Laagste inkomen tweeverdieners gaat zwaarder meetellen voor hypotheek

Het kabinet stelt voor om het laagste inkomen van tweeverdieners zwaarder mee te laten tellen voor de hypotheeksom. Aan de andere kant daalt het gewicht van eventueel aanwezige studieschuld. Consumenten kunnen dus meer gaan lenen voor een huis. Een ontwikkeling waar De Nederlandsche Bank (DNB) vraagtekens bij heeft. 

Voor singles is het tegenwoordig sowieso al bijna onmogelijk om een huis te kopen. Om als individu drie ton te kunnen lenen is een salaris nodig dat stevig boven modaal ligt. Het hoge prijsniveau van Nederlandse koopwoningen maakt dat zelfs (startende) tweeverdieners moeite hebben met het vinden van een betaalbare woning. Het kabinet wil iets meer mogelijkheden scheppen door het tweede inkomen voor 90% mee te laten tellen in de berekening, in plaats van 80% nu. 

Politiek vs economisch perspectief

Vanuit politiek oogpunt is de voorgestelde maatregel te begrijpen. Er zitten verkiezingen aan te komen en elke mogelijkheid om iets positiefs te doen voor ‘de burger’ wordt met beide handen gegrepen en liefst ook nog sterk uitvergroot. Vanuit economisch oogpunt is het allemaal wat minder logisch, zo betoogt toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB). 

Afgelopen week nog impliceerde DNB dat ruimere leennormen geen oplossing vormen voor de huidige situatie. Integendeel. Daarbij wees de toezichthouder vooral naar de mogelijkheden in de afgelopen decennia om steeds meer te lenen – in plaats van woningtekorten –  als oorzaak van de hoge prijzen in Nederland. Meer bouwen zal geen significant effect hebben op de prijzen, waardoor starters weinig baat hebben bij het verhogen van de maximale leenruimte. Op korte termijn profiteren zij mogelijk van iets meer mogelijkheden, maar op lange termijn zal de maatregel een prijsopdrijvend effect hebben. 

Hoeveel gaat een stel tweeverdieners er dan op vooruit door deze beoogde maatregel? Rene Wickerhoff van hypotheekadviseur Van Bruggen Adviesgroep rekent in het FD voor dat het bij een hypotheek van €300.000 kan gaan om een bedrag tussen de €10.000 en €12.000. Dat heeft natuurlijk niet iedereen liggen op de plank, maar doorgaans is dat ook niet het verschil tussen een woning wel of niet kunnen kopen. 

Interessant is dat het advies om het tweede inkomen zwaarder mee te laten wegen juist afkomstig is van het Nibud. Door allerlei fiscale stimuli is het gezamenlijke inkomen van tweeverdieners gegroeid, waardoor met een hoger percentage kan worden gerekend. Of tweeverdieners straks ook daadwerkelijk meer kunnen lenen hangt overigens af van de woonquote, die later dit jaar opnieuw wordt vastgesteld.

Studieschuld anders gewogen

Ten slotte mogen hypotheekverstrekkers straks anders omgaan met studieschuld, iets waar een groot deel van de Nederlanders mee zit. De wegingsfactor die zes jaar geleden werd ingesteld is niet meegedaald met de rentes. Inmiddels zijn er flinke groepen die 0,1% of nog minder rente betalen over hun studieschuld, waardoor de lasten lager zijn. Ook dat kan leiden tot enkele duizenden euro’s extra financieringsruimte, uiteraard afhankelijk van de hoogte van de schuld.