CO2-rapportage in de financiële sector: impact, uitdagingen en een blik op de toekomst
Op 28 november gaf de EU haar definitieve goedkeuring voor de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD). Dit betekent dat bedrijven in bepaalde sectoren en van bepaalde grootte hun duurzaamheidsinspanningen nauwkeuriger moeten rapporteren. De nieuwe verordening heeft ook gevolgen voor mkb-bedrijven die niet tot de financiële sector behoren. De bedoeling van de CSRD is om bedrijven verantwoordelijk te maken voor de EU-doelstellingen op het gebied van duurzaamheid en om de algemene transitie naar 'netto nul' in de regio te stimuleren.
Rapportage over duurzaamheid is niets bijzonders voor de financiële sector, die geldt als een van de meest gereguleerde sectoren als het gaat om CO2-rapportage, ESG-verplichtingen en duurzame transformatie in het algemeen. De in maart 2021 aangenomen Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) van de EU onderwerpt financiële partijen sinds januari 2022 aan strengere eisen op het gebied van informatieverstrekking. In 2023 worden deze verplichtingen uitgebreid en dienen zij ook informatie over de waardeketen (scope 3) te verstrekken.
De SFDR maakt deel uit van een breder wetgevingsplan van de EU om duurzame groei na te streven en tegen 2050 een uitstoot van netto nul te bereiken, in overeenstemming met het Klimaatakkoord van Parijs. Deze verordening zorgt er ook voor dat de financiële sector beschikt over een standaardmethode om te rapporteren over duurzaamheid. Door de strenge eisen die worden gesteld aan financiële producten voordat deze als duurzaam of klimaatvriendelijk mogen worden bestempeld, wordt greenwashing tegengegaan.
Voor de financiële sector ligt de lat nog hoger, met name vanwege de impact die zij kan hebben op de wereldwijde overgang naar netto nul. Zo worden verderop in de waardeketen tal van andere sectoren rechtstreeks beïnvloed door financiële diensten.
De impact van de financiële sector op andere bedrijven
Grote publieke banken hebben invloed op waar investeringen terechtkomen en hoe bedrijven zich financieel ontwikkelen en doorgroeien naar de volgende fase. Dit komt over het algemeen doordat de financiële sector via investeringen direct of indirect invloed uitoefent op verschillende andere bedrijfstakken. Financiële instellingen hebben de verantwoordelijkheid om nauwkeurig te rapporteren over hun CO2-uitstoot en ESG-verplichtingen.
Met de invoering van de SDFR wordt het voor financiële instellingen nog belangrijker om hun rapportagemethoden te updaten, zodat ook rekening wordt gehouden met de uitstoot in de waardeketen, beter bekend als Scope 3-emissies.
Om daadwerkelijk aan de eisen te voldoen, moet de financiële sector bij het bepalen van zijn CO2-impact en zijn eigen rol in de wereldwijde overgang naar netto nul rekening houden met zijn huidige klanten en toekomstige investeringen.
Uitdagingen bij de implementatie
Volgens de Boston Consulting Group (BCG) heeft slechts 10% van de bedrijven hun broeikasgasuitstoot in 2022 volledig gedocumenteerd. Hoewel het probleem dat de BCG aankaart alleen betrekking heeft op de rapportage, zijn er ook zorgen over hoe de financiële sector de juiste maatregelen kan nemen zodat de totale uitstoot van broeikasgassen wordt teruggedrongen. Het probleem voor de financiële sector is nog complexer omdat veel instellingen en kredietverleners niet precies weten waar ze moeten beginnen met het analyseren van de huidige uitstoot en het doorvoeren van veranderingen.
Om daadwerkelijk een impact te hebben op de CO2-rapportage en de algemene overgang naar netto nul, zijn er drie aandachtspunten voor de financiële sector in 2023.
Meet de volledige omvang van de huidige uitstoot: Voordat toekomstige investeringen worden bekeken, is het belangrijk om eerst naar de huidige portefeuille te kijken. Het gebruik van technologie om de CO2-uitstoot in kaart te brengen kan financiële instellingen een beter beeld geven van hun gefinancierde uitstoot. Dit helpt rapportagefouten voorkomen en vergroot het vertrouwen van partners en klanten.
Stel een reductiestrategie op: Als de volledige omvang van de uitstoot is gemeten, kan een financiële instelling 'hotspots' identificeren en een strategie met verbeterpunten uitstippelen.
Ontwikkel een plan voor nieuwe investeringen: Volledige naleving van SFDR, CSRD en andere regelgeving in 2023, zal uiteindelijk de langetermijnstrategie voor een financiële instelling bepalen. De EU-doelstellingen voor 2023 moeten ook in overweging worden genomen nu sommige tussentijdse meetpunten al snel naderen.
Netto nul: waar gaat de financiële sector nu naartoe?
Over het algemeen beweegt de wereld zich in de richting van netto nul. De financiële sector moet over zijn eigen uitstoot rapporteren, en steeds meer banken en investeerders eisen dat bedrijven in hun waardeketen informatie verschaffen over hun CO2-uitstoot. Bovendien verwachten veel consumenten dat bedrijven ook duurzame opties aanbieden. Voor elke schakel in de keten is een rol weggelegd.
De financiële sector zal de CO2-rapportage proactief moeten aanpakken. Dit helpt voorkomen dat zij niet aan de voorschriften voldoen, terwijl het ook operationele kosten bespaart en de merkwaarde vergroot.
Om effectief te zijn, moet deze transitie gebaseerd zijn op wetenschappelijk onderbouwde methoden en data - wat voor financiële instellingen moeilijk en tijdrovend kan zijn om intern te realiseren. Met behulp van technologie voor CO2-boekhouding, een goede planning en een beter begrip van de huidige regelgeving zal de financiële sector deze doelstellingen echter makkelijker kunnen behalen.
Een artikel van Eline Wajon, Director of Climate Strategy bij Normative.
