Rabo: Aardwarmte kan gasverbruik 2% terugdringen
Het gebruik van aardwarmte neemt momenteel een vlucht onder Nederlandse glastuinbouwers. Terecht, vindt de Rabobank, want door meer aardwarmte te gebruiken in de kasteelt kan Nederland een belangrijke stap zetten in de richting van de duurzaamheidsdoelstellingen voor 2020 en krijgen glastuinbouwers een stabielere en financieel aantrekkelijke energievoorziening. Naar schatting kan geothermische energie het nationale aardgasverbruik met 2% terugdringen, aldus de Rabobank. De investeringskosten die daar tegenover staan, zullen naar verwachting rond de €1,6 miljard bedragen.
“Voor Nederlandse glastuinbouwsector zijn de ontwikkelingen rond aardwarmte een uitkomst,” zegt Clara van der Elst, sectorspecialist duurzame energie bij de Rabobank. “De marges in deze sector staan flink onder druk, en dat komt vooral doordat de glastuinbouw veel energie nodig heeft en door de gestegen aardgasprijzen. Het is een energie-intensieve sector: 10% van het Nederlandse gasverbruik komt voor rekening van de glastuinbouwers. Geothermische energie kan de energiekosten met wel 50% omlaag brengen.” Met name voor het verbouwen van planten die relatief veel warmte nodig hebben om te kunnen groeien, zoals komkommers en tomaten, is aardwarmte als energiebron het overwegen waard vanaf een areaal van ongeveer 6 hectare. Voor andere soorten is het mogelijk beter om één installatie te gebruiken voor een cluster van kassen.
Overschakelen op geothermische energie geeft kastelers de mogelijkheid hun energiekosten te fixeren en daarnaast het risico op prijsschommelingen af te dekken: het Nederlandse subsidiebeleid biedt een vergoeding per eenheid geproduceerde energie voor tuinbouwers ter aanvulling op de gasprijs, zodat de investeringskosten over een vastgestelde periode worden terugverdiend. Het risico van stijgende gasprijzen is gedekt, en in veel gevallen het risico op een dalende gasprijs in zekere mate ook. Op dit moment profiteert de glastuinbouwsector van aanzienlijke kortingen op de energiebelasting en ook nog van een alternatief CO2-emissieschema. Mocht dat veranderen, dan worden de voordelen van aardwarmte alleen maar groter.
Aardwarmte biedt nog enkele voordelen ten opzichte van aardgas. De variabele kosten zijn laag en een installatie gaat 20 tot 25 jaar langer mee dan een warmtekrachtinstallatie (CHP). Daardoor is het ook makkelijker de financiële aspecten van de energievoorziening over langere tijd te overzien. Bovendien is deze oplossing duurzamer dan aardgas doordat er veel minder koolstofdioxide bij wordt uitgestoten.
Ten opzichte van andere hernieuwbare energiebronnen zoals wind- of zonne-energie heeft aardwarmte ook drie streepjes voor bij kastelers, aldus de Rabobank: de kosten zijn relatief laag, de output fluctueert niet en de voorziening is sterk geconcentreerd op één plek. “Geothermische energie is juist voor glastuinbouw heel geschikt omdat een kas heel veel warmte nodig heeft op één plek,’ legt van der Elst uit. “Voor duurzame warmte-opwekking zijn er ook niet zoveel alternatieven beschikbaar, zoals bij het opwekken van elektriciteit wel het geval is. Wij verwachten dat meer kastelers deze business case gaan onderzoeken. Waarschijnlijk zullen er de komende tijd drie tot vijf projecten per jaar tot ontwikkeling komen. Om het volledige potentieel te benutten en het Nederlandse aardgasverbruik met 2% terug te dringen, moet het aantal projecten per jaar omhoog naar tien”, aldus van der Elst.
