Opinie: Taxateurs in de houdgreep van banken

Hans van der Ploeg (VBO), zet uiteen waarom er een einde moet komen aan de door banken gehanteerde shortlists, waar veel taxateurs – ondanks dat zij aan alle eisen voldoen – niet op worden gezet.

 “Al jaren is er sprake van shortlists die worden gehanteerd door banken. Taxateurs die door de bank zelf zijn aangewezen mogen voor die bank taxeren, alle rapporten van andere taxateurs worden afgewezen. Wij worden elke week gebeld en gemaild door taxateurs die voldoen aan alle eisen, maar zij worden ondanks dit feit niet op de shortlist gezet”, vertelt Van der Ploeg, directeur van VBO, de brancheorganisatie voor makelaars, taxateurs en huur-/verhuurbemiddelaars.

Afgedwongen afhankelijkheid

“Het is van groot belang  dat je op dat lijstje terecht komt. Ik hoor veel uit de praktijk dat je een goede relatie moet opbouwen met zo’n bank, want er zijn geen objectieve criteria om op zo’n lijstje toegevoegd te worden. Het is vooral elkaar een beetje kennen en gunnen. Het risico om van zo’n lijstje afgegooid te worden is aanwezig. Als je niet doet wat de bank graag wil, verdwijn je van de lijst. Het lijkt daarmee noodzakelijk om goed naar de bank te luisteren en vooral te doen wat ze willen.”

“Op de vraag van VBO aan de banken waarom ze zo’n lijstje hebben, blijft men zich verschuilen achter de regelgeving van de European Banking Authority (EBA). In deze EBA-richtlijn wordt het namelijk verplicht  gesteld om een lijst van taxateurs te hebben en de taxateurs en taxatierapporten te controleren op kwaliteit.”

“Dit is echter geen valide argument, want de EBA-richtlijn schrijft niet voor hoe groot deze lijst moet zijn en welke criteria de banken moeten stellen aan hun taxateurs. Daarnaast hebben opdrachtgevers, waaronder banken, de verplichting om geregeld te wisselen van taxateur teneinde de onafhankelijkheid te waarborgen. Een opdrachtbrief wordt namelijk opgesteld conform de richtlijnen van het Nederlands Register Vastgoed Taxateurs (NRVT). Alle relevante communicatie tussen de opdrachtnemer en opdrachtgever wordt hierin schriftelijk vastgelegd.”

Veilige en verantwoordelijke financiering

“Voor ‘slechte taxateurs’ is geen plaats is in Nederland. Door deze opstelling van banken worden taxateurs die nu niet op het lijstje staan, niet gestimuleerd om hun kennis te vergroten. Waarom zou je opgaan voor een ‘Mark of Excellence’ als dat geen garantie geeft op werk? Het is als studeren om piloot te worden, terwijl je weet dat de kans vrij groot is dat er voorlopig geen werk is.”

“Banken hebben een grote maatschappelijke verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat er veilig en verantwoord wordt gefinancierd. De opdracht tot taxatie en het verstrekken van de financiering moet dan ver uit elkaar liggen. Het kan niet zo zijn dat een verstrekker van de lening zelf bepaalt wie voor hem de taxatie gaat uitvoeren. Je bespreekt het kerstdiner ook niet met de kalkoen.“

Rol NVB in NRVT

“De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) heeft zitting in de Centrale Raad van NRVT, maar zij pleiten ervoor dat hun leden zelf het beleid bepalen rondom taxeren. Waarom neem je dan zitting in het NRVT? Dat gaat tenslotte om het borgen van de kwaliteit van taxateurs.”

“Ik vraag mij af wat de NVB dan te zoeken heeft in de Centrale Raad. Deze kwestie heb ik aangekaart bij De Nederlandse Bank (DNB), omdat deze situatie ernstig van invloed is  op de financiële stabiliteit in Nederland. Het eerste overleg daarover is geweest. VBO blijft in gesprek, om daar de belangen van taxateurs te behartigen, maar vooral om ervoor te zorgen dat ondernemend Nederland wordt voorzien van veilige en verantwoorde vastgoedfinancieringen.”