Volgens een uitspraak van het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid) mag Rabobank vooruitbetaalde hypotheekrente van consumenten weigeren. De bank ging in hoger beroep, nadat aanvankelijk een consument in het gelijk was gesteld. Volgens Rabobank zijn alle systemen ingesteld op binnenkomst van de hypotheekrente op bepaalde data en kost het onredelijk veel administratief werk om vooruitbetaalde hypotheekrente te verwerken. De bank - en daarmee de hele sector - heeft daarin gelijk gekregen.
Waarom hypotheekrente vooruit betalen? Het is een fiscale truc die consumenten nu en dan toepassen en financieel voordeel kan opleveren. Vooral consumenten die net in de hoogste belastingschaal vallen en een daling van het inkomen verwachten in de komende jaren kunnen hier voordeel mee behalen. Denk bijvoorbeeld aan mensen die de pensioengerechtigde leeftijd bereiken of mensen die een dag minder willen gaan werken.
Praktisch voorbeeld
Een voorbeeld. Gerrit verdient in 2018 een jaarsalaris van €70.000 en betaalt dus het hoogste belastingtarief van 51,95%, waardoor hij voor 49,5% hypotheekrente kan aftrekken. Gerrit heeft al enkele tientallen jaren gewerkt en wil rustig gaan afbouwen richting zijn pensioen, te beginnen met een dagje minder werken in de week. Hij verwacht dat hij in 2019 uitkomt op een salaris van €56.000, waardoor hij in de middelste schaal van 36,93% uitkomt. Op een vooruitbetaalde hypotheekrente van €2.500 kan een consument dus 12,57% (49,5% - 36,93%) extra hypotheekrente aftrekken wat neerkomt op €314,25.
Naast dit voordeel is er bovendien nog een klein voordeel te behalen op de vermogensrendementsheffing, door vooruit te betalen en dus minder vermogen. Dan gaat het echter maximaal om enkele tientjes.
Het is dus duidelijk dat het financieel voordeel kan opleveren, maar niet elke bank wil eraan meewerken. Omdat het buiten de normale processen omgaat kost het banken extra administratie en maken ze dus extra kosten. ING doet het bijvoorbeeld nog wel, ABN AMRO en Rabobank gaven aan niet mee te willen werken aan deze fiscale truc. Een klant van Rabobank was het hier niet mee eens en stapte naar het Kifid en won het geding. Rabobank ging echter in beroep en is alsnog in het gelijk gesteld door de geschillencommissie en daarmee de hele bankensector.
Uitspraak
Een gedeelte van de uitspraak: “Volgens de bank zijn er weinig mensen die hypotheekrente vooruit willen betalen. Dat neemt niet weg dat afgelopen jaar bij Kifid een aantal soortgelijke klachten zijn ingediend. Voor de beoordeling van deze klachten zal Kifid de lijn van de Commissie van Beroep volgen, zoals in deze uitspraak uiteengezet.” Daarmee staan banken voortaan in hun recht om deze constructie te weigeren.
Rabobank moest na het eerste vonnis - waarin de consument in het gelijk werd gesteld - een schadevergoeding van €300 betalen aan de klant. Dat bedrag mag de klant houden van de bank.