Meer financiële lucht voor Nederlandse huishoudens, maar nood blijft hoog
De financiële gezondheid van Nederlandse huishoudens is het afgelopen jaar licht verbeterd. Desondanks is de nood onder velen nog altijd hoog. Dat blijkt uit onderzoek van Deloitte, Nibud, Universiteit Leiden en Tilburg University.
In de nieuwste editie van het jaarlijkse terugkerende onderzoek naar de financiële gezondheid van Nederlandse huishoudens concludeert Deloitte een voorzichtige verbetering in vergelijking met het economisch uitdagende 2022.
Het percentage financieel gezonde huishoudens is gestegen van 21% naar 26%, terwijl het percentage financieel toereikende huishouders is toegenomen van 19% naar 21%. Tegelijkertijd blijft het aandeel huishoudens dat financieel kwetsbaar of ongezond is met 53% nog altijd hoog.
“Het is fijn dat er wat meer lucht komt voor veel huishoudens”, legt Arjan Vliegenthart (directeur Nibud) uit. “Tegelijkertijd stapelen de problemen zich bij bepaalde groepen op, daar is echt werk aan de winkel.”
Het onderzoek omvat zo’n 5.000 Nederlandse huishoudens en maakt gebruik van een gedifferentieerde meetmethodologie om verschillende financiële gezondheidsniveaus te identificeren. De deelnemers zijn ondervraagt over de thema’s inkomen, uitgaven, sparen, lenen en planning.
“Met onze meetmethodologie maken we onderscheid in financiële gezondheid. We drukken die uit in vier unieke financiële gezondheidsniveaus, elk met eigen dynamieken en aandachtspunten”, vertelt Wendy Brink-den Nieuwenboer (onderzoeker op dit thema en Director Risk Advisory bij Deloitte).
“Vooral de financieel kwetsbare huishoudens moeten we niet vergeten; zij worden vaak over het hoofd gezien, omdat ze in staat zijn om net wel rond te komen. Maar ze missen een stevige financiële buffer. Proactieve hulp kan hen beschermen tegen terugval en zorgen voor een financieel gezondere toekomst.”
Weinig verrassend, bestaan de financieel kwetsbare en ongezonde huishoudens bovengemiddeld vaak uit mensen met benedenmodale inkomens, maar er zijn ook andere zaken die deze gezinnen vaak kenmerken. Zo hebben zij vaker dan financieel gezonde gezinnen moeite met sparen en het inschatten van hun inkomen in de komende twaalf maanden.
Beter beheer financiën, taboe blijft
Nederlandse huishoudens vertoonden een verbetering in het beheer van hun financiën, mede dankzij loonstijgingen, steunmaatregelen zoals energietoeslagen en een daling in de inflatie. Dit resulteerde in een toename van het aantal huishoudens met financiële buffers.
Problematisch blijft het taboe op geldproblemen: 41% van de Nederlanders praat zelden tot nooit over hun financiële zaken, wat kan leiden tot het onopgemerkt blijven van financiële problemen.
En waar een groter aantal 18- tot 24-jarigen in 2023 als financieel gezond wordt geclassificeerd, blijft een aanzienlijk deel van hen kwetsbaar of ongezond, waarbij sommigen risicovol gedrag vertonen zoals online gokken en investeren in cryptovaluta.
