagd worden bij de belastingaangifte. Daarnaast is op tijd beginnen aan pensioenopbouw noodzakelijk om op latere leeftijd een pensioentekort te voorkomen.
Er zijn verschillende manieren om een beter inzicht te krijgen in de stand van zaken rondom het (eigen) pensioen. Zo loont het om als werknemer of zzp’er op de hoogte te blijven van alle actualiteiten rondom pensioensveranderingen via betrouwbare kennisplatformen. Voor inzicht in het eigen pensioen is er het UPO, oftewel het Uniform Pensioensoverzicht.
Het UPO wordt iedere werkende Nederlander jaarlijks toegestuurd en toont de financiële situatie op de pensioengerechtigde leeftijd. Het UPO toont hoe de situatie ervoor staat en of investeren in het pensioen wenselijk is. Een belangrijke stap daarbij is de jaarruimte berekenen, om vast te stellen hoeveel er maximaal opzij kan worden gezet voor het pensioen.
