Integratie van milieu- en sociale factoren in risicomanagement: reflectie op de huidige status
Nu de wereld steeds meer geconfronteerd wordt met de gevolgen van milieu-, sociaal- en governance-gerelateerde factoren (ESG), staan financiële instellingen onder toenemende druk om deze factoren te integreren in hun risicomanagementkaders. Hoewel milieu factoren, (vooral klimaat gerelateerde risico’s) inmiddels aandacht krijgen vanuit regelgeving, blijven sociale en governance factoren vooral afhankelijk van de bereidheid van financiële instellingen om ze daadwerkelijk te implementeren. Hierdoor bevindt de integratie van sociale en governance risico’s zich nog in een vroeg stadium.
In dit blog kijken Bas Beerkens (Senior Consultant) en Kiki Hajer (Business Analist) van ACE + Company specifiek naar de huidige situatie en de recente regulatoire ontwikkelingen rondom milieu- en sociale risico's die deze verandering sturen.
Van een smalle focus op klimaat…
De integratie van milieu- en sociale factoren in risicomanagement wordt voornamelijk gedreven door regelgeving, waarbij de volwassenheid sterk verschilt per thema. De integratie van klimaatrisico’s is sterk ontwikkeld, ondersteund door aanzienlijke regulatoire aandacht en toezicht. De ECB-gids voor klimaat gerelateerde en milieurisico’s is hierin cruciaal geweest, en verplicht banken om klimaatfactoren op te nemen in hun strategieën, governance en risicomanagement.
Verplichte kaders zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) hebben deze integratie verder versterkt door klimaatrapportageverplichtingen te standaardiseren en uit te breiden. Ook speelt de EU Taxonomie hierin een grote rol door duidelijke criteria te bieden voor duurzame activiteiten, waarmee bedrijven en financiële instellingen worden gestuurd naar duurzame beslissingen.
Daarnaast heeft het vrijwillige disclosure-kader van de Taskforce on Climate-related Financial Disclosures (TCFD) invloed gehad op regelgevende kaders zoals de ECB-gids en CSRD, waardoor organisaties meer transparantie moeten bieden over klimaatrisico’s. Naar verwachting zal de integratie van klimaatrisico’s in CRR3/CRD6 deze ontwikkeling verder versterken.
Ook zullen de EBA-richtlijnen voor het beheer van ESG-risico’s, gepubliceerd op 9 januari 2025, en de onlangs verschenen EBA-conceptrichtlijnen voor ESG-scenarioanalyse, open voor consultatie tot 16 april 2025 en naar verwachting van kracht vanaf 11 januari 2026, verdere ondersteuning bieden.
…naar een brede focus op natuur
Hoewel klimaatrisico’s het meest ontwikkeld zijn op het gebied van regelgeving, worden ook stappen gezet richting de integratie van natuur gerelateerde risico’s. Initiatieven zoals de ECB-gids en het disclosure-kader van de Taskforce on Nature-related Financial Disclosures (TNFD) stimuleren financiële instellingen om natuur gerelateerde risico’s in hun strategieën op te nemen.
Hoewel het TNFD-kader momenteel vrijwillig is, groeit het snel aan acceptatie: ruim 500 bedrijven en financiële instellingen hebben aangekondigd natuur gerelateerde rapportages te starten op basis van dit kader, zoals gemeld tijdens de COP16 Biodiversity Conference. De EBA-richtlijnen voor ESG-risicobeheer zullen naar verwachting ook meer richtlijnen bieden voor de integratie van deze factoren.
Bovendien draagt de toenemende bewustwording van de samenhang tussen klimaat en natuur gerelateerde risico’s bij aan een nieuw niveau van inzicht voor zowel bedrijven als toezichthouders, wat waarschijnlijk zal leiden tot verdere regelgeving.
Sociale factoren lopen achter
Hoewel natuur gerelateerde risico’s aandacht krijgen, blijft de focus op sociale risico’s minder ontwikkeld. Na publicatie van de EU Taxonomie kreeg de Europese Commissie (EC) de opdracht om te onderzoeken of sociale doelstellingen ook opgenomen kunnen worden.
Hiervoor werd het Platform on Sustainable Finance opgericht, dat in februari 2022 een technisch rapport over de Sociale Taxonomie publiceerde. Dit rapport biedt een structuur en aanbevelingen voor een sociaal taxonomiekader, maar een formele Sociale Taxonomie is nog niet gerealiseerd vanwege complexiteit rondom definities, meetbaarheid en politieke consensus.
De ontwikkeling ervan werd uitgesteld tot na de vorige parlementaire termijn (31 oktober 2024). Hoewel nieuwe discussies mogelijk zijn in de huidige termijn, zal concrete vooruitgang waarschijnlijk traag verlopen.
Toch zorgen andere kaders, zoals de CSRD-rapportageverplichtingen op sociale factoren, voor een geleidelijke stimulans. Ook de recente lancering van de Taskforce on Inequality and Social-related Financial Disclosures (TISFD) is een belangrijke stap richting richtlijnen voor sociale risico’s.
Van klimaat naar natuur en sociale factoren: voorbereid op de volgende ESG-golf
De hierboven geschetste ontwikkelingen laten een duidelijke trend zien: de regulatoire aandacht voor klimaatrisico’s heeft de weg vrijgemaakt voor vergelijkbare ontwikkelingen rondom natuur en sociale risico’s.
Deze ontwikkelingen verlopen via drie fasen: oprichting van taskforces (zoals TCFD, TNFD en TISFD), introductie van vrijwillige rapportagekaders die de basis vormen voor denken, spreken en rapporteren over het onderwerp, en uiteindelijk concrete regelgeving.
Hoewel toezichthouders momenteel voornamelijk op klimaatrisico’s focussen, zoals duidelijk wordt uit de recent gepubliceerde toezichtstrategie van DNB voor 2025-2028, kunnen financiële instellingen zich voorbereiden door deze nieuwe risico’s alvast proactief te integreren. Dit zorgt voor efficiënte naleving en minimaliseert toekomstige auditbevindingen, boetes en reputatieschade.
Meer weten hoe ACE + Company kan helpen rondom dit thema? Klik hier voor meer informatie.
