ACM: ‘Spaarrentes blijven achter door te weinig concurrentie’
Nederlandse banken betalen hun klanten relatief lage spaarrentes vanwege een gebrek aan concurrentie. Dat concludeert de Autoriteit Consument & Markt op basis van onderzoek naar het functioneren van de Nederlandse spaarmarkt. De toezichthouder pleit dan ook voor extra maatregelen.
De huidige rentestand maakt al geruime tijd de gemoederen los. Zo klaagde niemand minder dan Geert Wilders een jaar geleden over de achtergebleven verhoging van de spaarrentes. De politicus noemde het rentebeleid van de banken “asociale zakkenvullerij”.
Ook de toezichthouder merkte op dat Nederlandse consumenten slechts in beperkte mate profiteren van de gestegen rente op de Europese markt en kondigde daarop een onderzoek aan.
Inmiddels is dat onderzoek uitgevoerd. Hieruit zou blijken dat Nederlandse banken elkaars rentetarieven goed in de gaten houden en die stilzwijgend op elkaar afstemmen. Dat is volgens de ACM niet verboden, maar heeft wel hetzelfde effect als een kartel, waardoor de rentes voor klanten laag blijven.
De toezichthouder stipt aan dat het overgrote deel van de Nederlandse spaarders een spaarrekening heeft bij één van de drie grootbanken (ABN AMRO, ING of Rabobank). Hoewel buitenlandse banken hogere spaarrentes aanbieden, kiezen weinig klanten ook daadwerkelijk voor een overstap. Hierdoor voelen de grootbanken onvoldoende concurrentiedruk om hun spaarrente te verhogen.
Die gebrekkige overstapdrang zou deels voortkomen uit het feit dat klanten simpelweg tevreden zijn met hun bank, maar óók omdat consumenten overstapdrempels ervaren. Zo is het voor veel mensen lastig om verschillende spaarproducten te vergelijken. Daarnaast verplichten banken klanten om aan de spaarrekening ook een betaalrekening te koppelen, wat meer gedoe oplevert als je van bank wil wisselen.
Hoewel de ACM geen bevoegdheden heeft om maatregelen te treffen, kan de toezichthouder wel aanbevelingen doen aan de beleidsbepalers.
Zo adviseert de ACM dat banken transparanter moeten communiceren over wat de spaarrente oplevert én moeten stoppen met de koppelverkoop van betaal- en spaarproducten. Daarnaast dient er een verplichte overstapservice te komen, waarbij banken onderling regelen dat het geld naar de nieuwe rekening wordt overgemaakt.
Al met al moeten deze maatregelen ervoor zorgen dat de overstapdrempels verlaagd worden waardoor banken een verhoogde concurrentiedruk voelen. Banken zouden dan meer druk voelen om te voorkomen dat ze klanten en spaargeld verliezen, wat een belangrijke overweging is bij het bepalen van spaarrentes.
