Volgens eigen berekeningen van Rabobank heeft de Nederlandse arbeidsmarkt “verrassend mild” gereageerd op de coronacrisis. In totaal zijn er gedurende de pandemie 230.000 werklozen en 5.300 faillissementen ‘voorkomen’. De belangrijkste verklaring hiervoor is dat veel werknemers niet zijn ontslagen, maar met behulp van de NOW-regeling minder uren zijn gaan werken
Rabobank schrijft dat de werkloosheid in mei is gezakt tot 3,3%, nog slechts 0,4 procentpunt boven het pre-crisisniveau. Volgens de bank loopt de vraag naar producten en diensten normaal gesproken tijdens een economische crisis terug, waarmee ook de vraag naar personeel en zelfstandigen afneemt. Bedrijven zien zich daarom vaak gedwongen om mensen te ontslaan, waardoor logischerwijs de werkloosheid stijgt.
“Op basis van de economische krimp tijdens de coronacrisis zouden we daarom een werkloosheid van 5,7% verwachten, maar dat percentage is dus veel lager uitgevallen.” De belangrijkste verklaring voor de 230.000 ‘ontbrekende werklozen’ ligt, volgens Rabobank, in het feit dat werknemers en zelfstandigen minder uren hebben gewerkt. In plaats van werknemers te ontslaan, kozen werkgevers ervoor om het voltallige personeel minder uren te laten werken en dit te compenseren middels de NOW-regeling.
Faillissementsgolf blijft (vooralsnog) uit
Tevens is tijdens de coronacrisis het aantal maandelijkse faillissementen gedaald tot minder dan 200 bedrijven, terwijl in voorgaande crises elke maand meer dan 1.000 bedrijven failliet gingen. “Uit onze berekeningen blijkt dat tussen begin 2020 en mei 2021 dan ook bijna 5.300 faillissementen zijn voorkomen ten opzichte van wat verwacht had mogen worden op basis van historische economische relaties.
Rabobank waarschuwt echter dat het aantal faillissementen (mogelijk) oploopt, zodra de overheidssteun afloopt. Mocht dit gebeuren, zal naar verwachten de werkloosheid alsnog sterk op kunnen lopen. Desondanks gaat de bank niet uit van een dergelijke vertraagde faillissementsgolf. “Wel verwachten we dat het aantal faillissementen zal normaliseren, waarmee de werkgelegenheidsgroei wat afvlakt.”
“Omdat we ook verwachten dat de arbeidsparticipaties weer zal normaliseren en het arbeidsaanbod dus toeneemt, gaan we ervan uit de werkloosheid licht zal oplopen en zal pieken op 4,2% in 2022”, legt de bank verder uit.
NOW-regeling in normale tijd?
Afgaande op de cijfers van Rabobank, zal men zich ongetwijfeld afvragen of een permanente NOW-regeling niet een goed idee is. De bank stelt echter dat dit te kort door de bocht is, omdat een dergelijke regeling in normale tijden meer kwaad doet dan goed. “Werktijdverkortingsmaatregelen kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat bedrijven hun personeel te lang vasthouden in banen die niet levensvatbaar zijn, terwijl snelgroeiende productieve banen niet aan geschikt personeel kunnen komen.”
“Deze verstoringen nemen toe naarmate een arbeidsmarkt krapper is en gezonde bedrijven moeite hebben om geschikt personeel te vinden”, legt Rabobank uit. “In een normale economie zou de focus naar ons idee daarom juist moeten verschuiven van het voorkomen van werkloosheid naar het bevorderen van een gezonde dynamiek op de arbeidsmarkt. Onder meer door in te zetten op scholing en het vergroten van de arbeidsmobiliteit tussen sectoren.”
Lees ook: Wereldwijd voor het eerst meer dan 20 miljoen (dollar) miljonairs