"Eendracht maakt macht." Deze bekende spreuk werd (met Amerikaans accent) uitgesproken door Jim Lee (Chief, IRS Criminal Investigation) tijdens de eerste keynote op het Leaders in Finance AML event. Het evenement werd alweer voor de derde keer gehouden, onder grote belangstelling van diverse experts uit de AML-keten.
Tijdens deze derde editie werd het publiek vrijwel meteen gewezen op het belang van samenwerking, dat cruciaal is voor het bestrijden van witwaspraktijken. Immers, criminelen worden almaar vindingrijker en weten steeds nieuwe manieren te vinden om ‘hun’ geld wit te wassen.
Het evenement met het ‘pakkende’ thema ’Catching more criminals by changing methods’ kende een passende line-up, waarbij het volle programma op een vakkundige manier aan elkaar werd gepraat door moderator Twan Huys. Naast Lee werd de tweede keynote verzorgd door Nicholas Lord (Professor of Criminology, University of Manchester). Ook presenteerde Tom Loonen (Professor Financial Law & Integrity, VU Amsterdam) de resultaten van een onderzoek over de werkbeleving van KYC-analisten.
Banken, het OM, de politie en toezichthouders gingen vervolgens met elkaar in discussie over diverse relevante thema’s als contant geld, de risk based approach en de kansen en risico’s van artificial intelligence.
Cash is king
Tijdens zijn uiteenzetting hamerde Jim Lee zoals gezegd op het belang van samenwerking, maar hij nam het publiek ook mee in nieuwe ontwikkelingen in Amerika – en ook in Europa - zoals het witwassen via casino’s en witwasmogelijkheden via online games, wat voor veel van de aanwezigen toch wel als iets nieuws - maar niet als onmogelijks – werd gezien. Ook maakte Lee duidelijk dat contant geld een grote rol blijft spelen: “Cash is still king”.
Verder benadrukte hij dat het delen van data tussen publieke en private partijen de sleutel is om criminelen te kunnen pakken. Op de vraag of Amerika Nederland ziet als grote hub in het witwassen van geld antwoordde hij dat het domein van het witwassen van geld zich niet houdt aan landsgrenzen. “It simply happens everywhere.”
Het onderzoek van Loonen liet vervolgens zien dat de werkbeleving van KYC-analisten verschillend is. In tegenstelling tot de algemene gedachtegang dat het werk als ‘boring’ wordt ervaren, zijn veel van de mensen in deze ‘tak van sport’ tevreden met hun werk en zien ze het belang ervan. Een aandachtspunt dat hij noemde was de focus op onderwijs en training. Die vormt een sleutelrol in het bijhouden van wetgeving. Om goede kwaliteit te leveren moet je goed gekwalificeerd personeel hebben.
Tussen de keynotes door was er volop ruimte om tijdens de paneldiscussies met elkaar in debat te gaan over onder meer het thema ‘Cash - Hard to handle’, waarbij duidelijk werd dat contant geld nog steeds een groot risico met zich meebrengt, maar dat het aan de andere kant voor iedereen beschikbaar moet blijven en dat het met name belangrijk is voor kwetsbare groepen in de samenleving.
Methoden om de hoeveelheid contant geld te beperken, bijvoorbeeld door bankbiljetten met grote denominaties te verbieden, zullen het lastiger voor criminelen maken en gemakkelijker voor banken. Het gebruik van contant geld verminderen blijft echter een balanceeract, al was het alleen maar omdat een op de vijf Nederlanders nog het liefst contant betaalt.
De tweede paneldiscussie ging over de risk-based approach, waarbij de discussie zich vooral toespitste op het DNB-rapport ‘Van Herstel naar Balans’, de kansen die de risk based approach opleveren, de ongelijke verdeling van capaciteit tussen private en publieke partijen en de persoonlijke aansprakelijkheid en de uitgedeelde boetes naar aanleiding van het falende AML-beleid in de afgelopen jaren.
AI: vriend of vijand
De derde paneldiscussie betrof de snelle ontwikkeling en toepassing van AI. Hierbij passeerde een aantal tot de verbeelding sprekende voorbeelden de revue, waarvan de deep-fake rond Ali Niknam bij de meeste van de aanwezigen uiteraard de bekendste was. Ook werd duidelijk volgens een van de sprekers dat AI zowel ten goede als ten kwade kan worden gebruikt, als je maar de juiste data invoert: “Feed good data, it’s a friend, feed bad data, it’s an enemy’’.
“Criminelen zijn waarschijnlijk al veel verder met hun ideeën over de potentie van generatieve AI dan het algemene publiek en de AML-experts. We moeten gewoon stoppen met onze verbazing over de verstorende impact en goed nadenken wat we willen met AI en de bijkomende risico’s. Alleen het onderwijzen van de samenleving als geheel is een strategie die zinvol is. Proberen de snelle technologische ontwikkelingen tegen te houden getuigt van zwakte.”
Een andere prangende vraag die hierbij ter sprake kwam is waarom banken zelf niet meer AI voor AML-doeleinden gebruiken. Er is simpelweg veel meer literatuur over het gebruik van AI bij het bestrijden van misdaad dan dat er academisch bewijs is voor de deugdelijkheid van de meer traditionele AML-methoden.
Het laatste onderdeel betrof de keynote van Lord waarin hij onder de noemer ‘Incorporating the Illicit’ uitvoerig verslag deed van zijn recente onderzoek naar Shelf / Shell bedrijven.
Na afloop van het plenaire programma kon onder het genot van een uitgebreide lunch genetwerkt worden op het zonovergoten terras, een mogelijkheid waar volop gebruik van werd gemaakt.
Work in progress
Al met al liet ook deze aflevering van het AML-event zien dat het ‘work in progress’ is en dat je als bestrijder(s) van witwaspraktijken geen minuut achterover kunt leunen. Samenwerking is en blijft een hoogste prioriteit zoals ook uit de gesprekken aan verschillende tafels tijdens de lunch kon worden opgetekend.
Op de vraag wat hem het meest is bijgebleven van deze dag laat medeorganisator Ernst Beskers van Leaders in Finance weten dat hij “vooral trots” is dat het Leaders in Finance AML Netherlands is uitgegroeid tot hét AML-event van het jaar. “Ik vind het geweldig dat de hele AML-keten aanwezig was en dat er fundamentele discussies zijn gevoerd over de effectiviteit van de witwasbestrijding in Nederland”, aldus Beskers.
Ook is van de hele dag een gedetailleerd verslag gemaakt door Dijana Nurkic, Senior CDD/KYC Specialist bij Rabobank. Zij zat er met “een andere bril”, vertelt ze in een reactie enkele dagen na afloop van het event. “Mijn rol was zodanig dat ik er een verslag van wilde maken dat recht zou doen aan iedere spreker die die dag aan het woord is geweest.” Daarnaast wilde ze vooral mensen enthousiasmeren: “Eigenlijk moet iedereen na het lezen denken: het was zo’n leuk, relevant en interessant event, daar wil ik volgend jaar ook bij zijn.”
Het Leaders in Finance Anti-Money Laundering NL Event werd mede mogelijk gemaakt door de partners Deloitte, Brunel, Fourthline, Kayak, RiskQuest en de Nederlandse Vereniging van Banken.
Lees hier het volledige verslag van Dijana Nurkic.
Meer AML-gerelateerd nieuws is te vinden op de AML-themapagina van banken.nl.