Strengere regels in 2025: maak jij je schuldig aan schijnzelfstandigheid?

07 februari 2025 Banken.nl

In 2025 staat er voor zzp'ers een belangrijke verandering te wachten. De overheid gaat vanaf dit jaar namelijk strenger toezien op de wet rondom schijnzelfstandigheid. Dit betekent dat je als zzp’er extra goed moet opletten dat jij je hier niet schuldig aan maakt. In dit artikel lees je wat schijnzelfstandigheid precies inhoudt en hoe je ervoor zorgt dat je de regels niet overtreedt.

Wat is schijnzelfstandigheid?

Schijnzelfstandigheid is wanneer iemand op papier wordt ingehuurd als zzp’er, maar in de praktijk niet veel anders doet dan collega’s in loondienst. Je herkent het onder andere door eenzijdige afhankelijkheid, gedetailleerde instructies over hoe je je werk precies moet doen en je werkdag indeelt.

Ook moet je soms verplicht gebruikmaken van de computers of de middelen van de opdrachtgever. Heb je als zzp’er een vast uitbetalingsmoment bij een opdrachtgever? Dat lijkt dan al snel op een ‘normaal salaris’ dat net als bij ‘gewone werkgevers’ periodiek uitbetaald wordt.

Voor werkgevers heeft zo’n schijnzelfstandigheidconstructie een groot voordeel: je bent als zzp’er namelijk een stuk goedkoper. Ze hoeven voor jou namelijk geen sociale premies af te dragen, zoals voor pensioen of ziekteverlof.

Dit zijn de gevolgen

Vanaf 1 januari controleert de Belastingdienst bedrijven of zij zich schuldig maken aan schijnzelfstandigheid, zzp’ers zelf worden nog niet gecontroleerd. Volgend jaar betreft het nog wel een overgangsjaar. Dat betekent dat opdrachtgevers nog geen boetes krijgen, mits zij aantonen stappen te zetten om schijnzelfstandigheid tegen te gaan.

Wel kan de Belastingdienst een navordering eisen van loonheffingen en sociale premies. Dat kan nadelig zijn voor de zzp’er. In sommige opdrachtovereenkomsten staat namelijk dat de opdrachtgever dit op hen kan verhalen. Een ander nadeel is als je gebruik hebt gemaakt van, achteraf onterechte, belastingvoordelen voor zzp’ers. Deze zal je terug moeten betalen wanneer er sprake was van schijnzelfstandigheid.

Hoe voorkom je schijnzelfstandigheid?

Kortom, deze situatie wil je waarschijnlijk liever vermijden. Je bent per slot van rekening niet voor niets voor jezelf begonnen! Om te checken of er in jouw situatie sprake is van schijnzelfstandigheid, kun je gebruikmaken van een handig tooltje van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Daarnaast hebben we enkele tips voor je om het risico op schijnzelfstandigheid te verkleinen.

Werk voor meerdere opdrachtgevers

Een van de eenvoudigste manieren om schijnzelfstandigheid te voorkomen, is door te werken voor meerdere opdrachtgevers. Hoe groter jouw klantenbestand is, hoe zelfstandiger je namelijk bent. Bovendien helpt dit je ook om je inkomsten meer te spreiden. Hierdoor raak je minder snel in de financiële problemen als een van je opdrachtgevers zich plots terugtrekt.

Gebruik je eigen materiaal

Probeer zoveel mogelijk te doen waaruit blijkt dat jij echt zelfstandig opereert. Investeer bijvoorbeeld in bedrijfskleding met je eigen logo of laat een professionele website maken. Werk met je eigen gereedschap en materialen.

Voor deze investeringen in je onderneming kun je een zakelijke lening aanvragen. Bovendien toon je hiermee aan dat je bereid bent te investeren, wat een belangrijk kenmerk is van zelfstandigheid en zo onderscheid je je van werknemers in loondienst. 

Stel duidelijke voorwaarden

Maak vooraf duidelijke afspraken over de invulling van de opdracht die je aangaat. Dit kun je schriftelijk in de vorm van een contract doen. Hierin spreek je zaken af over de te leveren diensten, betalingsvoorwaarden en verantwoordelijkheden. Zorg ervoor dat dit zo min mogelijk kan lijken op schijnzelfstandigheid.

Bovendien laat je met zo’n overeenkomst zien dat je een andere arbeidsrelatie hebt dan een werknemer in loondienst, die vaak met minder onderhandelbare contracten werkt. Benadruk ook de gezagsverhouding, die is bij zzp’ers aanzienlijk anders. Dit toont aan dat je als zelfstandige een professionele en onafhankelijke rol vervult.

Wees zelfstandig

Om te voorkomen dat jouw opdracht als schijnzelfstandigheid wordt aangemerkt, is het belangrijk om samen met je opdrachtgever eens goed naar jullie arbeidsrelatie te kijken. Is er wel echt sprake van een zelfstandige opdracht? Zo niet, zorg er dan voor dat je de nodige maatregelen neemt om aan de wet te voldoen. Zo kun je met een gerust hart doorgaan als zelfstandig ondernemer.