Het jaar 2018 was voor de fintech-industrie een bewogen jaar. Een jaar waarin diverse records sneuvelden en nieuwe wet- en regelgevingen als PSD2, AVG en Mifid II het levenslicht zagen. Voor Niels Turfboer, managing director bij online zakelijk kredietverstrekker Spotcap, aanleiding om vooruit te kijken naar de rol van fintech in 2019.
Het halfjaarlijkse onderzoek ‘The Pulse of FinTech’ van KPMG wijst op een verdubbeling van wereldwijde investeringen in fintech. Ook zagen we twee grote fintechs naar de beurs gaan, namelijk Funding Circle en Adyen. Fintech heeft een onuitwisbare stempel gedrukt op de innovatie van financiële dienstverlening.
Van revolutie tot evolutie naar strategische samenwerking
In de eerste jaren na de opkomst in 2008 werd fintech initieel als een bedreiging ervaren door traditionele spelers. Deze nieuwe type spelers zetten technologie in om financiële dienstverlening sneller, slimmer en beter te maken wat zorgt voor een meer klantgerichte aanpak. Deze innovatiegolf binnen de financiële dienstverlening deed de sector in eerste instantie opschudden. Maar inmiddels is deze zogenoemde revolutie ontwikkeld naar een duurzame evolutie en zag je afgelopen jaren zelfs enkele grote samenwerkingen tussen traditionele banken en fintechs. Denk bijvoorbeeld aan strategische samenwerkingen door banken met fintechs als Kabbage, Klarna en Mollie.
2018 vormde echter een belangrijk omslagpunt. Uit een rapport van Capgemini uit 2018 blijkt dat 91 procent van banken wereldwijd de samenwerking willen aangaan met fintechs. Banken hebben namelijk als strategisch voordeel dat zij over grote klantenbestanden en enorme hoeveelheden data beschikken, maar missen de wendbaarheid en snelheid van fintechs die gespecialiseerd zijn in nieuwe technologieën. Zo lukte het een Canadese bank en een Duitse bank om een internationale transactie, waarvoor normaal gesproken 6 dagen verwerkingstijd werd verwacht, binnen 20 seconden te voltooien. Dit in samenwerking met de fintechs Ripple en SAP, gespecialiseerd in payment technology en software, middels de technologie van blockchain. Maar het bewustzijn bij banken voor samenwerken met fintechs gaat nog verder. Want uit het Capgemini-rapport blijkt zelfs dat 86 procent van de banken ook denkt dat het schade toebrengt als men niet overgaat tot samenwerking met fintechs. Ook denkt 42 procent van de banken dat samenwerking met fintechs tot kostenbesparing leidt.
Welke vormen nemen deze samenwerkingen aan?
Volgens hetzelfde rapport van Capgemini zijn samenwerkingen doorgaans afgestemd op de specifieke doelen van zowel de bank als de fintech. Ze zijn afgepast op het bedrijfsmodel en de gecombineerde bedrijfsdoelen. De samenwerkingen tussen verschillende type financiële spelers komen echter in vele variaties. De vorm van betrokkenheid verschilt per bedrijf: van grote investeringen, samenwerking in kennis, expertise, software of technologie tot incubatie of volledige overname.
QUOTE: “De meest opvallende trend in partnerships tussen traditionele financiële partijen en fintechs is Lending-as-a-Service (LaaS).”
De meest opvallende trend in partnerships tussen traditionele financiële partijen en fintechs is Lending-as-a-Service (LaaS). In een LaaS-partnership verzorgen innovatieve financiële spelers de technologie van kredietafhandeling voor traditionele banken. Spotcap loopt hierin als fintech voorop door in januari 2018 een LaaS samenwerking aan te zijn gegaan met de Oostenrijkse bank BAWAG P.S.K.
Verdere digitalisering
De verdere groei van fintech beïnvloedt ook andere segmenten van de markt. Volgens de AFM is de verwachting voor 2019 dan ook dat een steeds breder scala aan diensten digitaal wordt aangeboden. Hiermee intensiveert en digitaliseert ook de communicatie met klanten. Enerzijds biedt een deels of volledig gedigitaliseerde customer journey veel potentie voor het personaliseren van product en service. Doordat een steeds groter deel van de customer journey online plaatsvindt, ontstaan echter ook vaker vraagstukken omtrent privacy en de inzet van persoonsgegevens. De eerder genoemde regelgeving rondom AVG biedt hier een belangrijke en noodzakelijke bescherming voor de consument. Dit dwingt bedrijven om beter na te denken over privacybeleid en dit, waar nodig, te wijzigen.
Daarnaast biedt de stroom van data als gevolg van verregaande digitalisering mogelijk ook veel kansen in het aangaan van samenwerkingen met derden. Hier treedt bijvoorbeeld PSD2 ook in, ‘Open Banking’ genoemd in Engelse terminologie. Ik zie PSD2 als de meest positieve ontwikkeling voor de consument in 2019. PSD2 behelst het beschikbaar stellen van gegevens aan derden - met toestemming van de klant - via API’s, waardoor er op een veilige manier gegevensuitwisseling kan plaatsvinden tussen financiële dienstverleners. Dit heeft als voordeel dat concurrentie vergroot wordt en dus ook de druk om goede financiële diensten te leveren. Door middel van de API’s kunnen enorme hoeveelheden relevante financiële gegevens worden gedeeld met meer bedrijven, zodat zij de kans krijgen om diensten te leveren die op maat gemaakt en relevant zijn voor klanten. Dit alles zal leiden tot meer efficiëntie en innovatie in financiële dienstverlening ten behoeve van de klant.
Nieuwe belangrijke stroming binnen fintech: regtech
Zoals genoemd stonden in 2018 een aantal baanbrekende wet- en regelgevingen op de agenda, waaronder PSD2, AVG en MiFIDII/MiFIR. In een spannende reeks zijn deze nieuwe wet- en regelgevingen wereldwijd geïntroduceerd. Hierdoor is ‘compliance’ aan deze wet- en regelgeving in de afgelopen enorm in aandacht en relevantie toegenomen. Want deze nieuwe regulaties creëren natuurlijk ook steeds meer ruimte voor hiaten in het risk- en compliance beleid van veel bedrijven. De kosten voor gedegen compliance rijzen bij tal van financiële instituties de pan uit, voornamelijk bij internationale spelers die aan tal van regelgevingen moeten voldoen in verschillende landen. Dit heeft dan ook geleid tot een nieuwe stroming binnen fintech: regtech oftewel ‘regulatory technology’. Volgens het ‘Pulse of FinTech’-rapport van KPMG kunnen we in 2019 een steile groeicurve verwachten in de investeringen en deals binnen regtech. Naar verwachting groeit het aantal investeringen vooral in gebieden zoals AI, Know your Customer (KYC) en Know your Data (KYD). Het merendeel van de investeringen wordt vooralsnog gedreven door aanbieders van durfkapitaal.
QUOTE: “Volgens het ‘Pulse of FinTech’-rapport van KPMG kunnen we in 2019 een steile groeicurve verwachten in de investeringen en deals binnen regtech.”
Wat betekent dit voor de consument?
Het is duidelijk dat innovatie de boventoon voert in financieringslandschap, waardoor partijen met elkaar gaan samenwerken om van elkaars expertise te profiteren. Dit levert diepere financiële inzichten en gezonde concurrentie op, wat leidt tot verbeterde financiële producten en dienstverlening waarbij de klant centraal staat. Dit is waar fintech om draait en dit zal zich blijven evolueren in de komende jaren. Ook in 2019 zal fintech dominant zijn in de trends en ontwikkelingen binnen het financieringslandschap.
De hierboven beschreven ontwikkelingen zijn slechts het topje van de ijsberg. Trends binnen artificial intelligence, automatisering, ontwikkelingen in betaalsystemen, open banking en blockchain software, die het afgelopen jaar al hot topic waren, blijven zich onverminderd uitvouwen. Hun weerslag gaan we zien in diverse sectoren binnen de fintech-markt, en komt ook steeds dichter bij ons als consument. Denk bijvoorbeeld ook aan innovatie binnen de hypothecaire markt en het enorme succes van betaaldiensten als Tikkie en Adyen. Waar de term fintech vooralsnog nog niet breed bekend was, komt zij steeds vaker om de hoek kijken, niet alleen in business, maar ook in ons privéleven.