Met een salaris van ruim €2 miljoen behoort Ralph Hamers van ING tot de laagstbetaalde CEO’s van de 100 grootste Europese beursgenoteerde bedrijven. Hij mocht in 2017 ruim €10 miljoen minder bijschrijven dan Sergio Ermotti van UBS, die met €12,5 miljoen de bestbetaalde CEO is binnen de Europese bankensector. Gemiddeld verdiende een CEO van een van Europa’s 100 grootste beursgenoteerde bedrijven €5,8 miljoen aan salaris en bonussen.
Toen ING in maart van dit jaar aankondigde het salaris van CEO Ralph Hamers met 50% te verhogen naar €3 miljoen was de kritiek niet van de lucht. Zowel onder de bevolking als in de media en politiek werd met verbijstering gereageerd op de loonsverhoging: deze zou getuigen van weinig realiteitszin. Afgelopen woensdag werd de ING-topman aan de tand gevoeld door de Tweede Kamer tijdens een hoorzitting over 'gedrag en cultuur' in de financiële sector. Ralph Hamers noemde de geplande loonsverhoging een grote inschattingsfout.
Eredivisie
Al in maart werd ING President-commissaris Jeroen van der Veer naar de kamer geroepen om uitleg te geven. In tegenstelling tot Hamers deze week, verdedigde hij de geplande loonsverhoging. “We hebben een gigantisch dilemma”, stelde hij toentertijd: “Als we het zo laten, betwijfel ik of de ING een grote sterke internationale bank blijft op een manier dat we er als Nederland trots op kunnen zijn.” Deze verklaring sloot aan op zijn eerdere uitleg tegenover het FD op de salarisverhoging: “Ralph Hamers is Eredivisie maar werd Jupiler League betaald.” Hiermee doelde hij erop dat ING op de 19e plek stond van de STOXX All Europe 100 Index – de lijst van Europa’s grootste beursgenoteerde ondernemingen – maar dat Hamers ondertussen op de 49e plek stond van de bestbetaalde CEO’s. Van der Veers uitleg kon niet voorkomen dat ING zich onder grote publieke druk genoodzaakt zag de loonsverhoging terug te draaien.
97ste plaats
Uit een recent onderzoek van Willis Towers Watson, dat de lonen van alle CEO’s van bedrijven in de STOXX All Europe 100 Index onder de loep nam, blijkt dat Ralph Hamers in 2017 met 2 miljoen op een 97ste plaats staat. De positie van Hamers staat in schril contrast met die van Sergio Ermotti, de CEO van UBS die ruim €12,5 miljoen ontving. Dit terwijl de beurswaardes van beide bedrijven elkaar nauwelijks ontlopen: ING komt uit op €46,43 miljard en UBS op €46,84 miljard.
Met een derde plek in de top 100 is Sergio Ermotti (UBS) de enige bankier in de top tien. Alleen Carlos Brito van brouwerij AB InBev (€12,9 miljoen) en Severin Schwan van farmaciebedrijf Roche (€12,8 miljoen) ontvingen in 2017 nog meer.
Onder de tien laagstbetaalde CEO’s bevinden zich naast Hamers nog enkele andere bankbestuurders. Zo staat Casper von Koskull van de Scandinavische Nordea Bank met een kleine €2,1 miljoen op de 95e plek en Jesper Nielsen van Danske Bank met ruim €2 miljoen op de 96e plek. De laagst genoteerde bank-CEO, en de enige in de top 100 die minder ontving dan Hamers, is Birgitte Bonnesen van Swedbank. Het is niet geheel toevallig dat deze andere drie banken onderin de lijst allen uit Scandinavië komen: de verschillen in salaris tussen topbestuurders en de rest van het personeel in deze regio behoren tot de laagste ter wereld. Daarnaast kan worden opgemerkt dat deze drie banken een (veel) lager beurswaarde hebben dan ING.
Morele verantwoording
Vooruitkijkend, denken de onderzoekers van Willis Tower Watson dat de nog altijd aantrekkende economie zorgt dat de beloningen de komende jaren nog zullen blijven stijgen. In lijn met de verontwaardiging in Nederland over Hamers’ geplande loonsverhoging, zien ze wel een groeiend bewustzijn omtrent de morele aspecten van de torenhoge CEO-salarissen. Dit zal de komende jaren mede worden gedreven door het zogeheten Shareholders’ Rights Directive (SRD), dat eist van bedrijven dat ze de organisatiebrede beloningsstructuur meenemen in de verantwoording van het loon van de topbestuurders. Ook dit is terug te zien in de eerder geuite kritiek op Hamers’ loonsverhoging: waar zijn salaris zou stijgen met 50%, moesten de ‘gewone’ medewerkers van ING het doen met 1,7%.
“De SDR is de komende jaren de belangrijkste driver die invloed heeft op CEO-compensatie”, stelt Sven Slavenburg, van Willis Towers Watson: “Een klein aantal landen heeft al voorlopige implementatieplannen opgesteld, terwijl anderen nog wachten op verdere instructies. In het afgelopen jaar zagen we al toegenomen druk van aandeelhouders op uitzonderlijk hoge salarisniveaus en een verdere nivellering in beloningspraktijken binnen Europa.”