Hypotheekverstrekker Obvion heeft in een position paper verschillende oplossingen aangereikt om het voor starters eenvoudiger te maken om een woning te kopen. De geldverstrekker stelt onder meer voor om de termijn waarbinnen klanten hun hypotheek aflossen te verlengen naar 40 jaar, een restschuld toe te staan en de benadering van ‘bestendigheid van inkomen’ aan te passen.
De Commissie Wonen en Rijksdienst organiseert op 13 september 2017 het Rondetafelgesprek Starters op de woningmarkt. Aan het rondetafelgesprek zullen verschillende spelers uit de financiële sector deelnemen, waaronder ook Obvion. Ter voorbereiding van het rondetafelgesprek, waarin de problemen die starters ondervinden bij de aanschaf van hun eerste woning worden besproken, heeft Obvion een position paper opgesteld met enkele voorstellen om de positie van starters op de woningmarkt te verbeteren.
Aflossingsperiode
Als eerste oplossingsrichting noemt de hypotheekverstrekker het verlengen van de termijn waarbinnen de hypotheek moet worden afgelost door de klant. Ronald Touwslager, directievoorzitter van Obvion, vindt dat de verlaging van het maximale hypotheekbedrag en de verplichting tot volledige aflossing in schril contrast staan tot een steeds hogere pensioenleeftijd en hogere lasten voor studie, zorg en kinderopvang. Touwslager: “Wij zien een eerste oplossingsrichting in het verlengen van de termijn waarbinnen klanten hun hypotheek aflossen: 40 jaar in plaats van 30 jaar. Dat geeft klanten lagere maandlasten, en dus financiële ruimte voor andere zaken die voor hen belangrijk zijn, zoals zorg, studie of kinderopvang. We denken dan aan een aflossingsperiode die gerelateerd is aan de maximale pensioendatum en de startdatum van de hypotheek, gemaximeerd op 40 jaar.”
“Een tweede oplossingsrichting zien wij in het toestaan van een restschuld, door een deel van de hypotheek aflossingsvrij te maken”, aldus Touwslager. Volgens de directievoorzitter wordt woningeigenaren zo de ruimte geboden om vermogen op te bouwen. Touwslager: “Een volledig afgeloste eigen woningschuld lijkt namelijk niet strikt noodzakelijk voor klanten die naast een AOW-uitkering ook een pensioenuitkering opbouwen. Als in een dergelijke opzet de top van de hypotheek snel wordt afgelost zijn de risico’s hanteerbaar.”
Bestendigheid van inkomen
Om de toegang van starters tot de woningmarkt verder te verbeteren, is volgens Obvion een andere benadering nodig van wat verstaan wordt onder de ‘bestendigheid van inkomen’. Volgens Touwslager moet vooral meer aandacht worden besteed aan het toekomstperspectief van starters. “Nu wordt het actuele inkomen als uitgangspunt genomen en zijn alleen inkomensstijgingen die al zijn toegezegd en binnen een tijdvak van zes maanden worden geëffectueerd, acceptabel. Dit leidt ertoe dat voor veel starters met een uitstekend toekomstperspectief, het leenbedrag toch beperkt is.”
Voor een oplossing wijst Touwslager op de ontwikkelingen rondom hypotheken voor flexwerkers. “Voor mensen met een flexibele arbeidsrelatie waarbij sprake is van een tijdelijk dienstverband, zijn twee innovatieve instrumenten ontwikkeld: de Arbeidsmarktscan en de Perspectiefverklaring. Hiermee kunnen we bij een beperkte werkhistorie tóch een bestendig inkomen adequaat en geobjectiveerd inschatten. Ook voor zzp’ers is al een eerste stap gezet door garantiestelling via NHG mogelijk te maken. Voor mensen met een vast contract kunnen deze instrumenten ook geschikt worden gemaakt. Daarmee krijgen starters met een perspectief meer financieringsmogelijkheden.”
Betaalbaarheid woonlasten
Tot slot stelt Touwslager voor om niet langer uit te gaan van de hypotheeklasten, maar van de betaalbaarheid van de woonlasten bij het afsluiten van een hypotheek. Volgens de topman is hier een win-win situatie te creëren voor zowel starters als het klimaat. Hij legt uit: “Betaalbaarheid van woonlasten nu en in de toekomst is een belangrijk thema. De energierekening is naast de hypotheeklasten een belangrijk onderdeel van de woonlasten. De woonlasten voor starters op de woningmarkt zijn nu verhoogd door de sterk gestegen en nog steeds stijgende huizenprijzen en de verplichting tot volledige aflossing in een periode van 30 jaar. Het terugdringen van de woonlasten door bijvoorbeeld een lagere energierekening kan in betaalbaarheid ruimte geven.”
Touwslager wil daarom onderzoeken of er verdere verruiming mogelijk is om duurzaamheid te vervorderen en energiebesparing te realiseren. “Om een indicatie te geven: met 80 euro minder energielasten per maand kan circa 15.000 euro extra worden geleend. Hiermee kunnen we de financieringsruimte vergroten en een betere betaalbaarheid realiseren. Bovendien brengt het ook versnelling in het bereiken van de doelstellingen van het Klimaatakkoord van Parijs.”