In gesprek met Banken.nl geeft Ivar Wiersma - Global Head ING Labs Wholesale Banking - zijn visie over onder meer de rol van blockchain binnen de bredere strategie van ING, de voordelen van blockchain toepassingen voor bankklanten, de successen van blockchain pilots en over de impact van blockchain op human resources.
Allereerst, welke rol speelt blockchain binnen de strategie van ING?
“ING heeft een hele duidelijke 'purpose' en dat is: klanten privé en zakelijk in staat stellen om voorop te lopen. Het is een wezenlijk onderdeel van onze Think Forward-strategie. In een snel veranderende en snel digitaliserende wereld veranderen de behoeften en het gedrag van klanten voortdurend. Daarom hebben we in 2016 nog een keer een versnelling van de strategie aangekondigd. Het betekent onder andere dat we nog meer naar buiten kijken om slimme technologieën naar binnen te halen. Of om samenwerkingen met fintechs aan te gaan. We hebben er nu al 166. Nieuwe technologieën als blockchain, of liever nog distributed ledger technologie (DLT), spelen in deze strategie een cruciale rol. We denken dat blockchain grote impact kan gaan hebben op de financiele sector en daarbuiten en dus loopt ING voorop met het testen van oplossingen op basis van blockchain en investeren we ook in initiatieven en fintechs die met blockchain werken.“
Het lijkt er op dat banken zich het niet kunnen veroorloven om niet te werken met blockchain. Is blockchain wat internet was in de 90’er jaren? Of is dat overdreven?
“Wij denken dat blockchain één van nieuwe technologieën is die de toekomst van financiële dienstverlening kunnen veranderen. Of het zo groot wordt als het internet kan niemand zeggen en is misschien ook niet zo relevant. Wat we altijd zeggen is dat de impact van blockchain op korte termijn wordt overschat en op lange termijn wordt onderschat.“
ING is vaak in het nieuws als het gaat om blockchainexperimenten. Voldoen de experimenten aan de verwachtingen van ING? Of zijn jullie tot de conclusie gekomen dat het potentieel volatieler is dan verwacht?
“Het afgelopen jaar hebben we enkele early stage initiatieven gepromoveerd tot pilot stage. Iedere pilot die we hebben gedaan heeft aan de verwachtingen voldaan of zelfs overtroffen. Resultaten vanuit onze HQLAx en Easy Trading Connect (ETC) pilots wijzen op een enorme toename in efficiency. Van de laatste van de twee is zelfs gezegd dat deze ‘te snel’ zou werken. Andere delen van de waardeketen konden het niet bijhouden. Natuurlijk zijn er ook pilots die minder succesvol lopen en nog verbetering nodig hebben. Maar over het algemeen zijn we positief. “
Welke voordelen kunnen blockchain-applicaties bieden aan consumenten?
“We denken dat het gebruik van blockchain onze consumenten meer transparantie en meer controle kan geven. Blockchain-toepassingen bieden consumenten, zowel particulieren als bedrijven, meerdere voordelen. Allereerst bevorderen blockchain toepassingen ‘identity management’ en veiligheid, het verkleint de kans op identiteitsdiefstal en fraude. Ten tweede wordt de verwerkingssnelheid van transacties significant opgevoerd, waarmee consumenten een beter en actueler overzicht hebben van hun financiën en zo profiteren van snellere dienstverlening. Ten derde zorgt een toename in efficiency door de hele waardeketen heen voor lagere operationele kosten, die doorvertaald kunnen worden naar lagere prijzen voor consumenten.“
En wat zijn de voordelen die blockchain-applicaties kunnen bieden aan banken, of in het bijzonder aan ING?
“We geloven dat de inzet van blockchain kan leiden tot een hogere efficiency en nog meer veiligheid. ING heeft verschillende partnerships met opkomende en bestaande fintechs die gespecialiseerd zijn in blockchain. We zijn ook onderdeel van R3, het consortium dat als doel heeft een industriële standaard op het gebied van DLT te ontwikkelen. Daarnaast ontwikkelt ons in-house blockchain team oplossingen die daadwerkelijk bij kunnen dragen aan verandering. Het team is betrokken bij veel DLT initiatieven in verschillende sectoren, inclusief identiteitsverificiatie, betalingen en trade finance.“
“In het geval van trade finance bijvoorbeeld, biedt DLT een gedeelde blik op de actuele werkelijkheid, met een overzicht van alle voorgaande transacties, eenduidig voor alle partijen en dat bovendien niet onrechtmatig gewijzigd kan worden. Dat maakt trade finance veel minder complex. Dit is precies het voordeel van DLT, een gedeeld grootboek.“
Wanneer gaan we blockchain-applicaties in de praktijk zien, of zijn die er al?
“Dat hangt er een beetje van af. Blockchain toepassingen zullen niet altijd opgemerkt worden door iedereen, omdat ze vaak onder de motorkap van de (financiële) infrastructuur functioneren. Als en wanneer blockchain massaal aangenomen wordt, hebben applicaties mogelijk een klein ‘Distributed Ledger Technology-enabled’ logo in de rechterbovenhoek. De vraag is meer wanneer production-ready blockchain-oplossingen op de markt zullen komen.“
“De afgelopen drie jaar heeft ING veel werk gestoken in de ontwikkeling van initiatieven van lab tot praktijk. In 2016 hebben we 27 proof-of-concepts voltooid. In 2017 deden we live pilots (pilots die voldoen aan alle regelgevingen) voor onze HQLAx en Easy Trading Connect initiatieven. Dit jaar hopen we de eerste distributed ledger technology oplossingen voor ondernemingen in productie te brengen. Voor alle vooruitgang die er wordt geboekt bestaan er nog steeds wel flinke obstakels om tot een breder gebruik te komen, vooral op het gebied van technologie, organisatie en regelgeving.“
Kennis van blockchain behoort niet tot de traditionele competenties van bankiers, hoe zorgt ING er voor dat als het gaat om blockchain, de juiste mensen op de juiste plek zitten? Moet er veel veranderen binnen HR?
“Talent, zeker op dit terrein, is schaars en de omgeving verandert snel. ING probeert zo veel mogelijk talent binnen de organisatie te ontwikkelen. We doen ons best om onze eigen medewerkers gericht op te leiden en we steunen iedereen binnen de organisatie die wil werken op het terrein van blockchain-technologie. Daarnaast kijken we natuurlijk altijd extern naar uit naar talent. Ons huidige team bestaat uit blockchain-ontwikkelaars van over de hele wereld, die een passie voor blockchain en distributed ledger technology delen. Het helpt dat ING een duidelijk innovatief profiel heeft.“