De verduurzaming van de woningmarkt loopt achter op de doelstelling. Wat De Nederlandsche Bank betreft dan ook de hoogste tijd om opnieuw de opties te overwegen hoe woningeigenaren die nog niet bezig zijn met verduurzamen alsnog daartoe bewogen kunnen worden. Eén van de opties waar de toezichthouder aan denkt is een zogeheten ‘verduurzamingsplicht’.
Uit onderzoek van DNB zou namelijk blijken dat het overgrote deel van de huiseigenaren een serieuze verduurzaming (bijvoorbeeld een woningisolatie tot energielabel B of de aanschaf van een warmtepomp) van de eigen woning kan financieren met spaargeld of een lening.
Hoewel de financiering dus steeds minder vaak een onoverbrugbare barrière vormt, blijft een groot deel van de huiseigenaren terughoudend om hun woning te verduurzamen. Zo wordt er nog altijd te veel getwijfeld of de investering zich wel terugbetaalt én zouden relatief weinig mensen gebruikmaken van beschikbare subsidies en gunstige leenvoorwaarden.
Het overheidsbeleid zou er daarom op gericht moeten zijn om huiseigenaren te helpen met betere informatievoorziening rondom het thema. “Het zou hierbij helpen als huiseigenaren op één plek terecht kunnen voor verduurzamingsadvies, informatie en het aanvragen van verschillende subsidies en leenmogelijkheden.”
Verduurzamingsplicht
Als vervolgens – ondanks de betere informatievoorziening – de verduurzaming van de woningmarkt niet snel genoeg gaat, dan zou de overheid volgens DNB moeten overwegen om het klimaatbeleid voor de verduurzaming van de gebouwde omgeving aan te scherpen.
Mocht de overheid daarvoor kiezen beschikt het over drie beleidsinstrumenten: normeren, beprijzen en subsidiëren. Beprijzen en subsidiëren zouden echter geen opties zijn. Zo beargumenteert de toezichthouder dat er al veel verduurzamingssubsidies voor woningen beschikbaar zijn, en dat de uitstootbelastingen in de gebouwde omgeving al op een relatief hoog niveau liggen.
Normering blijft dan ook over. Wat DNB betreft doet de overheid er dan goed aan om gefaseerd een verduurzamingsplicht bij de aankoop van een nieuwe woning in te voeren.
Dit houdt in dat er een norm komt voor de minimale energieprestatie van een woning binnen een bepaalde tijd na de aankoop. Een vergelijkbare verduurzamingsplicht is eerder voorgesteld in het IBO-Klimaat en een recent rapport van ING, ABN AMRO en Rabobank.
Wel zou er bij de invoering van een verduurzamingsplicht oog moeten zijn voor het handelingsperspectief van huizenkopers, zodat ze voldoende tijd krijgen om de benodigde investeringen te doen.
“Dit is ook nodig vanwege de huidige krapte op de arbeidsmarkt”, stelt DNB. “Ten slotte moet de huidige steun in de vorm van gunstige leningen en subsidies beschikbaar blijven voor huiseigenaren die moeite hebben om dit soort investeringen te betalen en voor investeringen die (nog) niet rendabel zijn.”