Zweden wil banken verplichten cash geld aan te houden

De Zweedse overheid wil banken per wet gaan verplichten om contant geld toegankelijk te houden. Een overheidscomité wil dat banken onder meer opname van cash geld en het doen van stortingen blijven faciliteren. De maatregelen zijn vooral gericht ter preventie van het buitensluiten van ouderen en andere kwetsbare groepen.

Zweden is al jaren één van de koplopers als het gaat om de adoptie van cashless betalen. Het land herbergt ook diverse fintech-bedrijven van naam (Klarna, iZettle) die de Zweedse maatschappij steeds verder richting volledig cashless bewegen. Veel winkels en restaurants weigeren überhaupt nog contanten te accepteren. Hoe groot de voordelen van een cashless maatschappij ook mogen zijn, Zweden wil een meer gecontroleerde overgang naar een cashless maatschappij en trapt daarom op de rem. Met behulp van wetgeving wil Zweden banken verplichten om cash geld toegankelijk te houden. Een belangrijk uitgangspunt is dat 99% van de Zweden binnen 25 kilometer een pinautomaat moet kunnen vinden.

“We denken dat de beschikbaarheid van contant geld in een maatschappij op een gecontroleerde manier in stand moet worden gehouden, zodat aan de publieke en maatschappelijke vraag naar cash voldaan wordt”, schrijft het comité in een opiniestuk in de Zweedse krant Dagens Nyheter. “De grote banken hebben een speciale verantwoordelijkheid om contant geld toegankelijk te houden. Het is daarom niet redelijk dat ze cash geld volledig gedag kunnen zeggen, zeker niet omdat cash geld nog altijd een wettig betaalmiddel is.”

Kijkend naar het aantal Zweden dat geen contant geld meer op zak heeft is die vraag naar cash geld kennelijk niet zo heel groot, maar het comité richt zich met de plannen met name op kwetsbare groepen als ouderen, die moeite hebben met de omslag naar een cashloze maatschappij. Een te grote afhankelijk van cashless betalen kan bovendien een catastrofe veroorzaken als het systeem plat komt te liggen. Dat kan per ongeluk gebeuren, maar in deze tijden van cyber-oorlogvoering is een gerichte aanval een reëel scenario.

Klachten van toeristen

Het zijn niet alleen ouderen die problemen ondervinden met de Zweedse voorliefde voor cashless betalen. Volgens de toeristische organisatie Visit Sweden willen veel toeristen in elk geval de optie hebben om met baar geld te betalen. Een vertegenwoordiger van Visit Sweden noemt twee groepen toeristen als voorbeeld. “Duitsers willen kosten voorkomen, die banken hen rekenen voor gebruik van de betaalpas in het buitenland. Daarnaast zorgen diepgewortelde privacy-sentimenten voor de wens om cash te kunnen betalen. Britse toeristen zijn gewoon geïrriteerd over de kosten die banken rekenen voor transacties in het buitenland.” Visit Sweden krijgt bijval van de Swedish Trade Federation, die Zweden aantrekkelijk wil houden voor een belangrijke groep met veel koopkracht.

Grote banken ontevreden

Grote Zweedse banken staan niet te springen om de invoering van nieuwe regels. In de eerste plaats kost het de banken geld. De cash-regels zouden van toepassing worden op consumentenbanken met meer dan €8 miljard aan spaardeposito’s, in Zweden komt dat neer op zes banken. Het zou de banken 8 tot 15 miljoen Zweedse kronen (€800.000 tot €1,5 miljoen) kosten, wat kan oplopen tot 100 miljoen Zweedse kronen (€10 miljoen). Daarnaast druist het volgens de banken in tegen Europese regels en belast het de grote banken met een concurrentienadeel. De Zweedse minister van Financiële Markten Per Bolund twijfelt ook aan de juridische houdbaarheid van de maatregelen. Hij wijst er echter ook dat er in het parlement brede steun is voor de geplande maatregelen.

Gerelateerd: DNB wil dat contant betalen mogelijk blijft