De koopwoningmarkt is in vrijwel heel Nederland problematisch; zelfs in de gemeenten met de hoogste score qua woontoegankelijkheid vindt minder dan de helft van de woningzoekenden binnen één jaar een woning. Woningzoekenden met een inkomen tot twee keer modaal hebben zelfs helemaal een minimale kans op de koopwoningmarkt.
Dat blijkt uit regionale analyses van de Woontoegankelijkheidsmonitor van BLG Wonen. Deze nieuwe monitor brengt de woontoegankelijkheid in Nederland in beeld en laat procentueel zien hoeveel woningzoekenden binnen één jaar ook daadwerkelijk een koopwoning vinden. Al met al concludeert de hypotheekverstrekker van de Volksbank dat de woontoegankelijkheid in Nederland “bijzonder laag” ligt. Vanwege het lage aanbod van koophuizen ligt die conclusie in de lijn der verwachting.
Desondanks toont de monitor volgens BLG Wonen ook een aantal verrassende inzichten. Zo blijkt uit het onderzoek dat huishoudens tot twee keer modaal nauwelijks kans hebben op de woningmarkt. Verder zijn de verschillen in woontoegankelijkheid binnen provincies groot (van 14 tot 47%) – zelfs in gemeenten met de hoogste scores vindt minder dan de helft binnen één jaar een koopwoning. Tot slot zijn er vier Limburgse gemeenten terug te vinden in de top tien met de hoogste woontoegankelijkheid – Amsterdam en Leiden scoren het laagst.
Limburg ‘toegankelijkst’
Sowieso zijn er in de top tien van gemeenten met de hoogste woontoegankelijkheid alleen gemeentes te vinden van buiten te randstad; de vier Limburgse gemeenten staan bovenaan. Daarentegen staan in de top tien van laagst scorende gemeentes niet alleen gemeenten uit de Randstad, ook in Groningen, Eindhoven, Heerlen en Maastricht blijft het aanbod ver achter bij de vraag.
Wanneer er wordt gekeken naar inkomensgroepen, blijkt uit de monitor dat de woningmarkt met name toegankelijk is voor de hogere inkomens vanaf €76.000 (twee keer modaal). Dit plaatst de mate van woontoegankelijkheid, ook in de best scorende gemeenten in een ander perspectief. Slechts 18% van de woningzoekenden met een gezamenlijk inkomen lager dan €76.000 vindt in Nederland binnen één jaar een koopwoning.
Landelijk vraagstuk
Volgens BLG Wonen-directeur Frank Soede tonen de lage scores voor gemeenten in heel Nederland aan dat woontoegankelijkheid een landelijk vraagstuk is geworden. “Voor middeninkomens is het tegenwoordig bijna onmogelijk om een passende en betaalbare koopwoning te vinden.”
“Op lokaal niveau zijn gemeenten verantwoordelijk voor belangrijke keuzes over de woningmarkt. Waar, hoeveel en wat voor woningen er gebouwd worden ligt grotendeels in handen van het lokale bestuur. Bij de komende gemeenteraadsverkiezingen kan dus geen enkele partij die meedingt naar raadszetels om deze problematiek heen. De woningnood is hét thema van deze gemeenteraadsverkiezingen”, besluit Soede.