Nederlandse banken hebben momenteel veel geld beschikbaar voor customer due diligence (CDD) en know your customer (KYC). Ze moeten ook wel, want de kosten van eventuele boetes vanwege falend antiwitwasbeleid liggen vele malen hoger. Het leidt echter ook tot excessen, zo blijkt uit een rondgang van zakenkrant FD onder recruiters, banken en witwascontroleurs. Zogezegd ligt de lat voor nieuw personeel laag en het salaris hoog.
Specialisten in CDD en KYC mogen momenteel gerekend worden tot de goudhaantjes op de Nederlandse banenmarkt. Wie het aandurft om op zijn LinkedIn-profiel de woorden ‘CDD professional’ en ‘beschikbaar’ te zetten kan maar beter zorgen voor een volle batterij van zijn of haar telefoon. Het FD stelt dat de vijver met ervaren mensen volledig is leeggevist. Eventuele nieuwe visjes in de vijver krijgen het meest fantastische lokaas toegeworpen door een overvloed aan wervingsbureaus. Het komt zelfs voor dat potentiële CDD’ers door één en hetzelfde bureau meerdere keren door verschillende recruiters worden benaderd. Elke recruiter hoopt een kandidaat weg te kunnen zetten bij een grote bank, omdat de commissies hoog zijn. Niet alleen richten zij zich op nieuwe CDD’ers, ook aan bestaande wordt hevig getrokken omdat banken over elkaar heen toepen als het aankomt op salaris.
Torenhoge belangen
Het is niet verwonderlijk dat banken momenteel veel budget vrijmaken voor het fenomeen van antiwitwassen. De belangen zijn immers torenhoog, evenals de potentiële boets. Elke grote bank is inmiddels beboet, dan wel onderwerp van onderzoek. ING spant wat dat betreft nog altijd de kroon met een boete van €775 miljoen. Andere banken moeten bij elkaar opgeteld echter ook miljoenen klantdossiers opnieuw gaan doorlichten, omdat ze in het verleden te makkelijk zijn bestempeld als laag risico. Toezichthouder DNB heeft bovendien strakke deadlines gesteld.
Het FD ontdekte dat het verloop op CDD-afdelingen hoog is en dat banken moeite hebben om de groepen - overwegend jonge - controleurs gemotiveerd te houden. In de praktijk blijkt de invulling van het werk namelijk minder Sherlock Holmes-achtig dan veelal voorgespiegeld in vacatures. Het blijft bovenal kantoorwerk. De krant spreekt van tien tot zelfs vele tientallen procenten verloop op CDD-afdelingen. “De markt voor deze specialisten is zwaar overspannen, en de kwaliteit staat onder druk door het gigantische aantal klantdossiers dat banken moeten beoordelen”, zegt Musa Elmas, compliance-adviseur, in het FD. “Het hoge verloop maakt de uitdaging alleen maar groter. Naast de meer professionele, gevestigde partijen zie je sinds een jaar steeds meer cv-schuivers voor wie het vullen van de vacature zwaarder weegt dan de match.”
Opportunistische recruiters zijn slechts de ene kant van het verhaal. Aan de andere kant bevindt zich antiwitwaspersoneel dat kansen ziet om meer te verdienen. En geef ze eens ongelijk. Wie iets kan dat maar weinig anderen kunnen, kan meer salaris vragen. Dat is een simpele realiteit die in elke bedrijfssector geldt. Die realiteit draagt echter ook bij aan het hoge verloop. Een bank als de Volksbank lijdt hier bijvoorbeeld onder. De Volksbank kende afgelopen jaar een relatief hoog verloop, omdat de grootbanken momenteel met hogere salarissen zwaaien. Het zijn dan ook overwegend de grootbanken die misstanden uit het verleden op korte termijn moeten oplossen.
Toekomstperspectief
Interessant is hoe de huidige situatie zich gaat ontwikkelen. Inmiddels zijn banken - niet zelden samen met detacheerders en onderwijsinstellingen - begonnen met eigen CDD-opleidingen. Ze zullen echter wel duidelijke afspraken moeten maken met hun nieuwe specialisten om te voorkomen dat ze kort na hun opleiding naar een andere bank vertrekken voor meer geld. Ook rijst de zorg hoe toekomstbestendig CDD is. Het belang ervan zal zeker niet minder worden, maar feit is dat er nú heel veel mensen nodig zijn om vele bestaande klantdossiers opnieuw door te lichten. Als dat eenmaal achter de rug is - en ervan uitgaande dat de hele boel niet opnieuw afgekeurd wordt - zal de personeelsvraag ineens een pak lager zijn en wordt het vermoedelijk vechten om de plekjes die overblijven.
Automatisering vormt een ander gevaar voor mensen die zich nu laten omscholen of opleiden tot CDD’er. Volgens het FD worden er momenteel grote stappen gezet bij de inzet van kunstmatige intelligentie om verdachte transacties op te sporen. Die moeten echter nog wel door mensenogen worden beoordeeld. “De echt grote automatiseringsslagen kunnen pas gemaakt worden wanneer meer IT-systemen aan elkaar gekoppeld worden. Op dit moment is er nog geen serieus alternatief voor de wervingsstrijd”, besluit Erik Schut van interim-managementbureau Eiffel tegenover het FD.