Bankencrisis Italië dreigt, EU houdt staatssteun tegen

De Italiaanse banken buigen onder het gewicht van de slechte leningen, en de uitslag van het Britse referendum zorgt voor een verdere daling van de aandelenkoersen van de banken. De Italiaanse staat wil €40 miljard aan staatssteun inbrengen in het bankensysteem, maar dit is strijdig met de nieuwe EU-regelgeving voor staatsteun aan de bankensector. Een crisis dreigt.

Ondanks de goedkeuring voor het oprichten van een bad bank begin dit jaar, kampen de Italiaanse banken nog steeds met een overschot aan slechte leningen. Sinds 2008 is het bedrag aan leningen dat niet wordt terugbetaald verviervoudigd naar €360 miljard. Doordat de Britten voor een Brexit gestemd hebben in het afgelopen referendum, kelderden de bankkoersen in Europa, en ook de Italiaanse banken werden hierdoor hard getroffen. De aandelenkoers van UniCredit staat momenteel al 60% lager dan begin dit jaar, en ook Intesa Sanpaolo moest 45% inleveren. 

De situatie bij Monte dei Paschi di Sienna, de oudste bank ter wereld, bleek begin dit jaar al kritiek. Het is een van de slechtst gefinancierde banken ter wereld, en deze onderkapitalisatie zorgt er voor dat de bank, net als andere Italiaanse banken aan de rand van de afgrond staan. De solvabiliteit staat zwaar onder druk, en persbureau Bloomberg meldt dat de Italiaanse regering €40 miljard zou hebben klaarliggen om de banken te hulp te schieten. 

Deze vorm van staatssteun zou echter in gaan tegen de nieuwe EU-regelgeving, die belastingbetalers beschermt tegen het omvallen van banken. De banken moeten volgens de regelgeving aanspraak op het nieuw ingevoerde resolutiefonds doen, dat gevuld wordt door obligatiehouders en banken zelf, maar dit zal Italië – net als Griekenland – onder streng toezicht brengen van de Europese Commissie en Europese Centrale Bank (ECB). Mocht de Italiaanse overheid alsnog de staatssteun aanbieden dan zal dat naar verwachting tot een groot conflict leiden binnen de EU.

Afgelopen maandag volgde een nieuwe klap voor de Italiaanse bankkoersen, toen een brief van de ECB aan Monte dei Paschi di Sienna uitlekte. Daarin droeg de Europese toezichthouder de op-twee-na grootste bank van Italië op om sneller af te schrijven op zijn slechte leningen.